Ιερά Μητρόπολις Σηλυβρίας
Η Μητρόπολη Σηλυβρίας είναι μητρόπολη του Οικουμενικού Πατριαρχείου με έδρα τη Σηλυβρία στην Ανατολική Θράκη .
Ιστορικά στοιχεία
Τον 5ο αιώνα αναφέρεται ως Ευδοξιούπολη. Η επαρχία της υπαγόταν στη δικαιοδοσία της Μητροπόλεως Ηρακλείας μέχρι τον 6ο αιώνα οπότε και ανυψώθηκε σε Αρχιεπισκοπή. Κατείχε την 19η θέση μεταξύ των Αυτοκεφάλων Αρχιεπισκοπών του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως, ενώ αργότερα προήχθη στην 11η θέση. Την εποχή του αυτοκράτορα Μανουήλ Κομνηνού , προήχθη σε Μητρόπολη και παρέμεινε καθ' όλη τη διάρκεια της Οθωμανικής περιόδου .
Το 1912 περιελάμβανε τέσσερις κωμοπόλεις , τους Επιβάτες , το Φανάρι , το Εξάστερο , τους Δελλιώνες και οκτώ χωριά, τους Αιγιαλούς , το Οικονομείο , το Σινεκλή, το Μέγα Κιλίτς, το Σεϊμέν, το Καδηκιοϊ, την Κούρφαλη και το Άβρεν. Ο Μητροπολιτικός Ναός ήταν αφιερωμένος στο Γενέσιο της Θεοτόκου και εκεί φυλασσόταν η κάρα του Αγίου Αγαθόνικου , το ιερό λείψανο της Οσίας Ξένης και η θαυματουργή εικόνα της Παναγίας της Σηλυβριανής, που εικάζεται ότι φιλοτεχνήθηκε από τον ευαγγελιστή Λουκά . Αυτά τα κειμήλια μετά την ανταλλαγή πληθυσμών του 1923 μεταφέρθηκαν από τους πρόσφυγες στην Καβάλα , όπου και εγκαταστάθηκαν. Αξιοσημείωτος ήταν ο βυζαντινός ναός αφιερωμένος στον Άγιο Σπυρίδωνα , ο οποίος βρισκόταν στο υψηλότερο σημείο της πόλεως, εντός των τειχών. Κατεδαφίστηκε μετά το 1922 .
Από εκκλησιαστικής απόψεως, παραμένει σήμερα εν ενεργεία Μητρόπολη του Οικουμενικού Πατριαρχείου , της οποίας το ποίμνιο αναγκάστηκε να μεταφερθεί στην Ελλάδα , λόγω των γνωστών ιστορικών συνθηκών. Κάθε Μητροπολίτης Σηλυβρίας μέχρι και το 1922 προσφωνούνταν «Πανιερώτατος», ενώ από την ανταλλαγή των πληθυσμών και μετά καλείται «Σεβασμιώτατος» και Υπέρτιμος και Έξαρχος Θράκης.
Επισκοπικός κατάλογος
Ο Μητροπολίτης Σηλυβρίας Διονύσιος Β΄ (1900-1913)
Όνομα
Έτη
Σχόλια
Ευδοξιουπόλεως
Σέργιος Α΄
~ 325
Θεόφιλος ή Θεοσέβιος
325 – 330;
από Απαμείας, συμμετείχε στην Α΄ Οικουμενική Σύνοδο
Σέργιος Β΄
~ 381
Ρωμανός
448 – 451
συμμετείχε στη Δ΄ Οικουμενική Σύνοδο
Αυξέντιος
~ 553
συμμετείχε στην Ε΄ Οικουμενική Σύνοδο
Σηλυβρίας
Σέργιος Γ΄
~ 680
συμμετείχε στην ΣΤ' Οικουμενική Σύνοδο [ 7]
Γεώργιος
~ 692
συμμετείχε στην Πενθέκτη Οικουμενική Σύνοδο
Επιφάνιος
Συμεών
~ 879
Ιάκωβος
αρχές 10ου αιώνα
Αντίπατρος
1030 – 1038
Αρτέμιος
~ 1090
Ιωάννης
~ 1156
Θεόδουλος
~ 1166[ 10] ~ 1171
Θεόδωρος
~ 1171
Νικηφόρος
~ 1260
Θωμάς
~ 1262
Ιλαρίων
πριν το 1283 – μετά τον Ιούνιο 1294[ 11]
Γρηγόριος
1315 – 1327
Δυρραχίου, πρόεδρος Σηλυβρίας
Ιγνάτιος
~ 1330
Μεθόδιος
~ 1347
Ησαΐας
πριν τον Φεβρουάριο 1347[ 12] – μετά τον Ιούλιο 1356
Φιλόθεος (ή Θεόφιλος)
; – μετά το 1389[ 15]
Μιχαήλ
1403 – ;
από Ραιδεστού
Ιγνάτιος Χορτασμένος
1431 – 1437; †
Ιωσήφ
~ 1474 ~ 1484
Αθανάσιος
~ 1514 ~ 1541[ 20]
Άνθιμος
~ 1564
Αθανάσιος
πριν το 1576 – μετά το 1590
Θεοφάνης
~ 1608 ~ 1618 †
Ιάκωβος
18 Νοεμβρίου 1618 – ;
από Πολυανής [ 22]
Ιερεμίας
1618 – 1620
Μακάριος
1623 – 29 Απριλίου 1624
από Γάνου και Χώρας , καθαιρέθηκε
Λαυρέντιος
29 Απριλίου 1624 – ;
Δανιήλ
1624 – 1626
Λαυρέντιος
~ 1628
Παρθένιος
~ 1632
Λαυρέντιος
~ 1631; – Φεβρουάριος 1638
παύθηκε, κατόπιν Ικονίου
Σωφρόνιος
Φεβρουάριος 1638 – 8 Οκτωβρίου 1645
παραιτήθηκε λόγω χρεών
Μακάριος
20 Δεκεμβρίου 1645 – 1646
πνίγηκε
Μελέτιος
14 Μαρτίου 1646 – 1654
Μητροφάνης
~ 1665
Ιάκωβος
~ 1671
Λαυρέντιος
~ 1675
Άνθιμος
~ 1677
Μητροφάνης
~ 1680
Νεκτάριος
~ 1681
Γρηγόριος
~ 1684
Μωυσής
~ 1688
Αρσένιος
πριν τον Νοέμβριο 1688 – τέλη 17ου αιώνα[ 31]
Μακάριος
τέλη 17ου αιώνα[ 31] – μετά το 1702
Λεόντιος
1701 – 1724
Αλέξιος Κύπριος
~ 1724
Παρθένιος
~ 1725
Λαυρέντιος
~ 1728
Μακάριος Β΄
1724 – 1744
από Βεροίας
Γρηγόριος
~ 1745
Άνθιμος
~ 1762
Θεόκλητος
1744 – 1764
Παρθένιος Β'
Αύγουστος 1764 – 1777
κατόπιν Χαλκηδόνος
Κύριλλος Α'
~ 1769
Χρύσανθος
1 Ιουνίου 1777 – 1790 †
Καλλίνικος (Καλλιμάχης)
17 Νοεμβρίου 1790 – Ιούνιος 1816
παραιτήθηκε[ 35]
Βενιαμίν
Ιούνιος 1816[ 36] – ;
Παΐσιος (Ασπροποταμίτης)
21 Αυγούστου 1816 – 15 Μαρτίου 1818
από πρώην Σταγών , κατόπιν Φιλιππουπόλεως
Ιωαννίκιος
15 Μαρτίου 1818 – 3 Φεβρουαρίου 1819 †
από Φιλιππουπόλεως
Αγαθάγγελος
1819
προεδρικώς[ 37]
Μακάριος (Σούτσος)
Φεβρουάριος 1819 – Οκτώβριος 1821
παραιτήθηκε, κατόπιν Μεθώνης
Διονύσιος Α΄ (Κωτάκης)
Οκτώβριος 1821 – Ιούλιος 1826
κατόπιν Αμασείας
Ιερόθεος
Ιούλιος 1826 – Μάιος 1834
από Σάμου, κατόπιν Χαλκηδόνος
Ματθαίος (Αριστάρχης)
Μάιος 1834 – 10 Νοεμβρίου 1838
κατόπιν Δημητριάδος
Σωφρόνιος
Νοέμβριος 1838 – 11 Οκτωβρίου 1849 †
από Σωτηριουπόλεως
Ιωαννίκιος
12 Οκτωβρίου 1849 – 23 Ιουνίου 1853
από Γρεβενών
Μελέτιος (Θεοφιλίδης)
23 Ιουνίου 1853 – 25 Μαΐου 1861[ 39]
κατόπιν Σερρών
Ζαχαρίας
28 Ιουνίου 1861[ 40] – 1 Φεβρουαρίου 1877 †
από Μετρών και Αθύρων
Κύριλλος (Κυριακίδης)
9 Φεβρουαρίου 1877 – 27 Οκτωβρίου 1881 †
προεδρικώς[ 41] , από Αδριανουπόλεως
Γερμανός (Αποστολίδης)
31 Οκτωβρίου 1881 – 8 Απριλίου 1892 †
από Μογλενών
Κωνστάντιος (Ζαχαριάδης)
14 Απριλίου 1892 – 7 Σεπτεμβρίου 1900
από Κασσανδρείας , κατόπιν Μαρωνείας
Διονύσιος Β΄ (Σταυρίδης)
3 Οκτωβρίου 1900 – 29 Μαρτίου 1913 †
από Ελευθερουπόλεως
Βενιαμίν (Κυριακού)
11 Ιουνίου 1913 – 10 Σεπτεμβρίου 1913
από Ρόδου , μετέπειτα Οικουμενικός Πατριάρχης
Ευγένιος (Παπαθωμάς)
10 Σεπτεμβρίου 1913 – 20 Μαΐου 1926
από Αμφιπόλεως, κατόπιν Σερβίων
Ευγένιος (Παπαθωμάς)
26 Μαρτίου 1927 – 22 Ιουνίου 1934 †
από Σερβίων
Αιμιλιανός (Τιμιάδης)
15 Νοεμβρίου 1977 – 21 Φεβρουαρίου 2008 †[ 42]
από Καλαβρίας
Μάξιμος (Βγενόπουλος)
27 Ιουλίου 2014 – σήμερα
Η Μητρόπολη σήμερα
Στη Σηλυβρία έχει ανεγερθεί σήμερα Επισκοπείο, εντός του οποίου λειτουργεί παρεκκλήσιο αφιερωμένο στον Άγιο Νεκτάριο και την Παναγία Σηλυβριανή[ 44] .
Παραπομπές
↑ Sacrosancta Concilia Ad Regiam Editionem Exacta . Παρίσι. 1671. σελ. 711. Ανακτήθηκε στις 10 Αυγούστου 2021 .
↑ Χωνιάτης, Νικήτας (1865). Τα ευρισκόμενα πάντα . σελ. 256.
↑ Failler, Albert (1993). «Un acte inédit du patriarche de Constantinople Jean XII (2 juin 1294)» . Revue des études byzantines 51 : 78. https://www.persee.fr/doc/rebyz_0766-5598_1993_num_51_1_1870 . Ανακτήθηκε στις 30 Ιανουαρίου 2024 .
↑ Зборник радова Византолошког института . Научно дело. 1963. σελ. 224. Ανακτήθηκε στις 11 Αυγούστου 2021 .
↑ Preiser-Kapeller, Johannes (2007). «Die hauptstädtische Synode von Konstantinopel (Synodos endemusa). Zur Geschichte und Funktion einer zentralen Institution der (spät)byzantinischen Kirche» . Historicum 96 : 28. https://www.academia.edu/512045/Die_hauptst%C3%A4dtische_Synode_von_Konstantinopel_Synodos_endemusa_Zur_Geschichte_und_Funktion_einer_zentralen_Institution_der_sp%C3%A4t_byzantinischen_Kirche_The_Synod_of_Constantinopel_On_the_History_and_Function_of_a_central_Institution_of_the_Late_Byzantine_Church_ . Ανακτήθηκε στις 13 Μαρτίου 2021 .
↑ «Έγγραφον συνοδικόν 68 Μητροπολιτών (...)» . Γρηγόριος ο Παλαμάς ΜΘ : 225. Ιανουάριος 1920. http://digital.lib.auth.gr/record/139966/files/5076_1.pdf . Ανακτήθηκε στις 30 Απριλίου 2022 .
↑ Παπαδόπουλος-Κεραμεύς, Αθανάσιος (1963). Ιεροσολυμιτική Βιβλιοθήκη, ήτοι κατάλογος των εν ταις βιβλιοθήκαις του αγιωτάτου αποστολικού τε και καθολικού ορθοδόξου πατριαρχικού θρόνου των Ιεροσολύμων και πάσης Παλαιστίνης αποκειμένων ελληνικών κωδίκων, τόμος τέταρτος (1899) (PDF) . Βρυξέλλες: Culture et Civilisation. σελίδες 7–8. Ανακτήθηκε στις 10 Νοεμβρίου 2023 .
↑ 31,0 31,1 Παπαδόπουλος Κεραμέως, Α. Τακτικόν των Ορθοδόξων Εκκλησιών της Ανατολής (PDF) . σελ. 471.
↑ Μητροπολίτης από Μ.Πρωτοσυγκέλλων, Αθηναγόρας (1932). «Ο θεσμός των συγκέλλων εν τω Οικουμενικώ Πατριαρχείω» . Επετηρίς Εταιρείας Βυζαντινών Σπουδών : 271. https://ir.lib.uth.gr/xmlui/bitstream/handle/11615/19053/article.pdf?sequence=1&isAllowed=y . Ανακτήθηκε στις 31 Ιουλίου 2022 .
↑ Χαμουδόπουλος, Μηνάς (1882). «Πατριαρχικαί πινακίδες» . Εκκλησιαστική Αλήθεια Β (ΙΕ): 234. https://books.google.de/books?id=7EkWAAAAYAAJ&hl=el&pg=PA234#v=onepage&q&f=false . Ανακτήθηκε στις 14 Οκτωβρίου 2022 .
↑ Χαμουδόπουλος, Μηνάς (1882). «Πατριαρχικαί πινακίδες» . Εκκλησιαστική Αλήθεια Β (Κ): 316. https://books.google.de/books?id=7EkWAAAAYAAJ&hl=el&pg=PA316#v=onepage&q&f=false . Ανακτήθηκε στις 17 Νοεμβρίου 2022 .
↑ Καλλίφρων, Βασίλειος Δ. (1867). Εκκλησιαστικά ή Εκκλησιαστικόν Δελτίον . Κωνσταντινούπολη. σελ. 195.
↑ Καλλίφρων, Βασίλειος Δ. (1867). Εκκλησιαστικά ή Εκκλησιαστικόν Δελτίον . Κωνσταντινούπολη. σελ. 197.
↑ «Νεκρολογία» . Εκκλησιαστική Αλήθεια Β (Δ): 68. 1881. https://books.google.de/books?id=7EkWAAAAYAAJ&ots=ch0jdS98Cp&hl=el&pg=PA68#v=onepage&q&f=false . Ανακτήθηκε στις 13 Οκτωβρίου 2022 .
↑ Μάρκου, Μάρκος. «Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Σηλυβρίας κυρός Αιμιλιανός. (1916-2008)» . Ανακτήθηκε στις 14 Φεβρουαρίου 2022 .
↑ Τό ὁδοιπορικό τῆς «Θρακικῆς Ἑστίας Δράμας» στήν Σηλυβρία τῆς Ἀνατολικῆς Θράκης καί ἡ Πατριαρχική Θεία Λειτουργία
Πηγές
Οι τιτουλάριοι αρχιερείς του Οικουμενικού Πατριαρχείου , έκδοση αναθεωρημένη, Εκδόσεις Περί τεχνών, Πάτρα 2003, σ.σ. 398 (ISBN 960-8260-34-5 ).
Κουρίλας, Ευλόγιος . Κώδιξ επισήμων εγγράφων Μεγίστης Λαύρας, καταρτισθείς υπό του Ευλογίου Κουρίλα από του 1910-1951 (PDF) . Πανεπιστημιακή Βιβλιοθήκη Ιωαννίνων.
Αγορίτσας, Δημήτριος (2017). «Συνοδικό γράμμα του οικουμενικού πατριάρχη Θεολήπτου Β΄ (1586)» . Τρικαλινά 37 . https://www.academia.edu/35747837/%CE%A3%CF%85%CE%BD%CE%BF%CE%B4%CE%B9%CE%BA%CF%8C_%CE%B3%CF%81%CE%AC%CE%BC%CE%BC%CE%B1_%CF%84%CE%BF%CF%85_%CE%BF%CE%B9%CE%BA%CE%BF%CF%85%CE%BC%CE%B5%CE%BD%CE%B9%CE%BA%CE%BF%CF%8D_%CF%80%CE%B1%CF%84%CF%81%CE%B9%CE%AC%CF%81%CF%87%CE%B7_%CE%98%CE%B5%CE%BF%CE%BB%CE%AE%CF%80%CF%84%CE%BF%CF%85_%CE%92_1586_Synodal_Letter_issued_by_the_Ecumenical_Patriarch_Theoleptos_II_1586_in_favour_of_the_Monastery_of_Christ_Saviour_Great_Meteoron_pdf . Ανακτήθηκε στις 7 Απριλίου 2021 .
Kiminas, Demetrius (31 Μαρτίου 2009). The Ecumenical Patriarchate: A History of Its Metropolitanates with Annotated Hierarch Catalogs . Wildside Press LLC. ISBN 978-1434458766 . Ανακτήθηκε στις 19 Αυγούστου 2014 .
Ζαχαριάδου, Ελισάβετ Α. (1996). Δέκα τουρκικά έγγραφα για την Μεγάλη Εκκλησία (1483-1567) (PDF) . Αθήνα: Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών, Ινστιτούτο Βυζαντινών Ερευνών. ISBN 960-7094-69-7 .
Ζευγαδάκης, Ν. Ε. (1948). «Δύο πατριαρχικά σιγίλλια ρυθμιστικά των σχέσεων των Σιναϊτών και της μητροπόλεως Κρήτης. 1. Το σιγίλλιον Σωφρονίου του Β΄ (1777)» . Κρητικά Χρονικά 2 . Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2021-04-22. https://web.archive.org/web/20210422103313/http://online.cretica-chronica.gr/output/2212450270524a.pdf . Ανακτήθηκε στις 22 Απριλίου 2021 .
Preiser-Kapeller, Johannes (2008). Das Episkopat im späten Byzanz : ein Verzeichnis der Metropoliten und Bischöfe des Patriarchats von Konstantinopel in der Zeit von 1204 bis 1453 . Saarbrücken: VDM Verlag Dr. Müller. σελ. XXV. ISBN 978-3836487863 .
Βακαλοπούλου, Μαρία (1990). «Φιλόθεος Σηλυβρίας. Βίος και συγγραφικό έργο» . Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Ανακτήθηκε στις 7 Δεκεμβρίου 2022 .
Τσιανικλίδης, Δημήτριος (2000). Η Μητρόπολις και ο Ελληνισμός Σηλυβρίας, [Διδακτορική διατριβή] . Θεσσαλονίκη: Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης.
Αποστολόπουλος, Δημήτρης Γ. (1987). Η Νομική Συναγωγή Του Δοσιθέου. Μία Πηγή Και Ένα Τεκμήριο . Αθήνα: Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών, Κέντρο Νεοελληνικών Ερευνών.
Μέρτζιος, Κωνσταντίνος Δ (1951). «Πατριαρχικά, ήτοι ανέκδοτοι πληροφορίαι σχετικαί προς τους Πατριάρχας Κωνσταντινουπόλεως από του 1556-1702» . Πραγματείαι της Ακαδημίας Αθηνών 15 (4). https://digitallibrary.academyofathens.gr/archive/item/10758?lang=el . Ανακτήθηκε στις 12 Νοεμβρίου 2023 .
Δράκος, Ευστράτιος Ι. (1892). Τα Θρακικά : ήτοι διάλεξις περί των εκκλησιαστικών επαρχιών Σηλυβρίας, Γάνου και Χώρας, Μετρών και Αθύρων, Μυριοφύτου και Περιστάσεως, Καλλιπόλεως και Μαδύτου . Αθήνησι. Ανακτήθηκε στις 18 Ιανουαρίου 2024 .
Laurent, V. (1963). Le Corpus des sceaux de l' empire Byzantin. V.1 (L'eglise) (στα Γαλλικά). Paris: Centre National de la Recherche Scientifique.
Αρχιεπισκοπή Κωνσταντινουπόλεως Νέας Ρώμης και Κωνσταντινουπόλεως (Α΄ Περιφέρεια Σταυροδρομίου
· Β΄ Περιφέρεια Ταταούλων
· Γ΄ Περιφέρεια Βοσπόρου
· Δ΄ Περιφέρεια Υψωμαθείων
· Ε΄ Περιφέρεια Φαναριού – Κερατίου Κόλπου)
Ιεραί Μητροπόλεις στην Τουρκία Εκκλησία Κρήτης Ιεραί Μητροπόλεις Δωδεκανήσου Ιεραί Μητροπόλεις Νέων Χωρών (επιτροπικώς στην Εκκλησία της Ελλάδος ) Αλεξανδρουπόλεως, Τραϊανουπόλεως και Σαμοθράκης · Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας · Γρεβενών · Γουμενίσσης, Αξιουπόλεως και Πολυκάστρου · Διδυμοτείχου, Ορεστιάδος και Σουφλίου · Δράμας · Δρυϊνουπόλεως, Πωγωνιανής και Κονίτσης · Εδέσσης, Πέλλης και Αλμωπίας · Ελασσώνος · Ελευθερουπόλεως · Ζιχνών και Νευροκοπίου · Θεσσαλονίκης · Ιερισσού, Αγίου Όρους και Αρδαμερίου · Ιωαννίνων · Κασσανδρείας · Καστορίας · Κίτρους, Κατερίνης και Πλαταμώνος · Λαγκαδά, Λητής και Ρεντίνης · Λήμνου και Αγίου Ευστρατίου · Μαρωνείας και Κομοτηνής · Μηθύμνης · Μυτιλήνης, Ερεσσού και Πλωμαρίου · Νεαπόλεως και Σταυρουπόλεως · Νέας Κρήνης και Καλαμαριάς · Νικοπόλεως και Πρεβέζης · Ξάνθης και Περιθεωρίου · Παραμυθίας, Φιλιατών, Γηρομερίου και Πάργας · Πολυανής και Κιλκισίου · Σάμου, Ικαρίας και Κορσεών · Σερβίων και Κοζάνης · Σερρών και Νιγρίτης · Σιδηροκάστρου · Σισανίου και Σιατίστης · Φιλίππων, Νεαπόλεως και Θάσου · Φλωρίνης, Πρεσπών και Εορδαίας · Χίου, Ψαρών και Οινουσσών Αυτόνομες Εκκλησίες Ειδικά καθεστώτα Επαρχίες στην Ευρώπη Επαρχίες στην Ασία Επαρχίες στην Αμερική Επαρχίες στην Ωκεανία