Ελληνική Ορθόδοξη Αρχιεπισκοπή Αμερικής

Ελληνική Ορθόδοξη Αρχιεπισκοπή Αμερικής
Γενικές πληροφορίες
Ίδρυση	1921
Xώρα	ΗΠΑ
Έδρα	Μανχάταν, Νέα Υόρκη, Νέα Υόρκη
Υπαγωγή	Οικουμενικό Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως
Αρχιερατικές Περιφέρειες	9
Ενορίες	560
Μονές	19
Μητροπολιτικός Ναός	Αρχιεπισκοπικός Καθεδρικός Ναός Αγίας Τριάδας Μανχάταν
Ιεραρχία
Αρχιεπίσκοπος	Ελπιδοφόρος
Βοηθός Επίσκοπος	Φασιανής Αντώνιος, Αμισού Ιωακείμ, Αμάστριδος Σπυρίδων, Εξαμιλίου Τιμόθεος, Ναζιανζού Αθηναγόρας, Διοκλείας Νεκτάριος, Συνάδων Αντώνιος
Πρωτοσύγκελλος	Επίσκοπος Διοκλείας Νεκτάριος
Γενικός Αρχιερατικός Επίτροπος	Πρωτοπρεσβύτερος Αλέξανδρος Καρλούτσος
Ιστοσελίδα
goarch.org

Η Ελληνική Ορθόδοξη Αρχιεπισκοπή Αμερικής (αγγλ. Greek Orthodox Archdiocese of America, «Ιερά Αρχιεπισκοπή Αμερικής») με έδρα τη Νέα Υόρκη των ΗΠΑ, είναι εκκλησιαστική επαρχία του Οικουμενικού Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως^[1] της οποίας η δικαιοδοσία περιλαμβάνει την επικράτεια των ΗΠΑ.

Η Ιερά Αρχιεπισκοπή Αμερικής ιδρύθηκε το 1921 και Καθεδρικός ναός της είναι ο Ιερός Ναός Αγίας Τριάδας Μανχάταν. Διοικείται από την Ιερά Επαρχιακή Σύνοδο, της οποίας προεδρεύει ο εκάστοτε Αρχιεπίσκοπος Αμερικής.

Από τις 11 Μαΐου 2019, Αρχιεπίσκοπος είναι ο Ελπιδοφόρος (Λαμπρινιάδης).^[2]

Πριν την ίδρυση της Ελληνικής Αρχιεπισκοπής, στο δυτικό ημισφαίριο υπήρχαν πολλές κοινότητες Ελλήνων Ορθοδόξων^[3]. Η πρώτη ελληνική ορθόδοξη κοινότητα στην Αμερική ιδρύθηκε το 1864 στη Νέα Ορλεάνη της Λουιζιάνα από μια μικρή αποικία Ελλήνων εμπόρων^[4][5].

Η ιστορία καταγράφει επίσης ότι στις 26 Ιουνίου 1768 έφτασαν οι πρώτοι Έλληνες άποικοι στον Άγιο Αυγουστίνο της Φλόριντα, την παλαιότερη πόλη της Αμερικής^[6]. Στη Νέα Υόρκη, σημερινή έδρα του Αρχιεπισκόπου Αμερικής, η πρώτη μόνιμη κοινότητα ιδρύθηκε το 1892^[3].

Η «Ελληνική Ορθόδοξη Αρχιεπισκοπή Βορείου και Νοτίου Αμερικής» συστάθηκε το 1921^[7] και αναγνωρίστηκε επίσημα από την Πολιτεία της Νέας Υόρκης το 1922.

Το 1908 η Ορθόδοξη Εκκλησία της Αμερικής υπαγόταν στην Εκκλησία της Ελλάδος^[3], αλλά το 1922 ο Πατριάρχης Μελέτιος Μεταξάκης υπήγαγε την Αρχιεπισκοπή στην δικαιοδοσία του Οικουμενικού Πατριαρχείου^[7].

Το 1996, το Οικουμενικό Πατριαρχείο διέσπασε την Αρχιεπισκοπή σε 4 μέρη:

• Αμερική (Ιερά Αρχιεπισκοπή Αμερικής),
• Καναδά (Ιερά Αρχιεπισκοπή Καναδά),
• Κεντρική Αμερική και
• Νότια Αμερική,

αφήνοντας έτσι στην Αρχιεπισκοπή Αμερικής μόνο την επικράτεια των Ηνωμένων Πολιτειών.

Το 2019, υπήρχαν φήμες ότι η Ελληνική Ορθόδοξη Αρχιεπισκοπή Αμερικής υπέφερε οικονομικά και ουσιαστικά βρισκόταν σε «οικονομική, διοικητική και πνευματική χρεοκοπία», η οποία οδήγησε στην παραίτηση του Αρχιεπισκόπου Δημητρίου^[8]. Από τις 11 Μαΐου 2019, Αρχιεπίσκοπος είναι ο Ελπιδοφόρος (Λαμπρινιάδης).^[2]

Διατελέσαντες Αρχιεπίσκοποι Αμερικής

#	Όνομα	Φωτογραφία	Περίοδος Ποιμαντορίας	Σημειώσεις
1	Αλέξανδρος (Δημόγλου) 1876–1942		26 Απριλίου 1922 – 19 Ιουνίου 1930	από Ροδοστόλου, κατόπιν Μητροπολίτης Κερκύρας
2	Αθηναγόρας (Σπύρου) 1886–1972		12 Αυγούστου 1930 – 1 Νοεμβρίου 1948	από Μητροπολίτης Κερκύρας, κατόπιν Οικουμενικός Πατριάρχης
3	Τιμόθεος (Ευαγγελινίδης) 1880–1949		7 Ιουνίου 1949 – 20 Σεπτεμβρίου 1949	από Μητροπολίτης Ρόδου, κατόπιν εκ νέου Ρόδου
4	Μιχαήλ (Κωνσταντινίδης̠) 1892–1958		18 Δεκεμβρίου 1949 – 13 Ιουλίου 1958	από Μητροπολίτης Κορίνθου
5	Ιάκωβος (Κουκούζης) 1911–2005		14 Φεβρουαρίου 1959 – 30 Ιουλίου 1996	από Μητροπολίτης Μελίτης
6	Σπυρίδων (Παπαγεωργίου) 1944–		30 Ιουλίου 1996 – 19 Αυγούστου 1999	από Μητροπολίτης Ιταλίας, κατόπιν Χαλδίας, Χεροιάνων και Κερασούντος
7	Δημήτριος (Τρακατέλλης) 1927–		19 Αυγούστου 1999 – 11 Μαΐου 2019	από Μητροπολίτης Βρεσθένης
8	Ελπιδοφόρος (Λαμπρινιάδης) 1967–		11 Μαΐου 2019 – σήμερα	από Μητροπολίτης Προύσης

Η Αρχιεπισκοπή Αμερικής αποτελείται από μια Αρχιεπισκοπική Περιφέρεια (Νέα Υόρκη) και οκτώ Ιερές Μητροπόλεις: Νέας Ιερσέης, Σικάγου, Ατλάντας, Ντιτρόιτ, Αγίου Φραγκίσκου, Πιττσβούργου, Βοστώνης και Ντένβερ^[9].

Διοικείται από τον Αρχιεπίσκοπο και την Επαρχιακή Σύνοδο των Μητροπολιτών. Η Σύνοδος διευθύνεται από τον Αρχιεπίσκοπο (ως πρώτο μεταξύ ίσων) και περιλαμβάνει τους Μητροπολίτες που επιβλέπουν τις υπηρεσίες των μητροπόλεών τους. Έχει όλη την εξουσία και την ευθύνη που οι εκκλησιαστικοί κανόνες αποδίδουν σε μια επαρχιακή σύνοδο^[10].

Στην Ιερά Αρχιεπισκοπή διακονούν και Βοηθοί Επίσκοποι που φέρουν τους τίτλους παλαιών επισκοπών της Μικράς Ασίας και της Θράκης: Ναζιανζού, Φωκαίας, Αμάστριδος, Μηδείας, Εξαμιλίου.

Η Αρχιεπισκοπή περιλαμβάνει 540 ενορίες, 800 ιερείς και περί τους 440.000 έως 2 εκατομμύρια πιστούς, ανάλογα με την πηγή και τη μέθοδο καταμέτρησης που χρησιμοποιείται^[11]. Ο αριθμός των ενοριών της Αρχιεπισκοπής αυξήθηκε κατά περίπου 9% στη δεκαετία από το 1990 έως το 2000 και η αύξηση των μελών αποδίδεται σε μεγάλο βαθμό σε υπάρχοντα μέλη που έχουν παιδιά^[12]. Τα περισσότερα μέλη είναι συγκεντρωμένα στις Βορειοανατολικές Ηνωμένες Πολιτείες. Οι Πολιτείες με τα υψηλότερα ποσοστά πιστών είναι η Μασαχουσέτη, το Νιου Χάμσαϊρ, το Ρόουντ Άιλαντ και η Νέα Υόρκη^[13]. Ωστόσο, μεγάλος αριθμός μελών υπάρχει επίσης στη Φλόριντα και την Καλιφόρνια.

Η Αρχιεπισκοπή περιλαμβάνει στις τάξεις της και υπό την πνευματική της αιγίδα και ποιμαντική φροντίδα Ορθόδοξους Χριστιανούς, οι οποίοι είτε ως άτομα είτε ως οργανωμένες ομάδες σε Μητροπόλεις και Ενορίες έρχονται οικειοθελώς σε αυτήν και αναγνωρίζουν την εκκλησιαστική και κανονική δικαιοδοσία τουΟικουμενικού Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως^[14].

Η Αρχιεπισκοπή διαθέτει επίσης 19 μοναστικές κοινότητες και την Ελληνορθόδοξη Θεολογική Σχολή του Τιμίου Σταυρού.

Η Ιερά Επαρχιακή Σύνοδος της Αρχιεπισκοπής αποτελείται σήμερα από τους:

Τα Wikimedia Commons έχουν πολυμέσα σχετικά με το θέμα    Ελληνική Ορθόδοξη Αρχιεπισκοπή Αμερικής

• Pappaioannou, Rev. George (1984). «The Historical Development of the Greek Orthodox Archdiocese of North and South America». Στο: Litsas, F.K., επιμ. A Companion to the Greek Orthodox Church. New York, N.Y.: Greek Orthodox Archdiocese of North and South America. σελίδες 178–206.