ตัวกินมด
ตัวกินมด (อังกฤษ: Anteater) เป็นสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมกลุ่มหนึ่ง ที่จัดอยู่ในอันดับย่อย Vermilingua (แปลว่า "ลิ้นหนอน")[1][2] [3] ในอันดับ Pilosa หรือสลอธ ในอันดับใหญ่ Xenarthra ตัวกินมด เป็นสัตว์ที่มีรูปร่างลักษณะคล้ายกับสัตว์จำพวกอื่นในอันดับใหญ่ทั่วไป คือ เป็นสัตว์ที่มีส่วนจมูกและปากยาวเหมือนท่อ ไม่มีฟันในกราม จึงไม่สามารถที่จะเคี้ยวอาหารได้ แต่ใช้ลิ้นที่ยาวเรียวและมีน้ำลายที่เหนียวตวัดกินแมลงขนาดเล็กตามต้นไม้ หรือพื้นดินกินเป็นอาหาร โดยใช้จมูกที่ไวต่อความรู้สึกหาแมลงไปเรื่อย ๆ เมื่อพบเจอแล้วจะใช้กรงเล็บตีนหน้าที่แหลมคมขุดคุ้ยหรือพังทลายรังของแมลงเหล่านี้ เช่นเดียวกับอาร์มาดิลโล ที่อยู่ในอันดับใหญ่เดียวกัน หรือลิ่น หรืออาร์ดวาร์ก ที่เคยมีบรรพบุรุษร่วมกันมาก่อนในยุคก่อนประวัติศาสตร์ เนื่องจากตัวกินมดกินแมลง ซึ่งได้แก่ มด และปลวก ซึ่งให้พลังงานต่ำ ดังนั้นวัน ๆ หนึ่งจึงต้องกินมดในปริมาณมากที่อาจมากถึง 9,000 ตัวได้ [4] ตัวกินมด มีขนที่หนาปกคลุมตลอดทั้งตัวและผิวหนังที่หนาที่ช่วยป้องกันตัวจากการโจมตีของมด แต่ก็ไม่สามารถที่จะใช้ป้องกันได้สมบูรณ์แบบ [4] การจำแนกปัจจุบัน ตัวกินมด แบ่งออกได้เป็น 4 ชนิด ใน 2 วงศ์[1] (มีบางชนิดที่สูญพันธุ์ไปแล้วในยุคก่อนประวัติศาสตร์) ได้แก่ อันดับ Pilosa
ถิ่นกระจายพันธุ์และพฤติกรรมตัวกินมด ทั้ง 4 ชนิด กระจายพันธุ์ในป่าทึบในอเมริกากลาง และอเมริกาใต้ โดยที่ ตัวกินมดยักษ์นับเป็นชนิดที่ขนาดใหญ่ที่สุด เพราะมีความยาวได้ถึง 2 เมตร และเป็นสัตว์ที่ขี้หงุดหงิด เนื่องจากมีสายตาที่ไม่ดี เมื่อโกรธและป้องกันตัวสามารถยืนด้วยขาหลังได้และยกขาหน้าที่มีกรงเล็บแหลมคมขู่ใส่ผู้รุกรานได้ ซึ่งนี่เป็นพฤติกรรมการป้องกันตัวโดยปกติอยู่แล้วของตัวกินมดไม่ว่าชนิดใด[4] ตัวกินมดยักษ์ สามารถพบได้ทั่วไปในทวีปอเมริกาใต้ และพบได้ในเซอราโด ซึ่งเป็นที่ราบกว้างใหญ่ในประเทศบราซิล เป็นตัวกินมดที่หากินได้ทั้งในเวลากลางคืนและกลางวัน แต่จะหากินบนพื้นดินเท่านั้น เนื่องจากไม่สามารถที่จะปีนต้นไม้ได้เพราะขนาดตัวที่ใหญ่ ดังนั้นอาหารที่กินส่วนใหญ่มักจะเป็นปลวก มากกว่ามด[8] ขณะที่ทาแมนดัวทั้ง 2 ชนิด และตัวกินมดซิลกี้ มีขนาดเล็กลงมา โดยที่ทาแมนดัวมีขนาดลำตัวประมาณ 1 เมตร และตัวกินมดซิลกี้มีความยาวประมาณ 30-40 เซนติเมตรเท่านั้น นับเป็นตัวกินมดที่มีขนาดเล็กที่สุด ทั้งทาแมนดัวและตัวกินมดซิลกี้จะอาศัยและหากินบนต้นไม้เป็นหลัก เป็นสัตว์ที่ขี้อายและพบเห็นตัวได้ยาก โดยเฉพาะตัวกินมดซิลกี้จะอาศัยอยู่บนยอดต้นไม้สูง หากินในเวลากลางคืนเป็นหลัก ขณะที่เวลากลางวันจะนอนหลับด้วยการขดตัวเป็นวงกลมเหมือนลูกบอลบนต้นไม้ ซึ่งทั้งทาแมนดัวและตัวกินมดซิลกี้ต่างกินมดเป็นอาหารหลัก จัดเป็นตัวกินมดที่สามารถปีนป่ายและทรงตัวบนต้นไม้หรือกิ่งไม้ได้เป็นอย่างดี เนื่องด้วยปลายหางที่สามารถใช้เกาะเกี่ยวกับต้นไม้ได้เป็นอย่างดีเพื่อรักษาสมดุล อีกทั้งยังสามารถที่จะยืนยกขาหน้า ชูกรงเล็บเพื่อป้องกันตัว ด้วยการใช้ขาหลังเหมือนจิงโจ้ทรงตัวได้เป็นอย่างดีอีกด้วย โดยเฉพาะทาแมนดัวนั้นปลายหางจะไม่เป็นขนแต่จะเป็นเกล็ดขนาดเล็ก ๆ อีกทั้งทาแมนดัวยังมีพฤติกรรมที่เพิ่งพบรายงานเมื่อไม่นานมานี้ว่า นอกจากแมลงแล้ว ยังสามารถที่จะใช้กรงเล็บผ่าเปลือกของลูกปาล์มแยกออกเป็น 2 ซีก แล้วใช้ลิ้นตวัดกินน้ำและเนื้อภายในลูกปาล์มเป็นอาหารได้อีกด้วย ซึ่งอาจเป็นพฤติกรรมที่มาจากการเรียนรู้หรือถ่ายทอดต่อกันมา เพื่อให้ปรับตัวเข้ากับสภาพแวดล้อม [4] อ้างอิง
วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อที่เกี่ยวข้องกับ ตัวกินมด แหล่งข้อมูลอื่นวิกิสปีชีส์มีข้อมูลภาษาอังกฤษเกี่ยวกับ Vermilingua |