Gedeon Wilhelm Majunke

Data i miejsce urodzenia	9 lub 10 maja 1854 Spiska Sobota
Data i miejsce śmierci	10 kwietnia 1921 Spiska Sobota
Zawód, zajęcie	architekt
Multimedia w Wikimedia Commons

Gedeon Wilhelm Majunke (ur. 9 lub 10 maja^[1] 1854 w Spiskiej Sobocie; zm. 10 kwietnia 1921, tamże) – architekt, tworzący na przełomie XIX i XX w. na Spiszu.

Był jedynym synem Antona i Johanny z domu Knizner^[2]. Po ukończeniu szkoły podstawowej w Spiskiej Sobocie w latach 1866–1872 uczył się w państwowej głównej szkole realnej w Koszycach. W latach 1872–1877 studiował w Wiedniu w ówczesnej Wyższej Szkole Technicznej, następnie w latach 1877–1880 w klasie mistrzowskiej profesora Theophila E. Hansena w wiedeńskiej Akademii Sztuk Pięknych, a w końcu jeszcze jeden semestr na tej samej uczelni u słynnego architekta Friedricha Schmidta. Po zakończeniu studiów krótko pracował w dobrach swojego mecenasa, hrabiego Emanuela Andrássy’ego w Betliarze^[3]. Pomimo oferty pracy pedagogicznej w Wiedniu, gdy otrzymał pierwsze zlecenia z Banku Kieżmarskiego, inwestującego w Dolnym Smokowcu, powrócił do Spiskiej Soboty. W 1884 r. ożenił się z Alice Hergessel, z którą miał trzech synów i córkę^[4].

Tworzył w duchu neoklasycyzmu, neorenesansu i secesji. Projektował budynki użyteczności publicznej, kościoły, wspaniałe wille, domy mieszkalne, a także parki i ogrody. Zaprojektował restaurację kilku zabytkowych kaszteli. Po pożarze Rożniawy (15 lutego 1890 r.) podjął się szeregu prac przy odbudowie miasta^[2]. Był również autorem projektów kilku nagrobków cmentarnych^[4]. Poza działalnością architekta prowadził także własne przedsiębiorstwo budowlane, obejmujące m.in. parowy tartak^[3].

Majunke był prezesem-założycielem miejscowego Towarzystwa Łyżwiarskiego (niem. Eislaufverband), później także propagatorem saneczkarstwa. Był członkiem Związku Karpackiego i Węgierskiej Towarzystwa Turystycznego (Magyar Turista Egyesület, MTE), założonego w 1891 roku^[2]. W niemieckim i węgierskim nazewnictwie tatrzańskim jego imieniem nazwano turnię Spąga w bocznej grani Małego Lodowego Szczytu (niem. Majunketurm, węg. Majunke-torony)^[1].

W Spiskiej Sobocie Majunke był komendantem miejscowej ochotniczej straży pożarnej^[4] oraz członkiem organizacji Czerwonego Krzyża. Również jego żona Alice była związana z Czerwonym Krzyżem, m.in. założyła lokalny oddział tej organizacji w Spiskiej Nowej Wsi^[2].

Niektóre projekty Gedeona Majunke^[1][2][4][3]:

• Jaworzyna Tatrzańska – drewniany kościół pw. św. Anny;
• Tatrzańska Kotlina – wille „Concordia”, „Thália” i „Železná brána” tzw. starego sanatorium;
• Tatrzańska Łomnica – hotel „Łomnica” (1893), kościół ewangelicki;
• Stary Smokowiec – hotel „Tatra”, kościół Niepokalanego Poczęcia NMP (1888);
• Dolny Smokowiec – willa „Kamzík” (dzisiaj „Mudroň”), willa „Srnka” (dzisiaj „Kollár”, 1889) kościół Najświętszego Zbawiciela (1890);
• Nowy Smokowiec – sanatorium „Europa” (tzw. stare sanatorium, 1894);
• Tatrzańska Polanka – sanatorium dra Michaela Guhra (tzw. stare sanatorium, 1902);
• Wyżnie Hagi – restauracja „Koliba” (1890), hotel „Erika” (1897), zameczek księcia Hohenlohe (1898),

• Kwietnica – budynki zdrojowe;
• Szczyrbskie Jezioro – willa arcyksięcia (później „Solisko”), letniskowe wille „Klothilde” i „Mária Terézia” (nie istnieją);
• Dolina Pięciu Stawów Spiskich w Tatrach – schronisko Téry’ego (1899);