มูลนิธิส่งเสริมโอลิมปิกวิชาการและพัฒนามาตรฐานวิทยาศาสตร์ศึกษา ในพระอุปถัมภ์ฯ

มูลนิธิส่งเสริมโอลิมปิกวิชาการและพัฒนามาตรฐานวิทยาศาสตร์ศึกษา ในพระอุปถัมภ์สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์

The Promotion of Academic Olympiad and Development of Science Education Foundation under the patronage of Her Royal Highness Princess Galyani Vadhana Krom Luang Naradhiwas Rajanagarindra
ชื่อย่อ	มูลนิธิ สอวน.
ก่อตั้ง	พ.ศ. 2541; 26 ปีที่แล้ว (2541)
ผู้ก่อตั้ง	สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์
ประเภท	องค์กรอิสระ
สํานักงานใหญ่	254 ถนนพญาไท แขวงวังใหม่ เขตปทุมวัน คณะวิทยาศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย กรุงเทพมหานคร 10330
ประธาน	สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี
รองประธาน	จรัส สุวรรณเวลา
งบประมาณ	ตั้งผ่านสถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
เว็บไซต์	www.posn.or.th

มูลนิธิส่งเสริมโอลิมปิกวิชาการและพัฒนามาตรฐานวิทยาศาสตร์ศึกษา ในพระอุปถัมภ์สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์ หรือ มูลนิธิ สอวน. (อังกฤษ: The Promotion of Academic Olympiad and Development of Science Education Foundation under the patronage of Her Royal Highness Princess Galyani Vadhana Krom Luang Naradhiwas Rajanagarindra, POSN) เป็นองค์กรอิสระ^[1] มีหน้าที่หลักในการพัฒนาศักยภาพนักเรียนเพื่อไปแข่งขันโอลิมปิกวิชาการระหว่างประเทศ ผ่านการเข้าค่ายฝึกอบรมที่มักเรียกกันว่า "ค่าย สอวน."^[2]

สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ทรงเป็นองค์ประธานมูลนิธิ สอวน. และจรัส สุวรรณเวลา เป็นรองประธาน^[3]

สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์ ทรงสนพระทัยและทรงสนับสนุนการพัฒนาศักยภาพทางปัญญาด้านวิทยาศาสตร์และคณิตศาสตร์ของนักเรียนในระดับโรงเรียน ด้วยทรงเห็นว่าการศึกษาในระดับโรงเรียนเป็นพื้นฐานของการศึกษาในระดับอุดมศึกษา ประเทศไทยเริ่มส่งนักเรียนไปแข่งขันคณิตศาสตร์โอลิมปิกระหว่างประเทศ ครั้งที่ 30 ณ ประเทศสาธารณรัฐเยอรมัน (เยอรมันตะวันตก) เป็นครั้งแรกเมื่อปีพ.ศ. 2532 แต่การดำเนินการการคัดเลือกนักเรียน และส่งไปแข่งขันครั้งนี้ต้องมีค่าใช้จ่ายสูง ทั้งยังไม่ได้รับการสนับสนุนจากรัฐบาล และเป็นการแข่งขันครั้งแรก สมาคมวิทยาศาสตร์แห่งประเทศไทย ในพระบรมราชูปถัมภ์ฯ ซึ่งเป็นผู้ดำเนินงานได้ขอความสนับสนุนจากภาคเอกชน เมื่อสมเด็จเจ้าฟ้าฯ กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์ ทรงทราบจึงประทานเงินส่วนพระองค์ และรับเป็นองค์อุปถัมภ์โครงการจัดส่งเยาวชนไทย ไปแข่งขัน คณิตศาสตร์ วิทยาศาสตร์ โอลิมปิกระหว่างประเทศ ด้วยทรงเล็งเห็นว่าการแข่งขันระดับนานาชาติจะช่วยพัฒนา และส่งเสริมศักยภาพของนักเรียนให้มีความสามารถทัดเทียมนานาประเทศได้ ซึ่งจะส่งผลดีต่อประเทศไทยในระยะยาว^[4]

สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์ ได้ทรงทราบถึงปัญหาของการศึกษาวิทยาศาสตร์ คณิตศาสตร์ และ คอมพิวเตอร์ ในระดับโรงเรียนของประเทศไทย เมื่อเทียบกับระดับนานาประเทศมาโดยตลอดจากคณาจารย์ที่นำคณะนักเรียนไปแข่งขัน และจากนักเรียนที่เป็นผู้แทนประเทศไทย รวมทั้งผู้ที่เกี่ยวข้องและทรงเห็นว่าการจะพัฒนาความรู้ ความสามารถทางด้านวิทยาศาสตร์ คณิตศาสตร์ ของนักเรียนทั่วประเทศให้ได้ระดับมาตรฐานสากลนั้น กระทำได้ยากมากในระยะเวลาอันสั้น แต่สิ่งที่สามารถจะทำได้ก่อน คือ การพัฒนานักเรียนที่มีศักยภาพสูงและองค์กรอิสระ ซึ่งมีความคล่องตัวมากกว่า และไม่ยึดติดกับระบบราชการจะสามารถช่วยรัฐบาลให้บรรลุเป้าหมายได้เร็วขึ้น

ในปี พ.ศ. 2541 สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์ จึงได้พระราชทานพระราชทรัพย์ส่วนพระองค์ให้ศักดา ศิริพันธุ์ (นายกสมาคมวิทยาศาสตร์แห่งประเทศไทยในพระบรมราชูปถัมภ์ ในขณะนั้น) ไปดำเนินการจัดตั้ง มูลนิธิ สอวน. ขึ้น และทรงรับเป็นองค์ประธานมูลนิธิ สอวน. ด้วย เพื่อสนับสนุนการพัฒนากาศึกษาด้านวิทยาศาสตร์ และคณิตศาสตร์ของนักเรียนทั้งประเทศให้ได้มาตรฐานสากล และประเทศไทยจะได้นักเรียนที่มีความรู้ระดับมาตรฐานสากลมาเข้าร่วมแข่งขันคัดเลือกเป็นผู้แทนประเทศไทยไปแข่งขันทางวิชาการกับนานาชาติมากขึ้น

ภายหลังจากการสิ้นพระชนม์สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์ เมื่อวันที่ 2 มกราคม พ.ศ. 2551 ด้วยพระอาการผิดปกติเกี่ยวกับพระนาภีนั้น สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ได้ทรงสืบสานพระปณิธานของพระองค์ โดยทรงรับเป็นประธานมูลนิธิ สอวน. ตั้งแต่วันที่ 6 กรกฎาคม พ.ศ. 2551^[5]

• ส่งเสริมให้นักเรียนในระดับมัธยมศึกษาตอนปลายทั่วประเทศที่มีความสามารถทางวิทยาศาสตร์และคณิตศาสตร์มีโอกาส ได้รับการพัฒนาศักยภาพทางด้านคณิตศาสตร์ คอมพิวเตอร์ เคมี ชีววิทยา และฟิสิกส์ ตามความถนัดทั้งในด้านทฤษฎีและทักษะด้านปฏิบัติให้สามารถวิเคราะห์และสังเคราะห์ปัญหาที่ซับซ้อนได้ และมีความพร้อมที่จะเข้ารับการคัดเลือกไปแข่งขันโอลิมปิกวิชาการระหว่างประเทศ
• เพื่อช่วยพัฒนาการศึกษาด้านวิทยาศาสตร์ คณิตศาสตร์ และคอมพิวเตอร์ระดับโรงเรียนให้เทียบเท่ามาตรฐานสากล การดำเนินงานของมูลนิธิ สอวน. ได้รับความร่วมมือจากกระทรวงศึกษาธิการ คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยของรัฐทั่วประเทศ 20 แห่ง และสถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี และในส่วนของงบประมาณได้รับเงินอุดหนุนจากรัฐบาล โดยตั้งผ่านสถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี และได้รับการสนับสนุนจากหน่วยงานภาครัฐบาล และเอกชน

1. ค่าย สอวน. ค่าย 1 โดยนักเรียนที่จะได้รับการอบรมนั้น ต้องผ่านการสอบคัดเลือกเพื่อเข้าค่ายฯ โดยจำนวนนักเรียนที่ผ่านการคัดเลือกนั้น จะแล้วแต่ตามที่แต่ละศูนย์สอบกำหนด
2. ค่าย สอวน. ค่าย 2 โดยนักเรียนที่จะได้รับการอบรมนั้น ต้องผ่านการเข้าค่ายสอวน. ค่าย 1 และสอบประเมินผลผ่านเกณฑ์
3. ค่าย สสวท. โดยนักเรียนที่ผ่านการอบรมค่าย 2 จะได้เป็นผู้แทนศูนย์สอวน. นั้น ๆ เพื่อไปแข่งกับผู้แทนจากศูนย์อื่น ๆ ทั่วประเทศ เรียกการแข่งขันนี้ว่า การแข่งขันโอลิมปิกวิชาการระดับชาติ เมื่อผ่านการคัดเลือก ก็จะได้เข้าไปอบรมในค่าย สสวท.^[2]
4. ตัวแทนประเทศไทย โดยจะคัดนักเรียนจากค่าย สสวท. ให้เหลือเพียง 4 คน เพื่อไปแข่งขันโอลิมปิกวิชาการสาขาต่าง ๆ^[6]

รายวิชาที่มูลนิธิ สอวน. จัดสอบนั้น มี 8 วิชา ได้แก่ วิชาคณิตศาสตร์ วิชาฟิสิกส์ วิชาเคมี วิชาชีววิทยา วิชาคอมพิวเตอร์ วิชาวิทยาศาสตร์โลกและอวกาศ วิชาดาราศาสตร์ และวิชาภูมิศาสตร์ โดยมีศูนย์สอบดังนี้