|
5 Czarnomorska Brygada Strzelców
5 Czarnomorska Brygada Strzelców – oddział piechoty Armii Ukraińskiej Republiki Ludowej. Formowanie i zmiany organizacyjneW wyniku rozmów atamana Symona Petlury z naczelnikiem państwa i zarazem naczelnym wodzem wojsk polskich Józefem Piłsudskim prowadzonych w grudniu 1919, ten ostatni wyraził zgodę na tworzenie ukraińskich jednostek wojskowych w Polsce[1]. Jednocześnie z formowaniem nowych oddziałów, Armia URL przystąpiła do gruntownej reorganizacji swoich sił wykrwawionych w walkach z wojskami „białej” i „czerwonej” Rosji. Brygada swój rodowód wywodzi z 4 Brygady Ukraińsko-Halickiej sowieckiej 41 Dywizji Strzelców sformowanej w lutym 1920 w Odessie. Dowódcą brygady został ataman Dmytro Sokyra-Jachontiw. W skład brygady weszły: 1 Czarnomorski pułk piechoty płk. Hryhoryja Afnera, 2 Zaporoski pułk piechoty sot. Osmołowskyja i 1 Zaporoski pułk konny płk. Trochymenki. 6 marca 1920 4 Brygadę Ukraińsko-Halicką przemianowano na 121 Brygadę Strzelców, a jej dwa pułki połączono w jeden – 361 pułk strzelców płk. Afnera. Pułk konny zaś włączono do sowieckiego 2 Kaukaskiego pułku konnego[2]. W połowie marca 361 pułk strzelców otrzymał zadanie ochrony linii demarkacyjnej z Rumunią, wzdłuż Dniestru. Jego I batalion stacjonował w Owidiopolu, sztab 2 batalionu, 4 kompania strzelców, kompania km, konny zwiad i kadra 3 batalionu w Tyraspolu, 5 kompania – w Parkanach; 6 kompania – w Grigoriopolu. 6 kwietnia pododdziały pułku, które stacjonowały w rejonie Tyraspola, zbuntowały się przeciw władzy sowieckiej. Jednostce przywrócono wtedy jej poprzednią nazwę: 1 Czarnomorski pułk piechoty, a dowódcą został sot. Babyczenko. Były dowódca pułku, płk Afner, stanął na czele nowo utworzonego Czarnomorskiego dywizjonu konnego. 1 Czarnomorski pułk piechoty i Czarnomorski dywizjon konny utworzyły tyraspolską grupę ukraińskich wojsk powstańczych – przyszły Oddział Powstańczy na Chersońszczyźnie. Na czele grupy stał początkowo płk Wołodymyr Hałkin, a potem płk Pszonnyk. W kwietniu powstańcy zdobyli Tyraspol i ruszyli na północ, aby dołączyć do Armii Czynnej URL. 16 kwietnia zdobyli Ananiew. Tam przyłączyła się do nich grupa powstańcza z sot. Oleksandrem Aszynowem. 20 kwietnia oddział powstańczy płk. Pszonnyka nawiązał kontakt z wojskami gen. Mychajły Omelianowicza-Pawlenki, które powróciły z I pochodu zimowego. 6 maja pułk czarnomorski został włączony w skład Wołyńskiej Dywizji Zbiorczej, a Czarnomorski dywizjon konny włączono do pułku konnego im. Maksyma Żeleźniaka. Rozkazem dowódcy 2 Wołyńskiej Dywizji Strzelców nr 33 z 3 lipca 1 Czarnomorski pułk piechoty został przekształcony w 5 Czarnomorską Brygadę Strzelców. Z 1. i 3. sotni piechoty utworzono 13 kureń strzelców, z 2. i 4. sotni – 14 kureń strzelców, z grupy karabinów maszynowych – sotnię km[3]. 15 października, po przeprowadzonej w rejonie Michałpola mobilizacji, rozpoczęto formowanie 15 kurenia strzelców, przy którym utworzono zapasową szkolną sotnię karabinów maszynowych. W październiku Armia URL przeprowadziła mobilizację. W jej wyniku liczebność jej oddziałów znacznie wzrosła[4]. W związku z podpisaniem przez Polskę układu o zawieszeniu broni na froncie przeciwbolszewickim, od 18 października wojska ukraińskie zmuszone były prowadzić działania zbrojne samodzielnie[5]. Pod koniec listopada, pod naporem wojsk sowieckich, 5 Czarnomorska Brygada Strzelców przeszła na zachodni brzeg Zbrucza, gdzie została internowana przez Wojsko Polskie. Rozkazem dowódcy 2 Wołyńskiej Dywizji Strzelców nr 77 z 24 listopada została ona przekształcona w 3 Czarnomorski kureń strzelecki, który wszedł w skład nowo zorganizowanej 4 Zbiorczej Brygady Strzelców[6][7]. Struktura organizacyjna
Żołnierze oddziału
Przypisy
Bibliografia
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
