Urtarrilaren 30 a gregoriotar egutegiaren urteko hogeita hamargarren eguna da. 335 egun falta dira urtea amaitzeko, 336 egun bisurteetan .
Gertaerak
Adolf Hitler
Egutegia
Aurreko eta hurrengo urteetan
Izendegia
Seaska egutegia:
Matixa/Matine.
Daturen bat falta bada, urtearen lotura jarraitu han sartzeko.
Gertaerak
Euskal Herria
1979 – ETAk Jose Fernando Artola Goicoechea saltzailea erail zuen Antzuolan .
1999 – Gara egunkariaren lehen alea kaleratu zen.
Mundua
Arte eta kultura
Euskal Herria
2008 – Nora euskarazko lehenengo bidaia aldizkariaren sorrera.
Mundua
1969 – The Beatles taldeak azken kontzertua eman zuen .
2004 – La vida que te espera ("Zain duzun bizitza") filma estreinatu zen, Manuel Gutiérrez Aragónek zuzendu eta Juan Diego , Luis Tosar , Marta Etura , Clara Lago , Celso Bugallo , Víctor Clavijo , Xosé M. Oliveira , José Luis Bernal , Rei Chao , Alfonso Agra eta Rosa Álvarez aktoreek antzeztu zutelarik.
Zientzia eta teknologia
Euskal Herria
Mundua
Kirolak
Euskal Herria
Mundua
Jaiotzak
Euskal Herria
1650 – Ignacio Zelaiaran , gipuzkoar aitoren seme eta militarra (h. 1696 ).
1824 - Martin Gartzia-Loigorri , nafar militarra, artilleria arloan nabarmendu zena, Madrilen (j. 1759 ).
1859 – Jean Hiriart Urruti , euskal idazlea eta kazetaria (h. 1915 ).
1862 – José Lázaro , nafar bankari eta mezenasa (h. 1947 ).
1891 – José Félix Lekerika , bilbotar diplomatiko eta politikaria (h. 1963 ).
1896 – Jean Ithurriaga , baxenafar euskaltzalea (h. 1960 ).
1908 – Mercedes Viguera , Emakume Abertzale Batzaren kidea eta maistra.
1913 – Antonio Izagirre , Eusko Gudarosteko gudari ohia (h. 2017 ).
1922 – Peli Romarategui , arabar misiolari eta artista (h. 2023 ).
1926 – Rafaela Etxaniz , gipuzkoar erraketista (h. 2013 ).
1946 – Bixente Ameztoi , euskal herritar margolari surrealista (h. 2001 ).
1950 – Juan Jesus Ostibar , nafar futbolari eta entrenatzaile ohia.
1959 –
1962 – Juan José Lizarbe , PSNko nafar politikaria.
1966 – Belen Moreno Zaldibar , diziplina aunitzeko gipuzkoar artista.
1967 – Mikel Belasko , euskarazko nafar filologoa eta idazlea.
1978 – Maite Lakar , nafar irakasle eta hizkuntzalaria.
1981 – Roberto Cuevas , bizkaitar futbolaria.
1986 – Jonathan Martins Pereira , lapurtar futbolaria.
1987 – Charlotte Preiss , lapurtar saskibaloi jokalaria.
1993 – Mikel Motos , gipuzkoar saskibaloi jokalaria.
1995 –
1996 – Adrián Celador , bizkaitar futbolaria.
1997 –
1998 – Irati Zubizarreta , gipuzkoar mendi lasterkaria .
1999 – Ibon Ruiz , arabar txirrindularia.
2002 – Daniel Sancho , nafar futbolaria.
Mundua
1563 – Franciscus Gomarus , teologia-irakasle kalbinista (h. 1641 ).
1697 – Johann Joachim Quantz , alemaniar musikagilea eta flautista (h. 1773 ).
1721 – Bernardo Bellotto , italiar margolari eta grabatzailea (h. 1780 ).
1736 – James Watt , eskoziar matematikari eta ingeniaria eta lurrun makinaren hobetzailea (h. 1819 ).
1775 – Walter Savage Landor , ingeles olerkaria (h. 1864 ).
1781 – Adelbert von Chamisso , alemaniar idazlea (h. 1838 ).
1818 – Artúr Görgei , hungariar militar eta politikaria (h. 1916 ).
1831 – Henri Rochefort , frantziar kazetaria, idazlea eta politikaria (h. 1913 ).
1832 – Luisa Fernanda Borboikoa , Espainiako infanta eta Montpensierko dukesa ezkontidea (h. 1897 ).
1841 – Félix Faure , Frantziako presidentea (h. 1899 ).
1845 – Bernard Blommers , herbehereetar grabatzaile eta margolaria (h. 1914 ).
1850 – Albína Dvořáková-Mráčková , txekiar poeta (h. 1893 ).
1856 – Vladimir Golenistxov , errusiar egiptologo handia (h. 1947 ).
1857 – Eva Canel , espainiar idazlea, hizlaria, eleberrigilea eta kazetaria (h. 1932 ).
1861 – Wilhelm Meyer-Lübke , suitzar hizkuntzalari, erromanista eta hispanista (h. 1936 ).
1869 – Julian Irizar , euskal jatorriko argentinar almirantea (h. 1935 ).
1878 – A. H. Tammsaare , estoniar idazlea (h. 1940 ).
1881 –
1882 – Franklin Delano Roosevelt , Ameriketako Estatu Batuetako 32. Presidentea (h. 1945 ).
1886 –
1887 – Jordi Rubió i Balaguer , kataluniar historialaria (h. 1982 ).
1894 – Boris III.a Bulgariakoa , Bulgariako erregea (h. 1943 ).
1899 – Max Theiler , hegoafrikar birologoa, 1951ko Medikuntzako Nobel Saria (h. 1972 ).
1902 – Nikolaus Pevsner , britainiar arte eta arkitekturaren historialaria (h. 1983 ).
1911 –
1913 – Amrita Sher-Gil , indiar margolaria (h. 1941 ).
1914 – Vittorio Cottafavi , italiar zinemagilea (h. 1998 ).
1917 –
1920 –
1924 –
1925 – Douglas Engelbart , estatubatuar asmatzailea, ordenagailuetako saguaren asmatzailea (h. 2013 ).
1926 – Vasili Arkhipov , sobietar armadako ofiziala, sobietar eraso nuklear bat saihesteko meritua eman zitzaiona (h. 1998 ).
1927 – Olof Palme , Suediako lehen ministroa (h. 1986 ).
1928 – Ruth Brown , estatubatuar rhythm and blues abeslaria (h. 2006 ).
1930 –
1931 – Linda Nochlin , estatubatuar arte historialaria, unibertsitateko irakaslea eta idazlea (h. 2017 ).
1933 – Sergio Renán , argentinar aktore eta zinemagilea (h. 2015 ).
1934 – Claudio Rodríguez , espainiar idazlea (h. 1999 ).
1935 –
1936 – Koji Sasaki , japoniar futbolaria.
1937 –
1938 – Islom Karimov , Uzbekistango lehendabizko presidentea (h. 2016 ).
1940 –
1941 – Dick Cheney , estatubatuar politikaria.
1942 – Marty Balin , estatubatuar egile abeslari, musikari eta abeslaria, Jefferson Airplane eta Jefferson Starship taldeetako kide sortzailea (h. 2018 ).
1943 – Marta Minujín , argentinar artista plastikoa.
1945 –
1947 – Steve Marriott , ingeles musikari, abeslari, abesti egile eta gitarra-jotzailea (h. 1991 ).
1948 – Akira Yoshino , japoniar kimikaria, 2019ko Kimikako Nobel Saria .
1949 –
1951 – Phil Collins , ingeles antzezle, abeslari, konposatzaile, bateria- eta piano-jotzailea.
1952 – Valeri Khalilov , Uzbekistanen jaiotako Errusiar musika-banda militar zuzendaria eta musikagilea (h. 2016 ).
1955 – Curtis Strange , estatubatuar golfaria.
1957 – Payne Stewart , estatubatuar golfaria (h. 1999 ).
1960 – Shigeru Sarusawa , japoniar futbolari ohia.
1961 –
1962 –
1968 –
1972 – Peder Fredricson , suediar zaldizkoa.
1974 –
1979 – Carlos Latre , espainiar imitatzaile, umorista, aktore eta ahots bikoiztailea.
1982 –
1985 – Richie Porte , australiar txirrindularia.
1987 – Arda Turan , turkiar futbolaria.
1990 – Eiza González , mexikar aktore, abeslari eta modeloa.
1991 – Maimouna Diarra , Mai , senegaldar saskibaloiko jokalaria.
1996 – Ruka Norimatsu , japoniar futbolaria.
Heriotzak
Euskal Herria
1483 – Frantzisko I.a Nafarroakoa , Nafarroako erregea (j. 1469 ).
1697 – Vicente Berdusan , euskal herritar margolaria (j. 1632 ).
1891 – Joan Piarres Duvoisin , euskal idazlea (j. 1810 ).
1929 – Fiacro Iraizotz , nafar poeta, antzerkigile eta libretista, Madrilen (j. 1860 ).
1932 – Federico Etxebarria , bizkaitar industrialaria eta enpresaburua (j. 1840 ).
1946 – Pedro Chastang , euskal sozialista aitzindaria, Parisen (j. 1876 ).
1959 – Eduardo Justo Mokoroa , gipuzkoar organista, zuzendaria eta musikagilea (j. 1867 ).
1984 –
1986 –
2009 – Fernando Cebrián , euskal aktorea, Madrilen (j. 1929 ).
2014 – Antxon Agirre Sorondo , donostiar etnografoa (j. 1946 ).
2020 – Jean Baptiste Etxarren , euskal idazlea (j. 1928 ).
2021 – Iñigo Ormazabal , gipuzkoar margolaria (j. 1951 ).
Mundua
970 – Petri I.a Bulgariakoa , Bulgariako tsarra.
1631 – Sofia Edviga Brunswick-Wolfenbüttelekoa , Brunswick-Wolfenbütteleko printzesa eta Pomerania-Wolgasteko dukesa ezkontidea (j. 1561 ).
1649 – Karlos I.a Ingalaterrakoa eta Eskoziakoa , Ingalaterra , Eskozia eta Irlandako erregea (j. 1600 ).
1652 – Georges de La Tour , frantziar margolari barrokoa (j. 1593 ).
1679 – Francesco Tuttavilla , Nafarroako erregeordea (j. 1604 ).
1730 – Petri II.a Errusiakoa , Errusiako tsarra (j. 1715 ).
1826 – Fiodor Vasilievitx , errusiar jenerala eta estatu gizona (j. 1763 ).
1838 – Osceola , Estatu Batuetako indiar gidaria (j. 1804 ).
1858 – Coenraad Jacob Temminck , herbeheretar aristokrata eta zoologoa (j. 1778 ).
1867 – Kōmei enperadorea , Japoniako 121. enperadorea (j. 1831 ).
1871 – Marie-Pauline Soyer , frantziar grabatzailea (j. 1786 ).
1872 – Felicitas Guerrero , buenosairestar dirudun dama (j. 1846 ).
1875 – Prosper Guéranger , Frantziako beneditar lekaidea eta Solesmesko abadiaren sortzailea (j. 1804 ).
1888 – Asa Gray , estatubatuar naturalista eta medikua, XIX. mendeko estatubatuar botanikari garrantzitsuena gisa hartua (j. 1810 ).
1889 – Rodolfo Austriakoa , Austria-Hungariako Inperioko printze oinordea (j. 1858 ).
1902 – Anna Valuieva-Munt , errusiar haur literaturako idazlea eta irakaslea (j. 1856 ).
1908 – David Johnson , estatubatuar margolaria (j. 1827 ).
1928 – Johannes Fibiger , daniar sendagile eta irakaslea, 1926ko Medikuntzako Nobel Saria (j. 1867 ).
1945 – Louise Aslanian , franko-armeniar ekintzaile komunista eta antifaxista, idazlea, eleberrigilea, poeta eta Frantziako erresistentziako pertsonaia nabarmena (j. 1904 ).
1947 – James Larkin , irlandar sindikalista eta politikaria (j. 1876 ).
1948 –
1950 – Ethel Léontine Gabain , frantziar-ingeles artista (j. 1883 ).
1951 – Ferdinand Porsche , austriar ingeniaria, Porsche automobilen enpresaren sortzaileetako bat (j. 1875 ).
1957 – Boris Romanov , errusiar dantzaria eta koreografoa (j. 1891 ).
1961 – Maud Wagner , zirkuko artista eta ezagutzen den lehenengo estatubatuar emakume tatuatzaile profesionala (j. 1877 ).
1962 – Alda Lara , portugalerazko angolar idazle, ipuin idazle eta poeta (j. 1930 ).
1963 – Francis Poulenc , frantziar musikagilea eta piano-jotzailea (j. 1899 ).
1969 –
1976 – Arnold Gehlen , alemaniar antropologo eta soziologoa (j. 1904 ).
1984 – Luke Kelly , irlandar eta folk musikaria, The Dubliners taldearen sortzaileetako bat (j. 1940 ).
1991 –
1993 - Dorothy Miles , galestar idazlea, olerkaria eta keinu hizkuntzan aitzindaria (j. 1931 ).
1994 – Loris Malaguzzi , italiar pedagogoa (j. 1920 ).
1995 – Gerald Malcolm Durrell , britainiar naturalista eta idazlea (j. 1925 ).
1996 – Gino Gallagher , irlandar errepublikarra, INLA erakunde armatuko pertsonal burua, eraila (j. c. 1963 ).
1998 – Alberto Jiménez-Becerril , PPko espainiar politikaria, ETAk eraila (j. 1960 ).
2000 – Sigvard Eklund , suediar fisikaria (j. 1911 ).
2001 – Jean-Pierre Aumont , frantziar aktorea (j. 1911 ).
2002 – Inge Morath , austriar-estatubatuar argazkilaria, Magnum Photos Agentzian sartzea lortu zuen lehen emakumea (j. 1923 ).
2005 – Karen Lancaume , frantziar aktore pornoa (j. 1973 ).
2006 –
2007 – Sidney Sheldon , estatubatuar zinema-gidoigilea eta eleberrigilea (j. 1917 ).
2008 –
2009 – Ingemar Johansson , suediar boxeolaria (j. 1932 ).
2011 – John Barry , ingeles musikagile, zinemako film nabarmen askoren soinu bandak konposatzeagatik ezaguna (j. 1933 ).
2014 –
2015 – Zhelyu Zhelev , Bulgariako presidentea (j. 1935 ).
2016 – Francisco Flores , El Salvadorko presidentea (j. 1959 ).
2021 – Sophie , eskoziar musikaria, musika-ekoizlea, abeslaria eta DJa (j. 1986 ).
2022 – Suylen Milanés , kubatar abeslari eta ekoizlea (j. 1971 ).
2023 –
2025 –
Jaiak eta urteurrenak
Kanpo estekak
Urtarrilaren 29 | Urteko egutegi | Urtarrilaren 31