Даран Аджэмаглу

Даран Аджэмаглу
турэцк.: Daron Acemoğlu
Дата нараджэння	3 верасня 1967(1967-09-03)[1] (57 гадоў)
Месца нараджэння	Стамбул, Правінцыя Стамбул, Турцыя[2][3]
Грамадзянства	Турцыя[4][5][…]  ЗША[6]
Жонка	Asuman Özdağlar[d]
Род дзейнасці	эканаміст, выкладчык універсітэта, аўтар
Навуковая сфера	эканоміка
Месца працы	Масачусецкі тэхналагічны інстытут[7][8] Лонданская школа эканомікі і палітычных навук
Навуковая ступень	доктар філасофіі
Альма-матар	Лонданская школа эканомікі і палітычных навук Універсітэт Ёрка Galatasaray High School[d] Aramyan Uncuyan Private Armenian Elementary School[d]
Навуковы кіраўнік	Kevin W. S. Roberts[d]
Член у	Амерыканская акадэмія мастацтваў і навук Нацыянальная акадэмія навук ЗША Эканаметрычнае таварыства[d][9] Амерыканскае філасофскае таварыства Лонданскае каралеўскае таварыства Society of Labor Economists[d] Акадэмія навук Турцыі
Узнагароды	медаль Джона Бейтса Кларка[d] (2005) John von Neumann Award[d] (2007) Прэмія Эрвіна Плейна Немерса па эканоміцы[d] (2012) Presidential Culture and Arts Grand Awards[d] (2013) BBVA Foundation Frontiers of Knowledge Award[d] (2016) член Эканаметрычнага таварыства[d] (2005) член Амерыканскай акадэміі мастацтваў і навук Heinz I. Eulau Award[d] (2007) Clarivate Citation Laureate[d] (2022) Carnegie Fellow[d] (2017) Глабальная эканамічная прэмія[d] (2019) honorary doctorate from École normale supérieure Paris-Saclay[d] (2017)
Цытаты ў Вікіцытатніку
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Даран Аджэмаглу (турэцк.: Daron Acemoğlu; нар. 3 верасня 1967(1967-09-03)^[1], Стамбул^[2][3]) — амерыканскі эканаміст. Інстытуцкі прафесар Масачусецкага тэхнічнага інстытута, член Нацыянальнай акадэміі навук ЗША, амерыканскага філасофскага таварыства (2021) і брытанскай і турэцкай акадэмій навук^[10]. Адносіцца да ліку 10 самых цытуемых эканамістаў свету^[11]. Лаўрэат Нобелеўскай прэміі па эканоміцы 2024 года «за даследаванні фарміравання інстытуцый і іх уплыву на дабрабыт»^[12].

Нарадзіліся ў армянскай сям’я. У 1986 годзе скончыў Стамбульскі Галатасарайскі ліцэй.

У чэрвені 1989 года атрымаў ступень бакалаўра ў Ёркскім універсітэце (Вялікабрытанія), у 1990—1992 гадах ступень магістра і доктара — у Лонданскай школе эканомікі. З 2004 года займае кафедру прафесара прыкладной эканомікі імя Чарльза Кіндлбергера Масачусецкага тэхналагічнага інстытута. Член Амерыканскай акадэміі мастацтваў і навук (2006)^[13], член Нацыянальнай акадэміі навук ЗША (2014).

Па паведамленні шэрагу СМІ, у 2011 годзе ўрад Турцыі прапанаваў прафесару Аджэмаглу пасаду пастаяннага прадстаўніка Турцыі ў Арганізацыі эканамічнага супрацоўніцтва і развіцця, але прафесар адмовіўся працаваць на турэцкі ўрад^[14]. Аднак сам Аджэмаглу абверг наяўнасць як такой прапановы ад урада Турцыі, так і адпаведна сваёй адмовы.

У 2012 годзе Аджэмаглу сумесна з эканамістам Джэймсам Робінсанам выпусціў кнігу «Чаму адны краіны багатыя, а іншыя бедныя», якая стала адным з галоўных палітэканамічных бестселераў. У 2019 годзе з тым жа суаўтарам выпусціў кнігу «Вузкі калідор», прысвечаную пытанням паліталогіі і свабоды асобы.

У 2020 годзе заклікаў не ператвараць барацьбу з карупцыяй ў Арменіі ў інструмент для пераследу палітычных супернікаў, заявіўшы, што падобны на гэта па сваім характары працэс адбываецца ў Кітаі^[15] .

У кастрычніку 2024 года атрымаў прэмію імя Альфрэда Нобеля па эканоміцы «за даследаванні фарміравання інстытуцый і іх уплыву на дабрабыт» разам з Джэймсам Робінсанам і Сайманам Джонсанам^[16].

• T. W. Shultz Prize Чыкагскага універсітэт (2004, першы ганараваны)
• Sherwin Rosen Award (2004, першы ганараваны)
• Медаль Джона Бейтса Кларка (2005)
• John von Neumann Award (2007)
• Erwin Plein Nemmers Prize (2012)
• BBVA Foundation Frontiers of Knowledge Award (2016)
• Jean-Jacques Laffont Prize (2018)
• Global Economy Prize (2019)
• A.SK Social Science Award (2023)
• Прэмія па эканоміцы імя Альфрэда Нобеля (2024)

• Старонка Д. Аджэмаглу на сайце Масачусецкага тэхналагічнага інстытута (англ.)