มณฑลเจียงซี
เจียงซี (จีน: ; พินอิน: Jiāngxī)[4] หรือเดิมไทยเรียกว่า เกียงซี[5] เป็นมณฑลหนึ่งในภาคตะวันออกของสาธารณรัฐประชาชนจีน เมืองหลวงและเมืองใหญ่สุดคือ หนานชาง มีพื้นที่ทอดยาวจากแม่น้ำแยงซีทางทิศเหนือไปยังพื้นที่เนินเขาทางทิศใต้และตะวันออก มีอาณาเขตทางทิศเหนือติดกับมณฑลอานฮุย ทิศตะวันออกเฉียงเหนือติดกับมณฑลเจ้อเจียง ทิศตะวันออกติดกับมณฑลฝูเจี้ยน ทิศใต้ติดกับมณฑลกวางตุ้ง ทิศตะวันตกติดกับมณฑลหูหนาน และทิศตะวันตกเฉียงเหนือติดกับมณฑลหูเป่ย์[6] คำว่า "เจียงซี" มาจากชื่อมณฑลที่อยู่ภายใต้การปกครองของราชวงศ์ถังในปี 733 ซึ่งก็คือ เจียงหนานซีเต้า (江南西道; "มณฑลเจียงหนานตะวันตก")[7] ชื่อย่อของมณฑลคือ "กั้น" (赣) มาจากชื่อของแม่น้ำกั้น ซึ่งไหลจากทิศใต้ไปทิศเหนือบรรจบกับแม่น้ำแยงซี เจียงซียังเรียกอีกชื่อหนึ่งว่า กั้นผัวต้าเตอ (贛鄱大地) แปลว่า "ดินแดนกั้นและผัวอันยิ่งใหญ่" หลังจากการล่มสลายของราชวงศ์ชิง เจียงซีกลายเป็นหนึ่งในฐานทัพในช่วงแรกสุดของคอมมิวนิสต์ และชาวนาจำนวนมากได้รับคัดเลือกให้เข้าร่วมการปฏิวัติของประชาชนที่ก่อตัวมากขึ้น การก่อการกำเริบหนานชางเกิดขึ้นในเจียงซีเมื่อวันที่ 1 สิงหาคม 1927 ในช่วงสงครามกลางเมืองจีน ต่อมาผู้นำพรรคคอมมิวนิสต์ได้ซ่อนตัวอยู่บริเวณภูเขาทางตอนใต้และตะวันตกของเจียงซี เพื่อหลบซ่อนจากพรรคก๊กมินตั๋งที่พยายามจะกำจัดคอมมิวนิสต์ ต่อมาในปี 1931 รัฐบาลสาธารณรัฐโซเวียตของจีน (Chinese Soviet Republic) ได้ก่อตั้งขึ้นในเมืองรุ่ยจิน ซึ่งบางครั้งเรียกว่า "เมืองหลวงเก่าสีแดง" (红色故都) หรือเรียกสั้น ๆ ว่า "เมืองหลวงสีแดง" ต่อมาในปี 1935 หลังจากการปิดล้อมโดยกองกำลังชาตินิยม คอมมิวนิสต์ได้บุกเข้ามาและเริ่มการเดินทัพทางไกลไปยังเมืองหยานอัน พื้นที่ครึ่งหนึ่งทางทิศใต้ของเจียงซีเป็นเนินเขาและภูเขาสลับกับหุบเขา ภูเขาและเทือกเขาที่มีชื่อเสียง ได้แก่ ภูเขาหลู ภูเขาจิ่งกัง และภูเขาซานชิง ส่วนครึ่งหนึ่งทางทิศเหนือมีระดับความสูงที่ต่ำกว่า และมีแม่น้ำกั้นไหลผ่านมณฑล ถึงแม้ว่าประชากรส่วนใหญ่ของเจียงซีจะเป็นชาวจีนฮั่น แต่ก็มีความหลากหลายทางภาษา เจียงซีถือเป็นศูนย์กลางของภาษาจีนกั้น และภาษาจีนแคะ ซึ่งเป็นภาษาที่ใกล้เคียงกับภาษากั้นและมีพูดกันในระดับหนึ่ง เจียงซีอุดมไปด้วยทรัพยากรแร่ธาตุ โดยเป็นมณฑลชั้นนำของจีนในด้านแหล่งสะสมแร่ ซึ่งได้แก่ ทองแดง ทังสเตน ทองคำ เงิน ยูเรเนียม ทอเรียม แทนทาลัม และไนโอเบียม ภูมิศาสตร์มีลักษณะสำคัญเป็นภูเขา 36% และทิวเขาเล็กทอดยาวต่อกัน 42% ที่เหลือเป็นที่ราบและแม่น้ำ มีอุณหภูมิเฉลี่ยตลอดปีประมาณ 18 องศาเซลเซียส ปริมาณน้ำฝนตลอดปีเฉลี่ยอยู่ที่ประมาณ 1,341 - 1,940 มิลลิเมตร โดยทางใต้ ตะวันออก และเขตภูเขาจะมีฝนตกชุกมากกว่าทางเหนือ ตะวันตก เขตการปกครองมณฑลเจียงซีแบ่งออกเป็นเขตการปกครองระดับจังหวัด 11 แห่ง ทั้งหมดมีฐานะเป็นนครระดับจังหวัด
นครระดับจังหวัดเหล่านี้แบ่งย่อยเป็นเขตการปกครองระดับอำเภอ ทั้งหมด 100 แห่ง (ประกอบด้วย 23 เขต, 11 นครระดับอำเภอ, และ 66 อำเภอ) และแบ่งย่อยอีกเป็นระดับตำบลทั้งหมด 1,548 แห่ง (ประกอบด้วย 770 เมือง, 651 ตำบล, 7 ตำบลชาติพันธุ์, และ 120 แขวง) เศรษฐกิจเจียงซีมีการทำฟาร์มที่พัฒนาไปไกล นับเป็นผู้ผลิตพืชประเภทข้าวรายหลักแห่งหนึ่งของประเทศ และมีพืชเศรษฐกิจได้แก่ เรพซีด (เมล็ดให้น้ำมันจำพวกมัสตาร์ด) อ้อย ฝ้าย เจียงซีเป็นแหล่งผลิตแร่ธาตุต่าง ๆ ได้แก่ ทังสเตน ถ่านหิน เหล็ก ตะกั่ว สังกะสี ไนโอเบียม หินเกลือ และดินสำหรับปั้นหม้อเป็นต้น เครื่องถ้วยชามของจิ่งเต๋อเจิ้น ซึ่งมีประวัติศาสตร์อันยาวนานด้านเครื่องเคลือบดินเผาก็เป็นที่ต้องการของตลาดทั่วโลกด้วย ประชากรมีประชากร 42,840,000 คน ความหนาแน่น 257/ก.ม. จีดีพี 349.6 พันล้านเหรินหมินปี้ ต่อประชากร 8160 ประชากรส่วนใหญ่เป็นชาวฮั่น คมนาคมมณฑลเจียงซีมีระบบการคมนาคมที่สะดวกสบาย ทั้งทางบกและทางน้ำ การขนส่งระบบราง มีเส้นทางรถไฟเชื่อมต่อมณฑลใกล้เคียง อาทิ เจ้อเจียง อันฮุย ฯลฯ ระยะทางกว่า 2,241 กิโลเมตร มีสถานีรองรับผู้โดยสาร 200 สถานี เจียงซีมีชุมทางเส้นทางหลวงอยู่ในเมืองสำคัญ อาทิ หนันชาง กั้นโจว จี๋อัน อู๋โจว อี๋ชุน ฯลฯ เชื่อมต่อเป็นเครือข่ายเส้นทางหลวง ที่มีความยาวรวมกว่า 37,318 กิโลเมตร ทั้งนี้เป็นเส้นทางทันสมัยถึง 30.48% อ้างอิง
แหล่งข้อมูลอื่นวิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อที่เกี่ยวข้องกับ มณฑลเจียงซี
|