Εγχείρηση επαναπροσδιορισμού φύλου (αγγλ. SRS), επίσης γνωστή ως εγχείρηση επιβεβαίωσης φύλου (αγγλ. GAS), ή εγχείρηση ευθυγράμμισης φύλου - (παλαιότερα γνωστή ως εγχείρηση αλλαγής φύλου) είναι η χειρουργική διαδικασία (ή διαδικασίες) μέσω των οποίων η σωματική εικόνα και λειτουργία των γεννητικών οργάνων ενός διαφυλικού ατόμου τροποποιούνται ώστε να ανταποκρίνονται στο φύλο με το οποίο ταυτίζεται. Ως μορφή φυλομετάβασης, αποτελεί τμήμα της θεραπείας για τη δυσφορία φύλου στα transgender άτομα. Παρόμοιες επεμβάσεις στα γεννητικά όργανα εφαρμόζονται επίσης σε ίντερσεξ άτομα (δηλαδή σε όσα γεννήθηκαν με γεννητικά όργανα και των δύο φύλων), κυρίως σε βρεφική ηλικία.
Η Αμερικανική Εταιρεία Πλαστικής Χειρουργικής (ASPS) αναφέρεται στη διαδικασία ως Εγχείρηση Επιβεβαίωσης Φύλου.[1] Στην ASPS "συγκαταλέγεται το 94% όλων των πιστοποιημένων πλαστικών χειρουργών στις Ηνωμένες Πολιτείες."[2] Μία άλλη ορολογία για την επέμβαση είναι η επέμβαση ανακατασκευής φύλου και οι περισσότερο κλινικοί όροι feminizing genitoplasty (θηλυκοποιητική γεννητοπλαστική), πεεκτομή, ορχεκτομή και αιδοιοπλαστική για τις τρανς γυναίκες και masculinizing genitoplasty (αρρενοποιητική γεννητοπλαστική), metoidioplasty και φαλλοπλαστική για τους τρανς άνδρες.
Τα άτομα που υπόκεινται στην επέμβαση αναφέρονται συνήθως ως τρανσέξουαλ (που προέρχεται από το "trans" που σημαίνει απέναντι, διαμέσου και το "sexual" που αναφέρεται στα χαρακτηριστικά του φύλου), αν και ο όρος αυτός θεωρείται ξεπερασμένος και υποτιμητικός από πολλά τρανς άτομα[3].
Αποτελεσματικότητα και επιστημονική πρόσληψη
Η μελέτη σχετικά με τα μακροπρόθεσμα αποτελέσματα της εγχείρησης επαναπροσδιορισμού φύλου είναι κατά μεγάλο βαθμό περιορισμένη[4], κυρίως λόγω μικρών μεγεθών δείγματος καθώς και των αυξημένων ποσοστών θεμάτων ψυχικής υγείας και αυτοκτονίας των διαφυλικών ατόμων σε σύγκριση με τον γενικό πληθυσμό.
Παρόλα αυτά, υπάρχουσες έρευνες έχουν υποδείξει βελτίωση στην ψυχική υγεία των διαφυλικών ατόμων ύστερα από την επέμβαση. Πιο συγκεκριμένα, έχει παρατηρηθεί μείωση ποσοστών αυτοκτονικού ιδεασμού, άγχους, κατάθλιψης, χρήσης ουσιών, και συμπτωμάτων δυσφορίας φύλου, καθώς και υψηλότερα επίπεδα ποιότητας ζωής και σωματικής ευχαρίστησης[5][6][7].
Τα ποσοστά μετάνοιας ύστερα από την εγχείρηση είναι συνήθως χαμηλά[8][9], με παράγοντες που συμβάλλουν στην επιδίωξη απομετάβασης (detransition) να είναι κυρίως εξωτερικοί, όπως η οικογενειακή πίεση και το κοινωνικό στίγμα[10].
Λόγω αυτών των παραμέτρων, η εγχείρηση επαναπροσδιορισμού φύλου θεωρείται αποτελεσματική ως θεραπεία της δυσφορίας φύλου από τους περισσότερους οργανισμούς υγείας[11][12][13][14].
↑«About ASPS». American Society of Plastic Surgeons (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 7 Αυγούστου 2017.
↑«Ορολογίες». Colour Youth. Ανακτήθηκε στις 28 Δεκεμβρίου 2024.
↑Shelemy, L., Cotton, S., Crane, C., & Knight, M. (2024). Systematic review of prospective adult mental health outcomes following affirmative interventions for gender dysphoria. International Journal of Transgender Health, 1–21. https://doi.org/10.1080/26895269.2024.2333525
↑Swan, J., Phillips, T. M., Sanders, T., Mullens, A. B., Debattista, J., & Brömdal, A. (2022). Mental health and quality of life outcomes of gender-affirming surgery: A systematic literature review. Journal of Gay & Lesbian Mental Health, 27(1), 2–45. https://doi.org/10.1080/19359705.2021.2016537
↑Almazan, A. N., & Keuroghlian, A. S. (2021). Association Between Gender-Affirming Surgeries and Mental Health Outcomes. JAMA surgery, 156(7), 611–618. https://doi.org/10.1001/jamasurg.2021.0952
↑Bertrand, A. A., DeLong, M. R., McCleary, S. P., Nahabet, E. H., Slack, G. C., DaLio, A. L., Weimer, A. K., Kwan, L., Bernacki, J., Rudkin, G. H., & Plastic Surgery Research Group (2024). Gender-Affirming Mastectomy: Psychosocial and Surgical Outcomes in Transgender Adults. Journal of the American College of Surgeons, 238(5), 890–899. https://doi.org/10.1097/XCS.0000000000000940
↑Bustos, V. P., Bustos, S. S., Mascaro, A., Del Corral, G., Forte, A. J., Ciudad, P., Kim, E. A., Langstein, H. N., & Manrique, O. J. (2021). Regret after Gender-affirmation Surgery: A Systematic Review and Meta-analysis of Prevalence. Plastic and reconstructive surgery. Global open, 9(3), e3477. https://doi.org/10.1097/GOX.0000000000003477
↑Thornton, S. M., Edalatpour, A., & Gast, K. M. (2024). A systematic review of patient regret after surgery: A common phenomenon in many specialties but rare within gender-affirmation surgery. The American Journal of Surgery, 234(1), 68-73. https://doi.org/10.1016/j.amjsurg.2024.04.021
↑Turban, J. L., Loo, S. S., Almazan, A. N., & Keuroghlian, A. S. (2021). Factors Leading to "Detransition" Among Transgender and Gender Diverse People in the United States: A Mixed-Methods Analysis. LGBT health, 8(4), 273–280. https://doi.org/10.1089/lgbt.2020.0437