Lingua xudeoportuguesa

Xudeoportugués Lingua xudeoportuguesa
Falado en:	Alemaña Brasil Inglaterra Países Baixos Estados Unidos
Total de falantes:	Pouco menos de 2.000, cun uso litúrxico.
Familia:	Indoeuropea  Románica   Itálico    Romance     Romance occidental      Galoibérica       Iberorrománica        Ibero-occidental         Galego-portugués          Xudeoportugués
Códigos de lingua
ISO 639-1:	--
ISO 639-2:	---
Mapa
Status

O xudeoportugués é unha lingua morta, que era falada polos xudeus sefardís de Portugal.^[1] Esa forma lingüística era vernacular dos xudeus de Portugal antes do século XVI e sobreviviu en moitas comunidades da diáspora dos Judeus da Nação Portuguesa. Os seus textos eran escritos no alfabeto hebreo ou latino.^[2] Poderían terse escrito tamén en alxamía.^[3]

En relación á lingua materna, o xudeoportugués garda grandes similitudes, o que fixo ser pronto asimilada cando o número de falantes xudeus escaseou na Península Ibérica. O seu léxico é composto basicamente polas palabras portuguesas, agregándose a este conxunto palabras prestadas do hebraico mais tamén do ladino.^[4] Existe un pequeno testemuño desa variante lingüística na obra de Gil Vicente, o Auto da Barca do Inferno. Tamén foi influenciada pola lingua dos xudeus españois, o ladino, mais era distinta desa, xa que os xudeus lusos nunca foron expulsados do seu país, senón que foron forzados a conversión.

Moitos dos cristiáns novos continuaron a secretamente observar o xudaísmo e preservar a lingua até que inquisición se estabeleceu en Portugal en 1536, producindo unha onda migratoria dos conversos cara a Francia, Holanda, Inglaterra e Américas.

Por mor das súas semellanzas, o xudeoportugués morreu axiña en Portugal, mais sobreviviu na diáspora como lingua do día a día até comezos do século XIX. Tamén sobrevive en forma de substrato no papiamento.^[5][6][7]