เทศบาลตำบลป๊อกแป๊ก

เทศบาลตำบลป๊อกแป๊ก
เทศบาลตำบล
จากบนลงล่าง ซ้ายไปขวา: รถไฟบรรทุกน้ำมันที่ป๊อกแป๊ก, โรงเรียนวัดป๊อกแป๊ก, วัดป๊อกแป๊ก, สำนักงานเทศบาลตำบลป๊อกแป๊ก, สถานีรถไฟบ้านป๊อกแป๊ก
ทต.ป๊อกแป๊ก
พิกัด: 14°30′58.9″N 100°51′34.4″E / 14.516361°N 100.859556°E / 14.516361; 100.859556
ประเทศ	ไทย
จังหวัด	สระบุรี
อำเภอ	เมืองสระบุรี
จัดตั้ง	• 8 กันยายน 2507 (สุขาภิบาลป๊อกแป๊ก)  • 25 พฤษภาคม 2542 (ทต.ป๊อกแป๊ก)
พื้นที่
• ทั้งหมด	1.44 ตร.กม. (0.56 ตร.ไมล์)
ประชากร  (2564)[1]
• ทั้งหมด	725 คน
• ความหนาแน่น	503.47 คน/ตร.กม. (1,304.0 คน/ตร.ไมล์)
รหัส อปท.	05190103
ที่อยู่ สำนักงาน	8/5 หมู่ 1 บ้านป๊อกแป๊ก ถนนสายท่าช้าง - สันมะค่า ตำบลหนองโน อำเภอเมืองสระบุรี จังหวัดสระบุรี 18000
เว็บไซต์	www.pokpaeklocal.go.th
ส่วนหนึ่งของสารานุกรมประเทศไทย

ป๊อกแป๊ก เป็นองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นประเภทเทศบาลตำบลซึ่งมีอาณาเขตครอบคลุมพื้นที่ทั้งหมดของหมู่ 1 บ้านป๊อกแป๊ก และบางส่วนของหมู่ 7 บ้านนาร่อง ของตำบลหนองโน ในอำเภอเมืองสระบุรี จังหวัดสระบุรี เดิมมีฐานะเป็นสุขาภิบาลป๊อกแป๊กที่จัดตั้งขึ้นใน พ.ศ. 2507^[2] และได้รับการยกฐานะขึ้นเป็นเทศบาลตำบลใน พ.ศ. 2542^[3] เดือนธันวาคม พ.ศ. 2564^[4] ในเขตเทศบาลมีประชากรทั้งหมด 725 คน

เทศบาลตำบลป๊อกแป๊กมีอาณาเขตติดต่อกับเขตการปกครองข้างเคียงดังต่อไปนี้

• ทิศเหนือ ติดต่อกับ เทศบาลตำบลสวนดอกไม้ และเทศบาลตำบลเสาไห้ (อำเภอเสาไห้ จังหวัดสระบุรี)
• ทิศใต้ ติดต่อกับ องค์การบริหารส่วนตำบลหนองโน (อำเภอเมืองสระบุรี จังหวัดสระบุรี)
• ทิศตะวันออก ติดต่อกับ องค์การบริหารส่วนตำบลโคกสว่าง (อำเภอเมืองสระบุรี จังหวัดสระบุรี)
• ทิศตะวันตก ติดต่อกับ องค์การบริหารส่วนตำบลหนองหัวโพ (อำเภอหนองแซง จังหวัดสระบุรี)

ชื่อของเทศบาลมาจากชื่อของ “วัดป่าเป็ก” (วัดป๊อกแป๊กในปัจจุบัน) สร้างขึ้นเป็นวัดนับตั้งแต่ปี พ.ศ. 2453 ชาวบ้านร่วมใจกันสร้างขึ้น เดิมที่ชาวบ้านนี้ได้อพยพมาจากทางเหนือเรียกตัวเองว่า “ยวน” น่าจะแผลงมาจากคำว่า “โยนก” เมื่อมีจำนวนมากเข้าก็ได้จัดสร้างขึ้นแล้วเรียก เนื่องจากหมู่บ้านที่มีป่าไม้ชนิดหนึ่งเรียกว่า “เป๊ก” หรือ “เพ็ก” มีลักษณะคล้ายไม้รวกแต่เล็กกว่า ครั้นถึงสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ได้มีการสร้างทางรถไฟสายตะวันออกเฉียงเหนือถึงจังหวัดนครราชสีมา ทางรถไฟผ่านหมู่บ้านนี้ทางราชการได้ตั้งสถานีรถไฟบ้านป๊อกแป๊ก เรียกเพี้ยนมาจากบ้านป่าเป๊ก ตั้งแต่นั้นมาชื่อบ้านป่าเป๊กก็ค่อยหายไป คงเหลือแต่บ้านป๊อกแป๊กแทน

ในปี พ.ศ. 2506 ทางราชการได้เห็นว่าท้องถิ่นหมู่ที่ 1 บ้านป๊อกแป๊ก, บ้านป๊อกแป๊กใต้ ของตำบลหนองโน ซึ่งเป็นที่ตั้งของสถานีรถไฟบ้านป๊อกแป๊ก (ในขณะนั้น) มีตลาดเป็นที่ประชุมชน บ้านเรือนราษฎรตั้งอยู่เป็นปึกแผ่น คมนาคมและการค้าขายเจริญมาก แต่ยังขาดการบำรุงรักษา ทางราชการจึงประกาศจัดตั้ง "สุขาภิบาลป๊อกแป๊ก"^[2] ขึ้นในวันที่ 31 กรกฎาคม พ.ศ. 2507 โดยมีผลในวันที่ 8 กันยายน ปีเดียวกัน เพื่อบำรุงความสุขและความสะดวกของประชาชนให้ยิ่งขึ้น นับว่าเป็นสุขาภิบาลแห่งที่ 2 ของอำเภอเมืองสระบุรี ก่อนที่จะยกขึ้นเป็น "เทศบาลตำบลป๊อกแป๊ก"^[3] ในวันที่ 24 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2542 โดยมีผลในวันที่ 25 พฤษภาคม ปีเดียวกัน

• โรงเรียนวัดป๊อกแป๊ก เดิมชื่อว่า โรงเรียนเมืองสระบุรี^[2] ตั้งอยู่หมู่ที่ 1 ตำบลหนองโน อำเภอเมืองสระบุรี เป็นสถานศึกษาสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาสระบุรี เขต 1 สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน ระดับที่เปิดสอน : ประถมศึกษา
• โรงเรียนอนุบาลเทศบาลป๊อกแป๊กและศูนย์พัฒนาเด็กเล็กเทศบาลป๊อกแป๊ก

• โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลหนองโน
• อาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน จำนวน 20 คน

• ทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 3314 สายท่าช้าง–สันมะค่า เป็นทางหลวงขนาด 2 ช่องจราจรเกือบตลอดสาย แต่เฉพาะช่วงที่ผ่านเทศบาลตำบลป๊อกแป๊ก ความยาว 1.44 กิโลเมตร เป็นทางหลวงขนาด 6 ช่องจราจร
• ทางหลวงชนบทหมายเลข สบ.5043 เป็นถนนลาดยางผ่านเทศบาลตำบลป๊อกแป๊ก
• รถโดยสารสายสระบุรี–หนองโน–บัวลอย ผ่าน ทำให้สะดวกในการเดินทางไปในเมืองหรือท้องที่อื่น

• สถานีรถไฟบ้านป๊อกแป๊ก เป็นสถานีรถไฟชั้น 1 ของทางรถไฟสายตะวันออกเฉียงเหนือ เดิมตั้งอยู่ในเขตตำบลสวนดอกไม้ อำเภอเสาไห้ ตั้งชื่อตามชุมชนที่อยู่ใกล้ที่สุด คือเขตบ้านป๊อกแป๊กใต้ ตำบลหนองโน ของอำเภอเมืองสระบุรี ปัจจุบันย้ายมาตั้งอยู่ที่ตำบลโคกสว่างและตอนเหนือของสถานีบางส่วนตั้งอยู่ในเขตเทศบาลตำบลป๊อกแป๊ก (ตำบลโคกสว่างแยกออกจากตำบลหนองโนในปี พ.ศ. 2490^[5] สถานีจึงย้ายขึ้นอยู่ในเขตตำบลโคกสว่าง) มีทางแยกหน่วยจ่ายน้ำมันทางรถไฟ บริษัท ท่อส่งปิโตรเลียมไทย จำกัด

เทศบาลตำบลป๊อกแป๊กประกอบด้วยหมู่บ้านทั้งสิ้นจำนวน 2 หมู่บ้าน แบ่งเป็นเต็มพื้นที่ในหมู่ที่ 1 บ้านป๊อกแป๊ก และพื้นที่บางส่วนในหมู่ที่ 2 บ้านนาร่อง มีจำนวนประชากร 725 คน แบ่งเป็นชาย 330 คน หญิง 395 คน (เดือนธันวาคม 2564) และมีครัวเรือนทั้งหมด 421 หลังคาเรือน

      หมายถึงจำนวนประชากรได้เพิ่มขึ้นเมื่อเทียบกับปีก่อน

      หมายถึงจำนวนประชากรได้คงเดิมเมื่อเทียบกับปีก่อน

      หมายถึงจำนวนประชากรได้ลดลงเมื่อเทียบกับปีก่อน

* ปี พ.ศ. 2558 มีการรวมผู้ที่ไม่ได้สัญชาติไทยในทะเบียนราษฎร ส่งผลให้ข้อมูลจำนวนประชากรปีดังกล่าวเพิ่มขึ้นเป็นจำนวนมาก

• วัดป๊อกแป๊ก พื้นที่ตั้งวัดเป็นที่ราบลุ่มมีที่ทุ่งนาของชาวบ้านโดยรอบ อาคารเสนาสนะต่าง ๆ มีอุโบสถกว้าง 7 เมตร ยาว 19 เมตร สร้างปีพ.ศ. 2476 โดยสร้างคอนกรีตเสริมเหล็ก ศาลาการเปรียญกว้าง 16 เมตร ยาว 33 เมตร สร้างด้วยไม้และคอนกรีต 2 ชั้น พ.ศ. 2526 หอสวดมนต์กว้าง 13 เมตร ยาว 15 เมตร สร้างด้วยไม้ พ.ศ. 2491 กุฏิสงฆ์จำนวน 4 หลัง เป็นอาคารครึ่งตึกครึ่งไม้ สำหรับปูชนียวัตถุมีพระประธานในอุโบสถ