فرودگاه بینالمللی مهرآباد، یکی از بزرگترین فرودگاههای ایران است که در سال ۱۳۱۷ در غرب شهر تهران ساخته شد و نام خود را از روستای مهرآباد جنوبی دده بالا که پیشتر در آن منطقه قرار داشت، گرفتهاست. در سال ۲۰۱۵ میلادی ۱۳۲٬۲۴۵ نشست و برخاست هواپیما در این فرودگاه انجام شد و ۱۱۱٬۱۰۷٬۸۲۲ کیلوگرم بار و ۱۶٬۳۲۷٬۳۵۹ نفر مسافر از طریق آن جابجا شدند.[۱]
روستای مهرآباد به مالکیت خانواده نظام مافی درآمد.[۳] در سال ۱۳۰۴ در دوران سلطنت رضاشاه که حق انحصاری هواپیمایی به شرکت هواپیمائی آلمانی یونکرس واگذار شد و پس از تأسیس باشگاه خلبانی، با بیست فروند هواپیما در سال ۱۳۱۷ عملاً فرودگاه مهرآباد به دست این شرکت در اراضی مهرآباد بنیاد شد.
در سال ۱۳۲۵، اولین گروه خلبانان نیروی هوایی به آمریکا اعزام شدند و پس از آن نیروی هوایی در سال ۱۳۲۸ با هواپیماهای اف-۸۶ سیبر و تی-۳۳ در مهرآباد آغاز به کار نمود و عملیات پروازی را آغاز کرد. رشد هوانوردی و عضویت ایران در سازمان ایکائو منجر به رشد روزافزون صنعت ترابری هوایی مسافری و باری در فرودگاه اصلی ایران یعنی مهرآباد گردید.[۴]
در سال ۱۳۳۷ خورشیدی اسکناسهای بیست تومانی با نمایی از فرودگاه مهرآباد چاپ و نشر شد.
دویست ریالی - پشت اسکناس تصویر فرودگاه مهرآباد
نقش آمریکاییان
از کسانی که در ساخت و توسعهٔ پایانههای بین الملی این فرودگاه نقش اساسی ایفا کردند میتوان ویلیام پریرای آمریکایی را نام برد که به همراه چند شرکت دیگر در سال ۱۹۷۲ به فرودگاه چهرهای جدید بخشیدند.[۵][۶]مرکز آموزشی بالگردهای بل نیروی هوایی در تهران را نیز همین گروه طراحی نمود.[۷]
پس از انقلاب
در سال ۲۰۰۵ میلادی این فرودگاه دارای شش پایانه بوده که عبارتاند از پایانه یک و دو که مربوط به پروازهای ایران ایر، ایران ایرتور، آتا ایر و قشم ایر است. پایانه شماره ۳ فرودگاه به حجاج تعلق دارد. پایانههای چهار و پنج و شش به ترتیب برای خروج و ورود پروازهای دیگر شرکتها بکار میروند.
فرودگاه مهرآباد در سال ۲۰۰۵ قادر به کنترل بیش از ۷۰هزار پرواز عبوری، ۱۰ هزار پرواز داخلی و ۳۰ هزار نشست و برخاست بینالمللی بودهاست.
در همان سال ظرفیت فرودگاههای ایران ۶۱ میلیون مسافر در سال بود و ۹۰ درصد مسافران هواپیما از ۱۲ فرودگاه پرواز میکردند: ۴۵ درصد مسافران هواپیما توسط فرودگاه مهرآباد، ۴۵ درصد توسط فرودگاههای مراکز استانها و ۱۰ درصد توسط فرودگاههای اقماری سرویس داده میشوند.
به گفته معاون هوانوردی سازمان هواپیمایی تا سال ۱۳۹۷، ۳۱۰ فروند هواپیما در ایران با متوسط عمر ۲۴ سال وجود دارد که ۱۵۰ فروند از آنها (۴۸٫۳ درصد) آن فعال است. این یعنی ۵۱٫۸ درصد از هواپیماهای ایران زمینگیرند که عمدهٔ این هواپیماها در پارکینگهای حاشیه فرودگاه مهرآباد مستقرند.[۱۵]
ترمینالهای فرودگاه
فرودگاه مهرآباد دارای ۶ ترمینال برای پروازهای ورودی و خروجی است. این ترمینالها شامل ترمینال ۱ الی ۶ است. ترمینالهای ۱ و۲ برای ورود و خروج پروازهای داخلی و ترمینال ۴ و ۶ به ترتیب برای خروجی و ورودی پروازها استفاده میشود. از ترمینالهای ۳ و۵ نیز برای پروازهای حج تمتع استفاده میشود.
این فرودگاه دارای یک جایگاه تشریفاتی CIP مستقر در ترمینال ۱ این فرودگاه است که تمام پروازهای این فرودگاه را در تمامی ترمینالهای این فرودگاه پوشش می دهد.