|
نبرد شکریازی
جنگ شکریازی یا جنگ قلعه چهریق معادل ۱۸ تا ۲۰ مرداد ۱۳۰۱ مابین قوای دولتی به فرماندهی سرتیپ امان‌الله جهانبانی و اکراد شکاک به فرماندهی اسماعیل سیمیتقو در گرفت که طی آن نیروهای دولتی موفق به شکست نیروهای اسماعیل سیمیتقو و فتح قلعه چهریق شدند. مقدماتدر حوالی مرداد ۱۳۰۱ اوضاع آذربایجان در پی قیامهای خیابانی و ماژور لاهوتی مغشوش و آشفته بود و بیم آن می‌رفت که سمیتقو تدریجاً سایر شهرهای آذربایجان را ضمیمه کار خود کند. لاجرم سرتیپ امان‌الله جهانبانی رئیس ارکان حرب کل قشون به فرماندهی لشکر آذربایجان منصوب شده و امیر موثق نخجوان موقتاً به جای وی کفیل ارکان حرب شد. امان‌الله میرزا پس از ورود به تبریز برای سرکوبی اکراد یک ستاد جنگی تشکیل داد و مشغول مطالعه شد. در همین هنگام دکتر محمد مصدق‌السلطنه والی آذربایجان از سمت خود کناره‌گیری و به تهران عزیمت نمود. لذا امان‌الله میرزا با حفظ سمت، امور استانداری را نیز به عهده گرفت و روز هفدهم مرداد ماه ۱۳۰۱ طرح عملیاتی خود را برای حمله به سمیتقو آماده نموده، سرهنگ حسین بقائی را به کفالت استانداری آذربایجان منصوب کرد و خود عازم مرکز ستاد جنگ، شرفخانه، شد. یگانها و مراتب فرماندهی قوای دولتی۱- از پادگان تهران: فوج پیاده پهلوی، فوج پیاده احمدی و گردان آتشبار و توپخانه و هنگ سوار سنگین اسلحه نقشه و آرایش جنگیآرایش جنگی بدین صورت انجام گرفته بود: ترتیب بروز جنگجنگ از روز هجده مردادماه آغاز شد. در شروع رزم، اکراد نه تنها حملات پیاده نظام ستون گارد را در هم می‌شکستند (که باعث مرگ حدود هزار سرباز از ارتش ایران شد)، بلکه بیم آن بود که ارتباط ستون گارد و ستون آذربایجان را قطع و هر یک را جداگانه محاصره و قتل عام کنند. فرمانده قوا به ستون سواره نظام احتیاط فرمان حمله داد و گذشته از آن توپخانه کوهستانی و آتشبار صحرائی شلیک را آغاز نمودند. مخصوصاً هدف گیریهای نایب غلامعلی بایندر موجب وحشت شدید اکراد گردید. بیست و چهار ساعت جنگ به شدت ادامه داشت و سرانجام کردها به قلعه چهریق عقب نشینی کردند. عقب نشینی کردها باعث تجری سربازان دولتی شد و متفقاً دشمن را تعقیب و چهریق در تاریخ بیستم مرداد ماه به تصرف قوای دولتی درآمد. نیروهای اکراد حدود ۲۰۰۰ کشته زخمی و اسیر دادند و نیروهای ارتش متحمل حدود ۱۲۰۰ کشته و حدود ۳۰۰۰ -۳۵۰۰ زخمی شدند. پیامدهادر این نبرد عده زیادی از اکراد کشته و بقیه از جمله سمیتقو به خاک ترکیه پناهنده شدند. در ترکیه بین سمیتقو و عده از راهزنان زد و خوردهایی به‌وجود آمد و در این برخوردها جواهرخانم همسر سمیتقو به قتل رسید. از دیگر سو برای تعقیب سمیتقو و یاران وی فرماندهی قوا به هنگ سوار سنگین اسلحه دستور تعقیب داد و این هنگ بدون اکتشاف نظامی وارد منطقه شد و با تلفات سنگین عقب نشینی کرد. فتح قلعه چهریق و شکست سمیتقو باعث شد از اطراف و اکناف کشور تلگرافهای زیادی برای وزیر جنگ (رضا خان) ارسال شود. روزنامه‌ها صفحات اول خود را اختصاص به نبرد شکریازی داده بودند. سلطان احمدشاه قاجار و موتمن الملک، رئیس مجلس، با ارسال تلگراف و نامه حصول این پیروزی را به وزیر جنگ تبریک گفتند. منابع
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
.svg){kind=small}
