Distritong pambatas ng Cotabato

Pilipinas
Ang artikulong ito ay bahagi ng seryeng: Politika at pamahalaan ng Pilipinas
Saligang Batas Pagreporma Mga Batas at kodigo ligal
Tagapagpaganap Pangulo ng Pilipinas Pangulong Ferdinand Marcos Jr. (PFP) Pangalawang Pangulong Sara Duterte-Carpio (Lakas-CMD) Gabinete Mga kagawarang tagapagpaganap Lokal na Pamahalaan
Tagapagbatas Kongreso Senado Pangulo ng Senado Juan Miguel Zubiri (Malaya) Kapulungan ng mga Kinatawan Ispiker Martin Romualdez (Lakas) Mga distrito Representasyon ng lapiang-tala Mga Lokal na Tagapagpaganap Batasan ng Bangsamoro Mga Lalawigan Mga Lungsod Mga Bayan Mga Baranggay
Panghukuman Kataas-taasang Hukuman Punong Mahistrado Alexander Gesmundo Hukuman ng Pag-aapela Mga Panrehiyong Hukuman sa Paglilitis Sandiganbayan Tanodbayan Katarungang Pambarangay
Mga grupo sa saligang batas Komisyon sa Serbisyo Sibil Tagapangulo: Karlo Nograles Komisyon sa Halalan Tagapangulo: George Garcia Komisyon sa Awdit Tagapangulo: Gamaliel Cordoba
Halalan Mga nagdaang halalan Pangkalahatan: 2010 2013 2016 2019
Mga lapiang pampolitika Partido Liberal Lakas–CMD Nationalist People's Coalition Partido Nacionalista National Unity Party United Nationalist Alliance
Mga hating pampamahalaan Mga rehiyon Mga lalawigan Mga lungsod Mga bayan Mga barangay
Mga kaugnay na paksa Katiwalian sa Pilipinas Ugnayang panlabas Karapatang pantao
Atlas
t u b

Ang mga Distritong Pambatas ng Lalawigan ng Cotabato, Una, Ikalawa at Ikatlo ang mga kinatawan ng lalawigan ng Cotabato sa mababang kapulungan ng Pilipinas.

Mula 1907 hanggang 1917, ang mga hindi Kristiyanong lugar ng Pilipinas (kasama ang Departamento ng Mindanao at Sulu) ay hindi nabigyan ng representasyon sa mababang kapulungan ng Lehislatura ng Pilipinas. Ngunit sa bisa ng Philippine Autonomy Act ng 1916 na naipasa ng Kongreso ng Estados Unidos, at ng Kautusan Blg. 2711 (Revised Administrative Code) na naaprubahan noong Marso 10, 1917, nabigyan ng karapatang marepresentahan ang Departamento ng Mindanao at Sulu sa mababang kapulungan. Limang kinatawan ang itinalaga ng Gobernador-Heneral na kakatawan sa pitong bahaging lalawigan ng Departamento ng Mindanao at Sulu — Agusan, Bukidnon, Cotabato, Davao, Lanao, Sulu at Zamboanga — sa mababang kapulungan bilang solong at-large na distrito.

Nanatili ito kahit binuwag ang Departamento noong 1920. Nagtagal ito hanggang 1935, nang bigyan ng tig-iisang kinatawan ang pitong lalawigan ng Mindanao at Sulu sa Kapulungang Pambansa, ngunit may pagkakaiba sa paraan ng paghalal. Sa mga lalawigang maraming Kristiyano (Agusan, Bukidnon, Davao at Zamboanga), may karapatang maghalal ang mga botante sa bisa ng Artikulo VI, Seksiyon 1 ng 1935 Konstitusyon. Habang sa mga lalawigang maraming Muslim (Cotabato, Lanao at Sulu), may mahigpit na kwalipikasyon sa pagboto: tanging ang mga opisyal ng bayan (pangulo, bise-pangulo at mga konsehal); senador, mga kinatawan ng kapulungan at mga delegado ng 1935 Konstitusyon; gobernador ng lalawigan at mga miyembro ng sangguniang panlalawigan; at lahat ng mga dating naluklok sa mga nasabing posisyon, ang pinayagang bumoto. Sa ganitong paraan nahalal ang kinatawan ng Cotabato noong 1935.

Sa pamamagitan ng Kautusang Komonwelt Blg. 44 na naipasa noong Oktubre 13, 1936, tuluyang nabigyan ng karapatang bumoto ang mga kwalipikadong mamamayan ng Cotabato (kasama ang Lanao at Sulu). Nagsimula itong noong eleksyon 1938.

Noong panahon ng Ikalawang Republika, nagpadala ng dalawang assemblymen at-large ang lalawigan sa Kapulungang Pambansa. Nang manumbalik ang Komonwelt, napanatili ng lalawigan ang solong distrito nito noong 1945.

Kahit naging lungsod ang Cotabato, nanatili itong kinakatawan ng lalawigan ng Cotabato sa bisa ng Seksiyon 91 ng Batas Pambansa Blg. 2634 noong Hunyo 20, 1959.

Sa bisa ng Batas Pambansa Blg. 4849 na naaprubahan noong Hunyo 18, 1966, hiniwalay ang ilang timog na munisipalidad ng lalawigan upang buuin ang Timog Cotabato (kasama ang kasalukuyang lalawigan ng Sarangani). Ayon sa Seksiyon 5 ng B.P. 4849, ang noo'y nanunungkulang kinatawan ng Cotabato ay rerepresentahan lamang ang natitirang bahagi ng lalawigan (kasama ang nakakartang lungsod ng Cotabato) sa ikalawang hati ng Ikaanim na Kongreso, pagkatapos maghalal ng sariling kinatawan ang solong distrito ng Timog Cotabato noong 1967.

sa bisa ng Presidential Decree Blg. 341 noong Nobyembre 22, 1973, tuluyan pang hinati ang Cotabato sa tatlo, Hilagang Cotabato (ngayon Cotabato), Maguindanao at Sultan Kudarat.

Bahagi ito ng kinakatawan ng Rehiyon XII sa Pansamantalang Batasang Pambansa, mula 1978 hanggang 1984. Sa bisa ng Batas Pambansa Blg. 660 noong Disyembre 19, 1983, pinalitan ang pangalan ng Hilagang Cotabato sa Cotabato.

Mula 1984 hanggang 1986, nagpadala ng dalawang assemblymen at-large ang lalawigan sa Regular Batasang Pambansa.

Sa ilalim ng bagong Konstitusyon, hinati ang lalawigan sa dalawang distritong pambatas noong 1987.

Sa pamamagitan ng Batas Pambansa Blg. 10177 na naaprubahan noong Setyembre 14, 2012, muling hinati ang lalawigan sa tatlong distritong pambatas na nagsimulang maghalal ng mga kinatawan noong eleksyon 2013.

• Munisipalidad: Alamada, Aleosan, Libungan, Midsayap, Pigcawayan, Pikit
• Populasyon (2015): 525,690

• Munisipalidad: Alamada, Aleosan, Banisilan, Carmen, Kabacan, Libungan, Midsayap, Pigcawayan, Pikit

• Lungsod: Kidapawan
• Munisipalidad: Antipas, Arakan, Magpet, Makilala, President Roxas
• Populasyon (2015): 394,354

• Lungsod: Kidapawan (naging lungsod 1998)
• Munisipalidad: Antipas, Magpet, Makilala, Matalam, M'lang, President Roxas, Tulunan, Arakan (tinatag 1991)

• Munisipalidad: Banisilan, Carmen, Kabacan, Matalam, M'lang, Tulunan
• Populasyon (2015): 459,703

• Kasama ang mga kasalukuyang lalawigan ng Cotabato, Maguindanao, Sarangani, Sultan Kudarat at Timog Cotabato, at mga malayang lungsod ng Cotabato at Heneral Santos

Notes

• Kasama ang mga kasalukuyang lalawigan ng Cotabato, Maguindanao at Sultan Kudarat, at ng malayang lungsod ng Cotabato

Notes

• Kasama ang mga kasalukuyang lalawigan ng Cotabato, Maguindanao, Sarangani, Sultan Kudarat at Timog Cotabato, at mga malayang lungsod ng Cotabato at Heneral Santos

• Distritong pambatas ng Mindanao at Sulu
• Distritong pambatas ng Maguindanao
• Distritong pambatas ng Sultan Kudarat
• Distritong pambatas ng Timog Cotabato

• Philippine House of Representatives Congressional Library

1. ↑ Supreme Court of the Philippines (June 30, 1970). "G.R. No. L-31501 - DATU BLAH SINSUAT, Petitioner, v. SALIPADA K. PENDATUN, COMMISSION ON ELECTIONS, and THE PROVINCIAL BOARD OF CANVASSERS OF COTABATO, Respondents". The LawPhil Project. Nakuha noong February 20, 2017.