|
ตาม่องล่ายตาม่องล่าย เป็นนิทานพื้นบ้านของไทย แถบบริเวณชายฝั่งทะเลอ่าวไทยตอนบน ทั้งทางฝั่งตะวันตกในเขตจังหวัดเพชรบุรี ประจวบคีรีขันธ์ และชุมพร และทางฝั่งทะเลตะวันออกในเขตจังหวัดตราด จันทบุรี ระยอง และชลบุรี มีเนื้อหาเกี่ยวกับการภูมิศาสตร์ของท้องถิ่นและอธิบายภูมินามต่าง ๆ เช่น เขาล้อมหมวก เขาช่องกระจกที่จังหวัดประจวบคีรีขันธ์ เกาะทะลุ เขาแม่รำพึง ที่อำเภอบางสะพาน จังหวัดประจวบคีรีขันธ์ เกาะกระบุง แหลมงอบ จังหวัดตราด เป็นต้น มีตัวละครคือ สามีชื่อ ตาม่องล่าย ภรรยาชื่อ นางรำพึง มีลูกสาวผู้เลอโฉมนามว่า นางยม[1] โดยบิดามารดาได้ยกนางยมให้ชายสองคนแต่งงานในวันเดียว คือ เจ้าลายและพระเจ้ากรุงจีน จึงเกิดเหตุรักสามเส้า ด้านลายลักษณ์อักษร พบฉบับที่เก่าที่สุดในนิราศถลางของหมื่นพรหมสมพัตสร (มี) แต่งในสมัยรัชกาลที่ 2 ราว พ.ศ. 2358–2359 กล่าวถึงชื่อ ภูมินามม่องล่ายไว้ในทำนองนิราศ แต่ไม่ได้เล่าเรื่องราวตำนานตาม่องล่ายไว้ชัดเจน[2] นิทานตาม่องล่ายได้รับการขึ้นทะเบียนเป็นมรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรมของชาติประจำปี พ.ศ. 2555[3] อ้างอิง
|