Uztailaren 17a gregoriotar egutegiaren urteko ehun eta laurogeita hamazortzigarren eguna da, 199.a bisurteetan. 167 egun falta dira urtea amaitzeko.
|
|
Gertaerak
|
|
Egutegia
|
|
Aurreko eta hurrengo urteetan
|
Izendegia
|
Seaska egutegia:
Itsasne eta Mariñe/Marina/Marinek.
|
|
Daturen bat falta bada, urtearen lotura jarraitu han sartzeko.
Gertaerak
Euskal Herria
Mundua
Arte eta kultura
Euskal Herria
Mundua
Zientzia eta teknologia
Euskal Herria
Mundua
Kirolak
Euskal Herria
Mundua
Jaiotzak
Euskal Herria
- 1786 – Henri Castro, lapurtar diplomazialari eta enpresaria (h. 1865).
- 1791 – Gustave Uhart, euskal funtzionario eta politikaria (h. 1860).
- 1832 – Fermin Lasala Collado, gipuzkoar politikaria eta historialaria (h. 1918).
- 1873 – Federico Moyúa, bizkaitar politikaria, Bilboko alkatea (h. 1939).
- 1898 – Benito Diaz, El Brujo, donostiar futbol jokalari eta entrenatzailea (h. 1990).
- 1905 – Jacinto Quincoces, euskal herritar futbolari eta entrenatzailea (h. 1997).
- 1918 – Angel Zubieta, euskal herritar futbolari eta entrenatzailea (h. 1985).
- 1924 – Enrique Sendagorta, bizkaitar ingeniari eta enpresaburua (h. 2018).
- 1925 – Carlos París, bizkaitar filosofoa, idazlea eta prentsa-zutabegilea (h. 2014).
- 1926 – Maria Dolores Larramendi, gipuzkoar erraketista (h. 2023).
- 1931 – Remigio Mendiburu, gipuzkoar eskultorea (h. 1990).
- 1938 – Maritxu Gaztelumendi Urruzola, gipuzkoar euskaltzalea, irakaslea eta idazlea (h. 2020).
- 1942 –
- 1943 – Bernard Duprat, lapurtar errugbilaria ohia.
- 1954 – Iñaki Irazu, gipuzkoar euskara irakaslea eta idazlea.
- 1959 –
- 1970 – Marie-Andrée Ouret, baxenafar liburuzaina, euskaltzalea, eta euskaltzain urgazlea.
- 1972 – Amaia Lopez de Munain, arabar kazetaria.
- 1973 – Ines Bengoa, kanariar-nafar ipuin kontalaria.
- 1974 – Aitziber López Cortajarena, bizkaitar biokimikaria, Ikerbasqueko ikerketa-irakaslea.
- 1976 –
- 1978 – Jokin Perona, euskal politikaria, Gipuzkoako Foru Aldundiko Ogasuneko diputatua (h. 2024).
- 1980 –
- 1981 – Gorka Amuriza, bizkaitar txirrindulari ohia.
- 1984 – Ane Irazabal, gipuzkoar kazetaria.
- 1988 – Aitzol Atutxa, bizkaitar aizkolaria.
- 1990 –
- 1991 – Sara Labiano, nafar futbolaria.
- 1993 – Ainhoa Etxebarria, bizkaitar irrati-esataria eta antzezlea.
- 1998 – Iosu Eskiroz, nafar pilotaria.
Mundua
- 1698 – Pierre Louis Maupertuis, frantziar matematikaria (h. 1759).
- 1744 – Elbridge Gerry, AEBetako 5. presidenteordea (h. 1814).
- 1763 – John Jacob Astor, Ameriketako Estatu Batuetako lehen milioiduna (h. 1848).
- 1797 – Paul Delaroche, frantziar margolaria (h. 1856).
- 1819 – Eunice Newton Foote, estatubatuar zientzialari, asmatzaile eta emakumeen eskubideen aldeko ekintzailea (h. 1888).
- 1831 – Xianfeng, Txinako enperadorea (h. 1861).
- 1837 – Wilhelm Lexis, alemaniar estatistikari, ekonomialari eta demografoa (h. 1914).
- 1839 – Ephraim Shay, estatubatuar asmatzailea (h. 1916).
- 1845 - Ragna Nielsen, norvegiar hezitzaile, pedagogo, autore, politikari eta feminista (h. 1924).
- 1846 – Tokugawa Iemochi, Tokugawa shogunerriko hamalaugarren shoguna (h. 1866).
- 1865 – Edoardo Bianchi, italiar enpresaburu eta asmatzailea, Bianchi bizikletak eta Autobianchi automobilak fabrikatzeko enpresen sortzailea (h. 1946).
- 1871 –
- 1876 – Maksim Litvinov, sobietar iraultzaile, politikari eta diplomazialaria (h. 1951).
- 1879 – Seamus O'Sullivan, The Dublin Magazine aldizkariko editore eta poeta irlandarra (h. 1958).
- 1887 – Josef Gerstmann, austriar neurologoa (h. 1969).
- 1888 –
- 1889 – Erle Stanley Gardner, estatubatuar eleberrigilea (h. 1970).
- 1894 – Georges Lemaître, belgikar apaiz katoliko, matematikari, astronomo eta fisika irakaslea (h. 1966).
- 1898 – Berenice Abbott, estatubatuar argazkilaria (h. 1991).
- 1899 – James Cagney, estatubatuar aktorea (h. 1986).
- 1903 – Helena Cortesina, dantzaria, kupletista,aktorea eta Espainiako lehen emakume zinema-zuzendarietako bat (h. 1984).
- 1911 – Mercedes Sanz-Bachiller, espainiar politikaria, Auxilio Social sortzeagatik ezaguna (h. 2007).
- 1913 – Roger Garaudy, frantziar filosofoa eta politikaria (h. 2012).
- 1914 – James Purdy, estatubatuar idazlea (h. 2009).
- 1917 –
- 1920 –
- 1921 –
- 1924 – Eulália Maria Lahmeyer Lobo, brasildar historialaria (h. 2011).
- 1925 –
- 1929 – Sergei K. Godunov, errusiar matematikaria.
- 1930 – Arpád Račko, eslovakiar eskultorea (h. 2015).
- 1932 – Quino, argentinar komikigilea, Mafalda komiki sortaren sortzailea (h. 2020).
- 1933 – Karmenu Mifsud Bonnici, Maltako lehen ministroa (h. 2022).
- 1935 –
- 1939 – Spencer Davis, galestar musikari eta multiinstrumentista, The Spencer Davis Group taldeko sortzailea (h. 2020).
- 1944 –
- 1945 – István Juhász, hungariar futbolaria (h. 2024).
- 1946 –
- 1947 –
- 1948 –
- 1952 –
- 1954 –
- 1959 – Baltazar Maria de Morais Júnior, brasildar futbolari ohia.
- 1961 – António Costa, portugaldar politikari eta abokatua.
- 1963 –
- 1964 – Dolors Feliu, Kataluniako Batzar Nazionaleko lehendakaria.
- 1965 – Santiago Segura, espainiar aktore, zinema zuzendari, gidoilari, ekoizle eta telebista aurkezlea.
- 1968 – Daniel Monzón, espainiar zinema zuzendari, aktore eta gidoigilea.
- 1969 – Jaan Kirsipuu, estoniar txirrindulari ohia.
- 1970 –
- 1971 –
- 1974 – Claudio Lopez, argentinar futbolaria.
- 1975 –
- 1979 – Àlex Pastor López, kataluniar politikaria, Badalonako alkatea.
- 1981 – Mélanie Thierry, frantziar modelo eta aktorea.
- 1982 – Natasha Hamilton, britainiar abeslaria.
- 1983 – Bárbara Plá, kataluniar errugbilaria.
- 1993 – Kevin Larsen, daniar saskibaloi jokalaria.
- 1994 - Kali Uchis, kolonbiar-estatubatuar egile abeslaria, ekoizlea, aktorea, zuzendaria, diseinatzailea eta enpresaburua.
- 1998 – Arilena Ara, albaniar abeslaria.
Heriotzak
Euskal Herria
- 1829 – Jean Pierre Darrigol, lapurtar apaiz katoliko eta idazlea (j. 1790).
- 1856 - Enrique Aldana, bizkaitar biolin-jotzailea, Habanan (j. 1829).
- 1940 – Juan Tomás Gandarias, bizkaitar enpresaburu eta politikaria (j. 1870).
- 1950 - Federiko Eskauriaza, Begoñako Errepublikako azken alkatea (j. 1876).
- 1975 – Johañe Pitrau, nekazarien buruzagia, kristau militante ezkertiarra eta sindikalista zuberoarra (j. 1929).
- 1979 – Xavier Bueno, nafar margolaria, Italian (j. 1915).
- 1986 – Luis de Castresana, euskal herritar kazetari, idazle eta margolaria (j. 1925).
- 1992 – Eduardo López Albizu, bizkaitar sindikalista eta politikaria, Patxi López lehendakariaren aita (j. 1931).
- 1994 – Jean Borotra, euskal tenislaria, "Les Quatre Mousquetaires" taldeko kidea (j. 1898).
- 2009 –
- 2011 – Juan Arza, Arza, nafar futbolaria eta entrenatzailea, Sevillan (j. 1923).
- 2016 – Jose Ramon Rekalde, gipuzkoar politikaria, legelaria, saiogilea, abokatua eta irakaslea (j. 1930).
- 2019 – Emilio Ybarra, gipuzkoar enpresaburu eta ekonomialaria (j. 1936).
- 2021 – Marcel Queheille, zuberoar txirrindularia (j. 1930).
Mundua
- 855 – Leon IV.a, Aita santua (j. c. 790).
- 924 – Eduardo Zaharra, Wessexko erregea (j. c. 874)
- 1085 – Roberto Guiscard, Apuliako kondea.
- 1086 – Gartzea Ramirez, aragoiar elizgizona, Iruñeko apezpikua (j. c. 1046).
- 1134 – Gendule VI.a Bearnokoa, Bearnoko bizkondea.
- 1399 – Eduvigis Poloniakoa, Poloniako Erresumako erregina eta erresumako lehen emakumezko monarka.
- 1453 – John Talbot (Shrewsburyko I. kondea), ingeles buruzagi militarra.
- 1578 – Mimar Sinan, Otomandar Inperioko arkitekto eta ingeniari nagusia (j. c. 1490).
- 1718 – William Penn, ingeles enpresari, filosofo eta kuakeroa, Pennsylvaniako probintziaren sortzailea (j. 1644).
- 1762 – Petri III.a Errusiakoa, Errusiako tsarra (j. 1728).
- 1766 – Giuseppe Castiglione, italiar margolaria eta misiolari jesuita (j. 1688).
- 1790 – Adam Smith, eskoziar ekonomista eta filosofoa, ekonomiaren aita bezala ezagutua (j. 1723).
- 1793 – Charlotte Corday, Frantziako Errepublikaren aldeko iraultzailea (j. 1768).
- 1845 – Charles Grey (Greyko II. kondea), Erresuma Batuko lehen ministroa (j. 1764).
- 1878 – Julia Cecilia Stretton, ingeles idazlea (j. 1812).
- 1887 – Dorothea Dix, gaixotasun mentalak zituzten pertsona etxegabeen alde egin zuen estatubatuar aktibista (j. 1802).
- 1894 – Leconte de Lisle, frantziar olerkaria (j. 1818).
- 1903 – James Abbott McNeill Whistler, estatubatuar pintorea eta grabatzailea (j. 1834).
- 1912 – Henri Poincaré, frantziar matematikaria, fisikaria eta filosofoa (j. 1854).
- 1917 – Giuseppe Veronese, italiar matematikaria, geometrian aditua (j. 1854).
- 1918an, Uraletako herrixka batean boltxebikeek erailda:
- 1922 – Heinrich Rubens, alemaniar fisikaria (j. 1865).
- 1925 – Lovis Corinth, alemaniar artista eta idazlea (j. 1858).
- 1928 –
- 1937 – Gabriel Pierné, frantziar musikagilea (j. 1863).
- 1938 – Robert Wiene, alemaniar zinemagilea (j. 1873).
- 1939 – Henri-Jean Houbaut, frantziar apezpikua, Baionako apezpikua izandakoa (j. 1880).
- 1943 – Patrick Duncan, Hegoafrikako gobernadore nagusia (j. 1870).
- 1944 – William James Sidis, estatubatuar haur prodijioa, matematika eta hizkuntzalaritzarako dohai bikainak zituena (j. 1898).
- 1954 – Vincas Krėvė-Mickevičius, lituaniar idazlea (j. 1882).
- 1959 – Billie Holiday, Lady Day, estatubatuar jazz-kantaria, jazz modernoko kantaririk ospetsuen eta eragileenatakoa (j. 1915).
- 1961 – Ty Cobb, estatubatuar beisbol jokalaria, bere garaiko beisboleko izarrik handientzat hartua (j. 1886).
- 1967 – John Coltrane, estatubatuar saxofoi jotzaile eta jazz konposatzailea, jazzaren historiako musikorik garrantzitsuenetakoa (j. 1916).
- 1968 – Sindo Garay, kubatar musikaria, troba tradizionalaren barruan ospetsua (j. 1867).
- 1979 – Edward Akufo-Addo, Ghanako presidentea (j. 1906).
- 1980 – Boris Delaunay, errusiar alpinista eta matematikaria (j. 1890).
- 1982 – Varlam Xalamov, errusiar idazle, kazetari eta olerkaria (j. 1907).
- 1984 – Esperanza Rodríguez Cerdán, espainiar maistra errepublikanoa (j. 1892).
- 1985 – Susanne Langer, estatubatuar filosofo, idazle eta hezitzailea (j. 1895).
- 1986 – Louis Gardet, frantziar teologo, filosofo eta mistikoa (j. 1904).
- 1995 – Juan Manuel Fangio, 1 Formulako argentinar gidaria, historiako onenetakoa (j. 1911).
- 1996 – Chas Chandler, ingeles musikari, disko-ekoizle eta managerra (j. 1938).
- 2001 – Katharine Graham, estatubatuar kazetaria eta hedabideen enpresaburua (j. 1917).
- 2002 – Joseph Luns, herbeheretar politikari eta diplomazialaria , NATOren 5. Idazkari Nagusia (j. 1911).
- 2003 - Rosalyn Tureck, estatubatuar piano-jotzaile eta klabizenbalo-jotzailea (j. 1914).
- 2004 – Mildred Dolson, kanadar atleta, 4x100 metroko proban aditua (j. 1918).
- 2005 –
- 2006 – Mickey Spillane, estatubatuar idazlea (j. 1918).
- 2008 – Angie Zapata, jipoituta eraila izan zen estatubatuar emakumezko transexuala (j. 1989).
- 2009 –
- 2011 –
- 2013 – Henri Alleg, frantziar kazetaria, PCFko kidea eta Alger républicain egunkariaren zuzendaria (j. 1921).
- 2015 – Jules Bianchi, 1 Formulako frantziar pilotua (j. 1989).
- 2018 - Yvonne Blake, espainiar-britainiar jantzi-diseinatzailea (j. 1940).
- 2019 – Andrea Camilleri, italiar idazle, gidoilari eta zine eta antzerki zuzendaria (j. 1925).
- 2020 –
- 2021 – Pilar Bardem, espainiar aktorea (j. 1939).
- 2023 – Vanderlei Eustáquio de Oliveira, Palinha, brasildar futbolaria (j. 1950).
- 2024 – Rosa Regàs, kataluniar idazlea, Espainiako Liburutegi Nazionaleko zuzendari nagusia (j. 1933).
Jaiak eta urteurrenak
Kanpo estekak
Uztailaren 16 | Urteko egutegi | Uztailaren 18
|