Szkoła Podoficerów Piechoty dla Małoletnich Nr 2

Szkoła Podoficerów Piechoty dla Małoletnich Nr 2 – szkoła podoficerska piechoty Wojska Polskiego.

31 sierpnia 1931 Minister Spraw Wojskowych, marszałek Polski Józef Piłsudski rozkazał szefowi Departamentu Piechoty Ministerstwa Spraw Wojskowych przeformować, w terminie do 1 września 1931, Szkołę Podoficerów Zawodowych Piechoty stacjonującą w garnizonie Grudziądz, w Szkołę Podoficerów Piechoty dla Małoletnich Nr 2.

Szkoła została zorganizowana według etatu PS 10-50 skład osobowy Nr 37 „Organizacja pokojowa piechoty”:

• komenda szkoły
• kwatermistrzostwo
• pluton administracyjny
• 1 kompania szkolna małoletnich
• 2 kompania szkolna małoletnich
• 3 kompania szkolna małoletnich
• kadra kursu dla podoficerów zawodowych

Kompanie szkolne miały być rozwijane sukcesywnie począwszy od szkolnego 1931/1932, natomiast kadra kursu na specjalny rozkaz^[1].

14 września 1931 naukę rozpoczęło 135 kandydatów przeniesionych ze Szkoły Podoficerów Piechoty Nr 1 w Koninie. W sierpniu 1932 szkoła została przeniesiona do garnizonu Śrem, gdzie zajęła koszary po Batalionie Podchorążych Rezerwy Piechoty Nr 7^[2].

26 marca 1934 Minister Spraw Wojskowych, marszałek Polski Józef Piłsudski wprowadził odznakę pamiątkową dla absolwentów szkoły według wzoru zatwierdzonego trzy lata wcześniej dla szkoły konińskiej. Odznaki różniły się jedynie numerem szkoły^[3]. Od szkolnego 1937/1938 uczelnia kształciła, w systemie dwuletnim, uczniów mających ukończone siedem klas szkoły powszechnej^[4].

Szkoła była jednostką mobilizującą. W dniach 24-27 sierpnia 1939, w mobilizacji alarmowej, w grupie jednostek oznaczonych kolorem niebieskim, sformowała dwie kolumny taborowe parokonne nr 701 i 702 dla 14 DP. Z chwilą ogłoszenia mobilizacji powszechnej szkoła podlegała likwidacji^[5].

Komendanci

• mjr Franciszek Wielgut (1931-1932)
• ppłk Wilhelm Popelka (1932-1939)

Oficerowie

• por. Leon Gnatowski
• por. / kpt. Ryszard Jagiełło

Absolwenci

• Antoni Tomiczek (1933)
• Edmund Szamlewski (1934)
• Kazimierz Fuhrman (1935)
• Antoni Żubryd (1936)
• Antoni Nadolny (1936)

Organizacja i obsada personalna w 1939

Pokojowa obsada personalna szkoły w marcu 1939^[6][a]:

• komendant – ppłk Wilhelm Popelka
• adiutant – kpt. adm. (piech.) Włodzimierz Duda
• lekarz medycyny – kpt. lek. Franciszek Benendo
• zastępca komendanta ds. gospodarczych – kpt. adm. (piech.) Antoni Józef Lange
• oficer administracyjno-materiałowy – por. Antoni Sokół
• oficer gospodarczy – por. int. Franciszek Polak †1940 Katyń^[8]
• dowódca 1 kompanii – kpt. Andrzej Ślęzak
• dowódca plutonu – kpt. Jan III Sikorski
• dowódca plutonu – por. Jan Julian Bonin
• dowódca plutonu – por. Leon Kucharski
• dowódca 2 kompanii – kpt. Klemens Piestrzyński
• dowódca plutonu – por. Stefan Sitkiewicz
• dowódca plutonu – por. Mieczysław Sidziński
• dowódca plutonu – por. Józef Zdrajkowski
• dowódca 3 kompanii – kpt. Stanisław Bieniaszkiewicz
• dowódca plutonu – kpt. Ryszard Jagiełło
• dowódca plutonu – por. Wincenty Maria Józef Tyra
• dowódca plutonu – chor. Albin Iberla
• dowódca 4 kompanii – kpt. Kamil Piotr Gudowski
• dowódca plutonu – kpt. piech. Jan Mieczysław Szczęsny †1940 Charków^[9]
• dowódca plutonu – por. piech. Witold Borzdziłowski
• dowódca plutonu – por. Stanisław Kostka Kucharski

• Dziennik Rozkazów Ministra Spraw Wojskowych 1931, 1934.
• Kazimierz Bar. Akta szkół wojskowych piechoty, kawalerii i artylerii z lat 1918—1939. „Biuletyn Wojskowej Służby Archiwalnej”. 3, 1973. Warszawa: Centralne Archiwum Wojskowe. ISSN 0137-5547. 
• Jerzy Ciesielski, Zuzanna Gajowniczek, Grażyna Przytulska, Wanda Krystyna Roman, Zdzisław Sawicki, Robert Szczerkowski, Wanda Szumińska: Charków. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Jędrzej Tucholski (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2003. ISBN 83-916663-5-2.
• Jan Kiński, Helena Malanowska, Urszula Olech, Wacław Ryżewski, Janina Snitko-Rzeszut, Teresa Żach: Katyń. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Marek Tarczyński (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2000. ISBN 83-905590-7-2.
• Aleksander Kwitkowski. Podoficerskie szkoły piechoty dla małoletnich w II Rzeczypospolitej. „Wojskowy Przegląd Historyczny”. 2 (140), s. 3-16, 1992. Warszawa: Wydawnictwo „Czasopisma Wojskowe”. ISSN 1640-6281. 
• Stanisław Rutkowski: Zarys dziejów polskiego szkolnictwa wojskowego. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1970, seria: Biblioteka Wiedzy Wojskowej.
• Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Najlepsza broń. Plan mobilizacyjny „W” i jego ewolucja. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Adiutor”, 2010. ISBN 978-83-86100-83-5.
• Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. T. 29. Kraków: Fundacja Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego. Biblioteka Jagiellońska, 2006. ISBN 83-7188-899-6.