PerepłutPerepłut – zagadkowa postać z wierzeń Słowian wschodnich, bóstwo lub demon o niejasnej funkcji. Pojawia się w spisie bogów i demonów XII-wiecznej ruskiej interpolacji Słowa św. Grigorija (sam rękopis pochodzi z XV wieku), a także w Słowie św. Jana Złotoustego[1][2]. Zgodnie z relacją źródłową pogańscy Słowianie czcili
Imię Perepłuta mogło zostać zniekształcone przy kopiowaniu rękopisu[1]. Wspomniane obracanie się i przepijanie stanowią prawdopodobnie ślady obrzędowości magicznej z elementami tańca i libacji[3]. Aleksiej Sobolewski poprawiał słowa w rogach (v rožech) na porohach (porožech), uważając Perepłuta za demona zapewniającego pomyślność przy przekraczaniu progów rzecznych, stąd możliwa jego identyfikacja jako bóstwa wodnego, z etymologią od słów pere- „przez” i pluti- „płynąć”[1][3]. Aleksander Brückner z kolei uważał Perepłuta za demona losu, wywodząc jego imię od ruskiego putat’, splutat’ – „wikłać”, „pętać”[1][3]. Etymologię tę przyjął Stanisław Urbańczyk, rekonstruując teonim w formie Pereput[3]. Pojawiały się także mało prawdopodobne próby wiązania go z Simargłem i kultami płodnościowymi[3]. Przypisy
|