Dywizja Karola Sierakowskiego

Dywizja Karola Sierakowskiego – jedna z formacji zbrojnych okresu insurekcji kościuszkowskiej.

Dywizja została sformowana na początku czerwca 1794 z oddziałów garnizonu warszawskiego przez gen. Jana Augusta Cichockiego.

Dywizja nie miała standardowej organizacji. W każdym okresie składała się jednak z trzech rodzajów wojsk: piechoty i strzelców, kawalerii oraz artylerii. Podział wewnętrzny ograniczał się jedynie do tzw. komend. Występował natomiast podział ugrupowania dywizji:

• marszowy: awangarda, korpus (siły główne) i ariergarda;
• bojowy: pierwsza i druga linia piechoty, prawe i lewe skrzydło (przeważnie jazda) i korpus rezerwowy

Po osiągnięciu zdolności bojowej gen. Cichocki przedyslokował ją na Pragę, gdzie 22 czerwca przekazał dowodzenie nią gen. Karolowi Sierakowskiemu. Pod nowym dowództwem dywizja przekroczyła Bug pod Brześciem Litewskim, po czym 2 sierpnia stoczyła zwycięską bitwę – wspólnie z dywizją dowodzoną przez gen. Antoniego Chlewińskiego – z siłami rosyjskiego korpusu gen. Wilhelma Derfeldena pod Słonimem.

17 września walczyła z przeważającymi siłami generała Aleksandra Suworowa w bitwie pod Krupczycami. 19 września została przez nie rozbita na grobli terespolskiej w bitwie pod Terespolem.

Odtworzona z najlepszych oddziałów Dywizji Najwyższego Naczelnika i dywizji gen. Józefa Zajączka, została rozbita 10 października 1794 w bitwie pod Maciejowicami. Resztki oddziałów dywizji wycofały się na Pragę.

• gen. Jan August Cichocki
• gen. mjr Karol Sierakowski^[1]

Piechota^[2]

• Gwardia piesza koronna
• batalion 15 regimentu
• 5 regiment fizylierów
• 18 regiment
• batalion Rafałowicza
• batalion brzesko-litewski

Kawaleria^[2]

• Gwardia konna koronna
• 3 pułk przedniej straży litewskiej
• 3 pułk przedniej straży litewskiej
• pułk ułanów Koeniga
• Pułk Kazanowskiego

Artyleria^[2]

• 26 dział

Razem: piechoty – 2464; jazdy – 1340; artylerii – 192 żołnierzy^[2]

• dywizje polskie

• Krzysztof Bauer: Wojsko koronne powstania kościuszkowskiego. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1981. ISBN 83-11-06605-1.
• Tadeusz Korzon, Bronisław Gembarzewski, Jadwiga Rogowa: Dzieje wojen i wojskowości w Polsce. Poznań: Kurpisz, 2003. ISBN 83-88841-52-1. Brak numerów stron w książce
• Marian Kukiel: Zarys historii wojskowości w Polsce. London: Puls, 1993. ISBN 0-907587-99-2. Brak numerów stron w książce
• Tadeusz Rawski, Andrzej Ajnenkiel: Powstanie kościuszkowskie 1794 : dzieje militarne. T. 1. Warszawa: Egros: Wojskowy Instytut Historyczny, 1994. ISBN 83-86268-11-5. Brak numerów stron w książce
• Jan Wimmer: Historia piechoty polskiej do roku 1864. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1978. Brak numerów stron w książce
• Bolesław Twardowski: Wojsko Polskie Kościuszki w roku 1794. Poznań: Księgarnia Katolicka, 1894. Brak numerów stron w książce
• Janusz Wojtasik: Powstanie kościuszkowskie 1794 - dzieje militarne. Warszawa: Wojskowy Instytut Historyczny, 1996. ISBN 83-86268-46-8.