หม่อมเจ้าบุญจิราธร จุฑาธุช
หม่อมเจ้าบุญจิราธร จุฑาธุช (เดิม หม่อมเจ้าจิรบุญญ์ณี ชุมพล; 10 สิงหาคม พ.ศ. 2440 – 19 มีนาคม พ.ศ. 2523) เป็นพระชายาในสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าจุฑาธุชธราดิลก กรมขุนเพ็ชรบูรณ์อินทราไชย เป็นพระธิดาในพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงสรรพสิทธิประสงค์ ประสูติแต่หม่อมบุญยืน ชุมพล ณ อยุธยา พระประวัติหม่อมเจ้าบุญจิราธร จุฑาธุช มีพระนามลำลองว่า ท่านหญิงลาว เป็นพระธิดาในพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงสรรพสิทธิประสงค์ ประสูติแต่หม่อมบุญยืน ชุมพล ณ อยุธยา (อัญญานางบุญยืน บุญรมย์; บุตรีในท้าวไชยบุตร์ (บุดดี บุญรมย์) และอัญญาแม่คำพ่วย บุญรมย์ มีศักดิ์เป็นหลานเจ้าราชบุตรสุ่ย สืบเชื้อสายมาแต่เจ้าพระวอพระตาแห่งเมืองหนองบัวลุ่มภู)[1] ประสูติเมื่อวันที่ 10 สิงหาคม พ.ศ. 2440 ณ วังสงัด (บริเวณสามแยกถนนผาแดงบรรจบกับถนนพโลรังฤทธิ์ ทิศเหนือทุ่งศรีเมือง อุบลราชธานี)[2] เมื่อแรกประสูติมีพระนามว่า “หม่อมเจ้าจิรบุญญ์ณี ชุมพล” ครั้นเสด็จเข้ามาประทับในพระนคร พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว พระราชทานพระนามใหม่ว่า "บุญจิราธร" ในเวลาที่ทรงพระมหากรุณาเปลี่ยนพระนามใหม่พระราชทานนั้น ได้ทรงแสดงพระราชจริยาให้ประจักษ์ว่า ไม่ได้ทรงเพ่งเล็งแต่จะให้ไพเราะ แต่ทรงเรียกปฏิทินมาตรวจอย่างถี่ถ้วนแล้ว จึงตกลงพระราชทานนามว่า "บุญจิราธร”[3] หม่อมเจ้าบุญจิราธรอภิเษกกับสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าจุฑาธุชธราดิลก กรมขุนเพ็ชรบูรณ์อินทราไชย เมื่อวันที่ 24 สิงหาคม พ.ศ. 2465 แต่ไม่มีโอรสและธิดา พระภราดาและพระภคินีหม่อมเจ้าบุญจิราธร มีพระโสทรานุชาและพระโสทรกนิษฐารวม 3 องค์ คือ
สิ้นชีพิตักษัยหม่อมเจ้าบุญจิราธร จุฑาธุช สิ้นชีพิตักษัยเมื่อวันที่ 19 มีนาคม พ.ศ. 2523 สิริชันษา 82 ปี 221 วัน ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ พระราชทานพระโกศมณฑปทรงพระศพ ประดิษฐานพระโกศ พระศพหม่อมเจ้าหญิงบุญจิราธร (ชุมพล) จุฑาธุช ณ ศาลาบัณณรศภาค วัดเบญจมบพิตร ในวันที่ 19 มีนาคม พ.ศ. 2523- 24 มิถุนายน พ.ศ. 2523 และได้มีการพระราชทานเพลิงศพ หม่อมเจ้าหญิงบุญจิราธร เมื่อวันอังคารที่ 24 มิถุนายน พ.ศ. 2523 ณ เมรุหลวงหน้าพลับพลาอิศริยาภรณ์ วัดเทพศิรินทราวาส ในการนี้ พระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง พระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี สมเด็จเจ้าฟ้าฯ กรมพระศรีสวางควัฒน วรขัตติยราชนารี และ พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าโสมสวลี กรมหมื่นสุทธนารีนาถ เสด็จไปในการพระราชทานเพลิงศพ[4] เครื่องราชอิสริยาภรณ์
อนุสรณ์
พงศาวลี
อ้างอิง
|