ტენესინი

ტენესინი, ₁₁₇Ts

ზოგადი თვისებები
მასური რიცხვი	294
ტენესინი პერიოდულ სისტემაში
წყალბადი ჰელიუმი ლითიუმი ბერილიუმი ბორი ნახშირბადი აზოტი ჟანგბადი ფთორი ნეონი ნატრიუმი მაგნიუმი ალუმინი სილიციუმი ფოსფორი გოგირდი ქლორი არგონი კალიუმი კალციუმი სკანდიუმი ტიტანი ვანადიუმი ქრომი მანგანუმი რკინა კობალტი ნიკელი სპილენძი თუთია გალიუმი გერმანიუმი დარიშხანი სელენი ბრომი კრიპტონი რუბიდიუმი სტრონციუმი იტრიუმი ცირკონიუმი ნიობიუმი მოლიბდენი ტექნეციუმი რუთენიუმი როდიუმი პალადიუმი ვერცხლი კადმიუმი ინდიუმი კალა სტიბიუმი ტელური იოდი ქსენონი ცეზიუმი ბარიუმი ლანთანი ცერიუმი პრაზეოდიმი ნეოდიმი პრომეთიუმი სამარიუმი ევროპიუმი გადოლინიუმი ტერბიუმი დისპროზიუმი ჰოლმიუმი ერბიუმი თულიუმი იტერბიუმი ლუტეციუმი ჰაფნიუმი ტანტალი ვოლფრამი რენიუმი ოსმიუმი ირიდიუმი პლატინა ოქრო ვერცხლისწყალი თალიუმი ტყვია ბისმუტი პოლონიუმი ასტატი რადონი ფრანციუმი რადიუმი აქტინიუმი თორიუმი პროტაქტინიუმი ურანი (ელემენტი) ნეპტუნიუმი პლუტონიუმი ამერიციუმი კიურიუმი ბერკელიუმი კალიფორნიუმი აინშტაინიუმი ფერმიუმი მენდელევიუმი ნობელიუმი ლოურენსიუმი რეზერფორდიუმი დუბნიუმი სიბორგიუმი ბორიუმი ჰასიუმი მეიტნერიუმი დარმშტადტიუმი რენტგენიუმი კოპერნიციუმი ნიჰონიუმი ფლეროვიუმი მოსკოვიუმი ლივერმორიუმი ტენესინი ოგანესონი At ↑ Ts ↓ (Usu) ლივერმორიუმი ← ტენესინი → ოგანესონი
ატომური ნომერი (Z)	117
ჯგუფი	17 ჯგუფი (ჰალოგენები)
პერიოდი	7 პერიოდი
ბლოკი	p-ბლოკი
ელექტრონული კონფიგურაცია	[Rn] 5f14 6d10 7s2 7p5
ელექტრონი გარსზე	2, 8, 18, 32, 32, 18, 7
ელემენტის ატომის სქემა
ფიზიკური თვისებები
აგრეგეგატული მდგომ. ნსპ-ში	მყარი სხეული
დნობის ტემპერატურა	350–550 °C ​(623–823 K, ​​662–1022 °F)
დუღილის ტემპერატურა	610 °C ​(883 K, ​​1130 °F)
სიმკვრივე (ო.ტ.)	7.1–7.3 გ/სმ3
ატომის თვისებები
ჟანგვის ხარისხი	(−1), (+1), (+3), (+5)
ელექტროდული პოტენციალი
იონიზაციის ენერგია	1: 742.9 კჯ/მოლ 2: 1435.4 კჯ/მოლ 3: 2161.9 კჯ/მოლ
ატომის რადიუსი	ემპირიული: 138 პმ
კოვალენტური რადიუსი (rcov)	156–157 პმ
სხვა თვისებები
ბუნებაში გვხვდება	სინთეზირების შედეგად
მაგნეტიზმი	პარამაგნეტიკი
CAS ნომერი	54101-14-3
ისტორია
სახელწოდება მომდინარეობს	ტენესის შტატის სახელის მიხედვით
აღმომჩენია	Joint Institute for Nuclear Research, Lawrence Livermore National Laboratory, Vanderbilt University and Oak Ridge National Laboratory (2009)
ტენესინის მთავარი იზოტოპები
იზო­ტოპი გავრცე­ლება­დობა ნახევ. დაშლა (t1/2) რადიო. დაშლა პრო­დუქტი 293Ts სინთ 7001250000000000000♠25 მწმ α 289Mc 294Ts სინთ 7001510000000000000♠51 მწმ α 290Mc
ტენესინი ვიკისაწყობში •

ტენესინი^[1] (ლათ. Tennessine; ქიმიური სიმბოლო — ${\displaystyle {\ce {Ts}}}$), უნუნსეპტიუმი (ლათ. Ununseptium; ქიმიური სიმბოლო — ${\displaystyle {\ce {Uus}}}$), ეკა-ასტატი (Eka-astatine) — ელემენტთა პერიოდული სისტემის მეშვიდე პერიოდის, მეჩვიდმეტე ჯგუფის (ძველი კლასიფიკაციით — მეშვიდე ჯგუფის მთავარი ქვეჯგუფის, VIIა) ხელოვნურად მიღებული რადიოაქტიური ქიმიური ელემენტი. მისი ატომური ნომერია — 117, t_დნ — 350–550 °C, t_დუღ — 610 °C, სიმკვრივე — 7.1–7.3 გ/სმ³. ელემენტი პირველად 2004 წელს რუსმა მეცნიერებმა ქალაქ დუბნაში აღმოაჩინეს. რუსმა ქიმიკოსებმა მისი გამოკვლევა 2012 წელს დაიწყეს და ელემენტის 7 ატომი გამოიკვლიეს. შედეგები ერთმანეთს ემთხვეოდა. ამიტომ მეცნიერებმა გადაწყვიტეს ელემენტის რეგისტრაციის მოეთხოვათ. 2015 წლის დეკემბერში თეორიული და გამოყენებითი ქიმიის საერთაშორისო კავშირიმა (IUPAC) და თეორიული და გამოყენებითი ფიზიკის საერთაშორისო კავშირმა (IUPAP) ქიმიური ელემენტი ოფიციალურად აღიარა და პერიოდულობის სისტემაში ადგილი მიუჩინა.^[2] ელემენტის იზოტოპები სხვადასხვა 2010 - 2015 წლებში რამდენიმეჯერ შექმნეს და გამოიკვლიეს. იმის გათვალისწინებით, რომ ჯერჯერობით ტენესინის ყველა იზოტოპი გამოკვლეული არაა, ბოლომდე დადგენილი არც თვითონ ელემენტის თვისებებია.

• (2010) რედ. Barysz, M.: Relativistic methods for chemists. Springer Science+Business Media. ISBN 978-1-4020-9974-8. 
• Thayer, J. S. (2010) Relativistic Effects and the Chemistry of the Heavier Main Group Elements, გვ. 63. DOI:10.1007/978-1-4020-9975-5_2. 
• Stysziński, J. (2010). Why do we need relativistic computational methods?. DOI:10.1007/978-1-4020-9975-5_3. 
• Pershina, V. (2010). Electronic structure and chemistry of the heaviest elements. DOI:10.1007/978-1-4020-9975-5_11. 

• მენდელეევის ცხრილს კიდევ ოთხი ელემენტი დაემატა

პორტალი ქიმია