อำเภอบางน้ำเปรี้ยว

อำเภอบางน้ำเปรี้ยว
อำเภอ
การถอดเสียงอักษรโรมัน
• อักษรโรมัน	Amphoe Bang Nam Priao
อุโบสถมหาเจดีย์ วัดโพรงอากาศ
คำขวัญ:  ส่งเสริมวัฒนธรรม แหล่งทำนาข้าว มะพร้าวน้ำหอม ปลาพร้อมอุดม
แผนที่จังหวัดฉะเชิงเทรา เน้นอำเภอบางน้ำเปรี้ยว
พิกัด: 13°50′50″N 101°3′12″E / 13.84722°N 101.05333°E / 13.84722; 101.05333
ประเทศ	ไทย
จังหวัด	ฉะเชิงเทรา
พื้นที่
• ทั้งหมด	498.65 ตร.กม. (192.53 ตร.ไมล์)
ประชากร  (2566)
• ทั้งหมด	89,687 คน
• ความหนาแน่น	179.86 คน/ตร.กม. (465.8 คน/ตร.ไมล์)
รหัสไปรษณีย์	24150, 24000 (เฉพาะตำบลศาลาแดง), 24170 (เฉพาะตำบลบึงน้ำรักษ์ ดอนเกาะกา และดอนฉิมพลี)
รหัสภูมิศาสตร์	2403
ที่ตั้งที่ว่าการ	ที่ว่าการอำเภอบางน้ำเปรี้ยว หมู่ที่ 2 ตำบลบางน้ำเปรี้ยว อำเภอบางน้ำเปรี้ยว จังหวัดฉะเชิงเทรา 24150
ส่วนหนึ่งของสารานุกรมประเทศไทย

บางน้ำเปรี้ยว เป็น 1 ใน 11 อำเภอของจังหวัดฉะเชิงเทรา เป็นพื้นที่ชุมทางรถไฟโดยมีสถานีรถไฟชุมทางคลองสิบเก้าที่เป็นทางแยกทางรถไฟสายชุมทางแก่งคอย–คลองสิบเก้า^[1][2] และทางรถไฟสายกรุงเทพ–อรัญประเทศ–ปอยเปต^[3][4] และมีสถานีรถไฟบางน้ำเปรี้ยวเป็นสถานีประจำอำเภอ และยังเป็นพื้นที่ของปากคลองแสนแสบ เป็นคลองที่ขุดขึ้นตามพระราชดำริของพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว (รัชกาลที่ 3) เพื่อเชื่อมแม่น้ำเจ้าพระยากับแม่น้ำบางปะกงเข้าด้วยกัน รวมถึงเป็นพื้นที่ชุมทางของ 3 แม่น้ำซึ่งแม่น้ำนครนายกบรรจบกับแม่น้ำปราจีนบุรีที่ปากน้ำโยธะการวมเป็นแม่น้ำบางปะกง

อำเภอบางน้ำเปรี้ยวมีอาณาเขตติดต่อกับท้องที่การปกครองข้างเคียงดังต่อไปนี้

• ทิศเหนือ ติดต่อกับอำเภอองครักษ์ (จังหวัดนครนายก)
• ทิศตะวันออก ติดต่อกับอำเภอบ้านสร้าง (จังหวัดปราจีนบุรี) และอำเภอคลองเขื่อน
• ทิศใต้ ติดต่อกับอำเภอเมืองฉะเชิงเทรา
• ทิศตะวันตก ติดต่อกับเขตหนองจอก (กรุงเทพมหานคร) และอำเภอลำลูกกา (จังหวัดปทุมธานี)

อำเภอบางน้ำเปรี้ยว ได้รับการจัดตั้งขึ้นในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ตามพระราชบัญญัติลักษณะปกครองท้องที่ ร.ศ. 116 เมื่อวันที่ 10 พฤษภาคม พ.ศ. 2440 เดิมตั้งอยู่ที่บ้านต้นสำโรง ตำบลบางขนาก มีหลวงพิศาลเกษตรสมบูรณ์เป็นนายอำเภอและใช้บ้านพักเป็นที่ว่าการอำเภอ ต่อมาได้ปลูกสร้างที่ว่าการอำเภอขึ้นครั้งแรกใน พ.ศ. 2448 ที่หมู่ 2 ตำบลบางน้ำเปรี้ยว ต่อมาในปี พ.ศ. 2497 ได้สร้างที่ว่าการอำเภอใหม่ด้วยงบประมาณของรัฐ ตั้งอยู่ฝั่งเหนือของคลองแสนแสบ (คลองบางขนาก) และในปี พ.ศ. 2540 ได้สร้างที่ว่าการอำเภอแห่งใหม่โดยสร้างอยู่ตรงข้ามที่ว่าการอำเภอเดิม และใช้เป็นสถานที่ราชการมาจนทุกวันนี้

การที่มีชื่อว่า "อำเภอบางน้ำเปรี้ยว" ตามคำบอกเล่าของผู้สูงอายุว่าอำเภอบางน้ำเปรี้ยวนี้เดิม เมื่อถึงฤดูแล้งน้ำในลำคลองแห้งขอดขุ่นข้นมีรสเปรี้ยว จึงได้ชื่อว่าตำบลบางน้ำเปรี้ยว และขนานนามอำเภอว่า "อำเภอบางน้ำเปรี้ยว" แต่เดิมมามีสภาพเป็นที่รกร้างว่างเปล่า ตอนใต้ราบลุ่มต่ำตอนเหนือสูงขึ้นมีพงหญ้าต้นโขมง เป็นที่อาศัยของช้างป่า และสัตว์ป่าหลายชนิด มีราษฎรประกอบอาชีพทำนา อยู่แถบริมคลองเพียงเล็กน้อย ต่อมา ร.ศ. 311 บริษัท คูนาสยาม ได้เข้ามาทำการขุดคลอง 18 และคลอง 19, คลอง 20, คลอง 21 และจัดทำประตูระบายน้ำขึ้นทำให้ดินจืดคลายความเปรี้ยวลงมาก จึงทำให้ราษฎรจากที่อื่นพากันอพยพมาจากที่อื่นเพื่อประกอบอาชีพทำนามากขึ้น

• วันที่ 3 มีนาคม 2449 ปรับเปลี่ยนตำบลของจังหวัดฉะเชิงเทรา มณฑลปราจิณบุรี ทั้งหมด 20 ตำบลในเขตอำเภอบางน้ำเปรี้ยว ให้คงเหลือ 8 ตำบล^[6] ตามลำดับ โดยให้ตำบลบางขนากยังคงมีพื้นที่ดังเดิม
  • (1) ยุบตำบลคลอง 14 รวมกับตำบลคลอง 15 ตั้งชื่อตำบลใหม่เป็นตำบลบึงน้ำรักษ์
  • (2) ยุบตำบลดอนฉิมพลี ตำบลคลอง 16 รวมกับตำบลคลอง 17 ตั้งชื่อใหม่เป็นตำบลดอนฉิมพลี
  • (3) ยุบตำบลคลอง 18 รวมกับตำบลคลอง 19 และตั้งชื่อใหม่เป็นตำบลหมอนทอง
  • (4) ยุบตำบลย่านนาคา ตำบลคลอง 20 รวมกับตำบลคลอง 6 วา และตั้งชื่อใหม่เป็นตำบลดอนเกาะกา
  • (5) ยุบตำบลคลองขวาง ตำบลลำอ้ายสอ ตำบลไผ่ดำ รวมกับตำบลบางน้ำเปรี้ยว และตั้งชื่อใหม่เป็นตำบลบางน้ำเปรี้ยว
  • (6) ยุบตำบลบึงไข่ปลา ตำบลปลื้มพับผ้า รวมกับตำบลโพรงอากาศ และตั้งชื่อใหม่เป็นตำบลโพรงอากาศ
  • (7) ยุบตำบลไผ่แถว รวมกับตำบลศาลาแดง และตั้งชื่อใหม่เป็นตำบลศาลาแดง
• วันที่ 17 กันยายน 2498 จัดตั้งสุขาภิบาลบางน้ำเปรี้ยว ในพื้นที่หมู่ 4–6 ของตำบลโพรงอากาศ และพื้นที่หมู่ 1–2 ของตำบลบางน้ำเปรี้ยว^[7]
• วันที่ 30 พฤษภาคม 2499 จัดตั้งสุขาภิบาลดอนฉิมพลี ในพื้นที่หมู่ 1, 18 ของตำบลดอนฉิมพลี^[8]
• วันที่ 1 มีนาคม 2501 จัดตั้งองค์การบริหารส่วนตำบลบางขนาก ในท้องที่ตำบลบางขนาก^[9]
• วันที่ 6 มิถุนายน 2515 ยุบองค์การบริหารส่วนตำบลบางขนาก อำเภอบางน้ำเปรี้ยว จังหวัดฉะเชิงเทรา และจัดตั้งสุขาภิบาลบางขนาก ในท้องที่หมู่ 1-4, 6 ตำบลบางขนาก^[10]
• วันที่ 20 พฤษภาคม 2518 ตั้งตำบลสิงโตทอง แยกออกจากตำบลหมอนทอง^[11]
• วันที่ 5 พฤษภาคม 2537 จัดตั้งสุขาภิบาลศาลาแดง ในท้องที่หมู่ 1–4 ตำบลศาลาแดง^[12]
• วันที่ 25 พฤษภาคม 2542 ยกฐานะจากสุขาภิบาลบางน้ำเปรี้ยว สุขาภิบาลดอนฉิมพลี สุขาภิบาลบางขนาก และสุขาภิบาลศาลาแดง เป็น เทศบาลตำบลบางน้ำเปรี้ยว เทศบาลตำบลดอนฉิมพลี เทศบาลตำบลบางขนาก และเทศบาลตำบลศาลาแดง ตามลำดับ^[13] ด้วยผลของกฎหมาย
• วันที่ 23 สิงหาคม 2550 จัดตั้งองค์การบริหารส่วนตำบลดอนเกาะกา เป็นเทศบาลตำบลดอนเกาะกา^[14]
• วันที่ 31 สิงหาคม 2555 เปลี่ยนแปลงชื่อองค์การบริหารส่วนตำบลบางขนาก เป็น องค์การบริหารส่วนตำบลคลองแสนแสบ^[15] และจัดตั้งองค์การบริหารส่วนตำบลคลองแสนแสบ เป็น เทศบาลตำบลคลองแสนแสบ^[16]

อำเภอบางน้ำเปรี้ยวแบ่งพื้นที่การปกครองออกเป็น 10 ตำบล 148 หมู่บ้าน

ท้องที่อำเภอบางน้ำเปรี้ยวประกอบด้วยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น 14 แห่ง ได้แก่

• เทศบาลตำบลบางน้ำเปรี้ยว ครอบคลุมพื้นที่ตำบลบางน้ำเปรี้ยว (เฉพาะหมู่ที่ 1 และบางส่วนของหมู่ที่ 2) และตำบลโพรงอากาศ (เฉพาะบางส่วนของหมู่ที่ 4–6)
• เทศบาลตำบลดอนฉิมพลี ครอบคลุมพื้นที่ตำบลดอนฉิมพลี (เฉพาะบางส่วนของหมู่ที่ 1, 18)
• เทศบาลตำบลบางขนาก ครอบคลุมพื้นที่ตำบลบางขนาก (เฉพาะหมู่ที่ 1–2 และบางส่วนของหมู่ที่ 3–4, 6)
• เทศบาลตำบลศาลาแดง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลศาลาแดง (เฉพาะหมู่ที่ 1, 3–4 และบางส่วนของหมู่ที่ 2, 5)
• เทศบาลตำบลดอนเกาะกา ครอบคลุมพื้นที่ตำบลดอนเกาะกาทั้งตำบล
• เทศบาลตำบลคลองแสนแสบ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลบางขนาก (เฉพาะหมู่ที่ 5, 7–12 และบางส่วนของหมู่ที่ 3–4, 6)
• องค์การบริหารส่วนตำบลบางน้ำเปรี้ยว ครอบคลุมพื้นที่ตำบลบางน้ำเปรี้ยว (เฉพาะหมู่ที่ 3–16 และบางส่วนของหมู่ที่ 2)
• องค์การบริหารส่วนตำบลสิงโตทอง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลสิงโตทองทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลหมอนทอง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลหมอนทองทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลบึงน้ำรักษ์ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลบึงน้ำรักษ์ทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลโยธะกา ครอบคลุมพื้นที่ตำบลโยธะกาทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลดอนฉิมพลี ครอบคลุมพื้นที่ตำบลดอนฉิมพลี (เฉพาะหมู่ที่ 2–17, 19 และบางส่วนของหมู่ที่ 1, 18)
• องค์การบริหารส่วนตำบลศาลาแดง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลศาลาแดง (เฉพาะหมู่ที่ 6–22 และบางส่วนของหมู่ที่ 2, 5)
• องค์การบริหารส่วนตำบลโพรงอากาศ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลโพรงอากาศ (เฉพาะหมู่ที่ 1–3, 7–18 และบางส่วนของหมู่ที่ 4–6)

บทความเขตการปกครองของประเทศไทยนี้ยังเป็นโครง คุณสามารถช่วยวิกิพีเดียได้โดยการเพิ่มเติมข้อมูล

• ด
• ค
• ก