อำเภอโชคชัย

อำเภอโชคชัย
อำเภอ
การถอดเสียงอักษรโรมัน
• อักษรโรมัน	Amphoe Chok Chai
คำขวัญ:  ดินด่านเกวียนเลิศล้ำ ประติมากรรมทองเหลือง บ้านบิง โบราณสถานยอดยิ่งปรางค์พะโค เคี้ยวหมากคำโตปูนแดงบ้านกอก อร่อยไม่หยอก หมี่กระโทก ด่านกระโทกคือชื่อดั้งเดิม
แผนที่จังหวัดนครราชสีมา เน้นอำเภอโชคชัย
พิกัด: 14°43′51″N 102°9′47″E / 14.73083°N 102.16306°E / 14.73083; 102.16306
ประเทศ	ไทย
จังหวัด	นครราชสีมา
พื้นที่
• ทั้งหมด	503.9 ตร.กม. (194.6 ตร.ไมล์)
ประชากร  (2564)
• ทั้งหมด	83,741 คน
• ความหนาแน่น	166.19 คน/ตร.กม. (430.4 คน/ตร.ไมล์)
รหัสไปรษณีย์	30190
รหัสภูมิศาสตร์	3007
ที่ตั้งที่ว่าการ	ที่ว่าการอำเภอโชคชัย ถนนเสรีประชา ตำบลโชคชัย อำเภอโชคชัย จังหวัดนครราชสีมา 30190
ส่วนหนึ่งของสารานุกรมประเทศไทย

โชคชัย เป็นอำเภอหนึ่งของจังหวัดนครราชสีมา อยู่ทางตอนใต้ของอำเภอเมืองนครราชสีมา ห่างจากตัวจังหวัด 30 กิโลเมตร

• ตามการสืบสวนถึงความเป็นมาที่ปรากฏหลักฐานในหนังสือศิลปกร ปีที่ 1 เล่ม 4 พ.ศ. 2480 อักขรานุกรมภูมิศาสตร์ จังหวัดนครราชสีมา ว่า อำเภอโชคชัยนี้ เดิมเป็นด่านที่มีกองคาราวานซึ่งมีเกวียนเป็นพาหนะ ที่เดินผ่านไปมาระหว่างประเทศไทยกับประเทศเขมรในสมัยโบราณ กล่าวคือ เมื่อเดินทางมาถึงที่บ้านด่านเกวียนที่จะพักแรมที่นี้เป็นด่านที่หนึ่ง แล้วก็จะเดินทางต่อมาพักที่ด่านกระโทกเป็นด่านที่สอง แล้วก็เดินทางต่อไปเรื่อย ๆ จนถึงประเทศเขมรอยู่เป็นประจำ จึงเรียกด่านนี้ว่า "ด่านกระโทก"คำว่า"กระโทก"นี้ มีผู้สันนิษฐานว่า ในบริเวณนี้ มีป่าไม้ชนิดหนึ่งซึ่งประกอบด้วยต้นไม้ชื่อว่า "ต้นกระโทกโรก" มาก จึงได้ตั้งชื่อว่า "ด่านกระโทกโรก" ต่อมาคำนี้อาจจะไม่เหมาะสมหรือาจเรียกผิดเพี้ยนไป จึงเปลี่ยนมาเป็น "ด่านกระโทก"และตั้งชื่อว่า บ้านกระโทก มาจนถึงปันจจุบันนี้
• เมื่อครั้งสมเด็จพระเจ้ากรุงธนบุรี ยกทัพมาต่อสู้กับกองทัพของหมื่นเทพพิพิธ และได้รับชัยชนะ ณ ที่แห่งนี้ ต่อมาพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5 พระองค์ทรงจัดระเบียบการปกครองออกเป็นมณฑล ภาค จังหวัด และอำเภอได้ยกฐานะด่านกระโทก ขึ้นเป็นอำเภอกระโทก เมื่อ พ.ศ. 2449 จวบจนถึงปี 2488 ทางราชการ พิจารณาเห็นว่า คำว่า “กระโทก” มีสำเนียงและภาษาที่ไม่เหมาะสมและเพื่อให้เป็นไปตามความหมายเชิงประวัติศาสตร์ในอันที่จะให้อนุชนรุ่นหลังได้รำลึกถึงความเป็นมาของสมเด็จพระเจ้ากรุงธนบุรี ผู้ประกอบคุณงามความดี ให้กับประเทศชาติ และทำการรบได้ชัยชนะ ณ ที่แห่งนี้ (บริเวณบึงกระโทก และสนามหน้าเทศบาลตำบลโชคชัย )จึงได้เปลี่ยนนามอำเภอใหม่ว่า “อำเภอโชคชัย” มาตราบจนทุกวันนี้
• พ.ศ. 2449 ตั้งอำเภอมีชื่อว่า อำเภอกระโทก
• วันที่ 29 ธันวาคม 2486 เปลี่ยนชื่ออำเภอเป็น อำเภอโชคชัย ^[1]
• วันที่ 30 สิงหาคม 2499 จัดตั้งสุขาภิบาลโชคชัย ในท้องที่บางส่วนของตำบลกระโทก ^[2]
• วันที่ 1 กุมภาพันธ์ 2510 ตั้งตำบลทุ่งอรุณ แยกออกจากตำบลท่าลาดขาว ^[3]
• วันที่ 30 กันยายน 2512 ตั้งตำบลหนองบุนนาก แยกออกจากตำบลสารภี ^[4]
• วันที่ 1 สิงหาคม 2522 ตั้งตำบลไทยเจริญ แยกออกจากตำบลสารภี ^[5]
• วันที่ 1 กรกฎาคม 2526 ได้แยกพื้นที่ตำบลหนองบุนนาก ตำบลสารภี และตำบลไทยเจริญ ไปตั้งเป็น กิ่งอำเภอหนองบุนนาก ขึ้นกับอำเภอโชคชัย ^[6]
• วันที่ 15 สิงหาคม 2526 ตั้งตำบลท่าเยี่ยม แยกออกจากตำบลกระโทก ^[7]
• วันที่ 30 สิงหาคม 2526 จัดตั้งสุขาภิบาลด่านเกวียน ในท้องที่บางส่วนของตำบลท่าอ่าง ^[8]
• วันที่ 1 สิงหาคม 2527 ตั้งตำบลโชคชัย แยกออกจากตำบลกระโทก ^[9]
• วันที่ 1 สิงหาคม 2529 ตั้งตำบลละลมใหม่พัฒนา แยกออกจากตำบลท่าจะหลุง และ ตำบลท่าอ่าง ^[10]
• วันที่ 12 ตุลาคม 2531 ตั้งตำบลด่านเกวียน แยกออกจากตำบลท่าอ่าง ^[11]
• วันที่ 26 พฤษภาคม 2532 ยกฐานะเป็น อำเภอหนองบุนนาก ^[12]
• วันที่ 25 พฤษภาคม 2542 ยกฐานะจากสุขาภิบาลโชคชัย และ สุขาภิบาลด่านเกวียน เป็น เทศบาลตำบลโชคชัย และ เทศบาลตำบลด่านเกวียน

อำเภอโชคชัยตั้งอยู่ทางทิศตะวันออกเฉียงใต้ของจังหวัด มีอาณาเขตติดต่อกับเขตการปกครองข้างเคียงดังต่อไปนี้

• ทิศเหนือ ติดต่อกับอำเภอเมืองนครราชสีมาและอำเภอเฉลิมพระเกียรติ
• ทิศตะวันออก ติดต่อกับอำเภอหนองบุญมาก
• ทิศใต้ ติดต่อกับอำเภอครบุรี
• ทิศตะวันตก ติดต่อกับอำเภอปักธงชัย

• อำเภอโชคชัยอยู่ทางใต้ของจังหวัดนครราชสีมา ระยะทางห่างจากจังหวัด ประมาณ 30 กิโลเมตร มีสภาพพื้นที่ส่วนใหญ่เป็นที่ราบสูงลักษณะลูกคลื่น บริเวณตอนใต้เป็นที่ราบสูงลาดมาตอนกลางซึ่งเป็นที่ราบลุ่ม

มีแม่น้ำมูลไหลผ่านกลางอำเภอ ระยะทางประมาณ 96 กิโลเมตร

• มีเนื้อที่ทั้งหมด 424.410 ตารางกิโลเมตร หรือ 265,255 ไร่ หรือเท่ากับร้อยละ 2.065ของพื้นที่จังหวัดนครราชสีมา
• สภาพพื้นที่เป็นที่ราบสูง มีความสูงประมาณ 175-271 เมตร เหนือระดับน้ำทะเล ลำน้ำที่สำคัญไหลผ่าน 2 สายคือลำน้ำมูลและลำพระเพลิง
• ลักษณะภูมิอากาศ แบ่งเป็น 3 ฤดู คือ
• -ฤดูร้อน ช่วงระยะเดือนกุมภาพันธ์ถึง พฤษภาคม โดยมีอุณหภูมิเฉลี่ยสูงสุดในเดือนเมษายน
• -ฤดูฝน ช่วงระยะเดือนพฤษภาคม ถึง เดือนตุลาคม ฝนตกชุกระหว่างเดือนสิงหาคมถึงเดือนตุลาคม
• -ฤดูหนาว ช่วงระยะเดือนตุลาคม ถึง เดือนกุมภาพันธ์ เดือนธันวาคม เป็นช่วงอุณหภูมิต่ำ

อำเภอโชคชัยแบ่งพื้นที่การปกครองออกเป็น 10 ตำบล 133 หมู่บ้าน

ท้องที่อำเภอโชคชัยประกอบด้วยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น 12 แห่ง ได้แก่

• เทศบาลตำบลโชคชัย ครอบคลุมพื้นที่บางส่วนของตำบลกระโทกและตำบลโชคชัย
• เทศบาลตำบลด่านเกวียน ครอบคลุมพื้นที่บางส่วนของตำบลท่าอ่างและตำบลด่านเกวียน
• เทศบาลตำบลท่าเยี่ยม ครอบคลุมพื้นที่ตำบลท่าเยี่ยมทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลกระโทก ครอบคลุมพื้นที่ตำบลกระโทก (นอกเขตเทศบาลตำบลโชคชัย)
• องค์การบริหารส่วนตำบลพลับพลา ครอบคลุมพื้นที่ตำบลพลับพลาทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลท่าอ่าง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลท่าอ่าง (นอกเขตเทศบาลตำบลด่านเกวียน)
• องค์การบริหารส่วนตำบลทุ่งอรุณ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลทุ่งอรุณทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลท่าลาดขาว ครอบคลุมพื้นที่ตำบลท่าลาดขาวทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลท่าจะหลุง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลท่าจะหลุงทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลโชคชัย ครอบคลุมพื้นที่ตำบลโชคชัย (นอกเขตเทศบาลตำบลโชคชัย)
• องค์การบริหารส่วนตำบลละลมใหม่พัฒนา ครอบคลุมพื้นที่ตำบลละลมใหม่พัฒนาทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลด่านเกวียน ครอบคลุมพื้นที่ตำบลด่านเกวียน (นอกเขตเทศบาลตำบลด่านเกวียน)

• ทรัพยากรดิน สภาพดินโดยส่วนใหญ่ เป็นดินปนทราย มีธาตุอาหารที่พืชต้องการน้อย
• ทรัพยากรน้ำ ลำมูล ลำพระเพลิง และสระเก็บน้ำ คลองธรรมชาติ คลองชลประทาน และฝายน้ำล้นจำนวน 206 แห่ง
• ทรัพยากรป่าไม้อำเภอโชคชัยมีพื้นที่ป่าไม้ที่สำคัญ ได้แก่
• ป่าสงวนแห่งชาติดงอีจานใหญ่ เนื้อที่ 605,187 ไร่ อยู่ในเขตอำเภอโชคชัย 50,312.50 ไร่ในท้องที่ตำบลท่าเยี่ยม ตำบลละลมใหม่พัฒนา และตำบลทุ่งอรุณ
• ป่าสงวนแห่งชาติ ป่านครราชสีมา ป่าปักธงชัย และป่าโชคชัย เนื้อที่ 78,750 ไร่ อยู่ในเขตอำเภอโชคชัย 26,250 ไร่ ในเขตท้องที่ตำบลด่านเกวียน ตำบลโชคชัย และตำบลพลับพลา
• ป่าสงวนแห่งชาติ ป่านครราชสีมา ป่าโชคชัย เนื้อที่ 18,365 ไร่ อยู่ในเขตอำเภอโชคชัย 9,262.5 ไร่ อยู่ในพื้นที่ตำบลด่านเกวียน ตำบลโชคชัย
• ป่าสงวนแห่งชาติทั้ง 3 แห่ง กรมป่าไม้ได้มอบให้สำนักงานปฏิรูปที่ดินรับไปดำเนินการปฏิรูปที่ดินให้เกษตรกรเข้าทำกินแล้ว

• การคมนาคมติดต่อระหว่างอำเภอและจังหวัด รวมทั้งการคมนาคมภายในตำบล และหมู่บ้าน ดังนี้
• 1.ทางหลวงแผ่นดิน หมายเลข 224 ติดต่ออำเภอเมืองนครราชสีมา
• 2.ทางหลวงแผ่นดิน หมายเลข 24 ติดต่ออำเภอเดชอุดม จังหวัดอุบลราชธานี
• 3.ทางหลวงแผ่นดิน หมายเลข 2074 ติดต่ออำเภอครบุรี
• 4.ทางหลวงชนบท สายบ้านด่านเกวียน ตำบลด่านเกวียน ถึงบ้านขี้ตุ่น ตำบลท่าจะหลุง
• 5.ทางหลวงชนบทสายหนองหญ้าปล้อง ตำบลท่าจะหลุง ถึงบ้านหนองผักหวาน ตำบลละลมใหม่พัฒนา
• 6.ทางหลวงชนบทสายบ้านดอนไพล ตำบลท่าเยี่ยม ถึงบ้านดอนเกตุ ตำบลทุ่งอรุณ
• สำหรับเส้นทางที่เชื่อมระหว่างตำบล หมู่บ้าน เป็นสภาพถนนจำแนก ตามชนิด ดังนี้
• -ถนนลูกรัง จำนวน 196 สาย ระยะทาง 350 กิโลเมตร
• -ถนนลาดยาง จำนวน 45 สาย ระยะทาง 95.34 กิโลเมตร
• -ถนนคอนกรีตเสริมเหล็ก จำนวน 124 สาย ระยะทาง 90 กิโลเมตร

• ที่ว่าการอำเภอโชคชัย
• สถานีตำรวจภูธรโชคชัย
• สำนักงานพัฒนาชุมชนอำเภอโชคชัย
• สำนักงานท้องถิ่นอำเภอโชคชัย
• สำนักงานเกษตรอำเภอโชคชัย
• สำนักงานสาธารณสุขอำเภอโชคชัย
• ศูนย์บริการการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยอำเภอโชคชัย
• ศูนย์ส่งเสริมอุตสาหกรรม ภาค 6
• หน่วยสัสดีอำเภอโชคชัย
• สำนักงานที่ดินจังหวัดนครราชสีมา สาขาโชคชัย
• โรงพยาบาลโชคชัย
• สำนักงานสรรพากรพื้นที่สาขาอำเภอโชคชัย
• สำนักงานสรรพสามิตพื้นที่สาขาอำเภอโชคชัย
• สำนักงานขนส่งจังหวัดนครราชสีมา สาขาอำเภอโชคชัย
• สำนักงานอุตุนิยมวิทยา อำเภอโชคชัย
• สำนักงานการไฟฟ้าส่วนภูมิภาค โชคชัย
• สำนักงานการประปาส่วนภูมิภาค โชคชัย
• สำนักงานไปรษณีย์ โชคชัย
• ศูนย์ประสานงานสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษา ประถมศึกษา นครราชสีมา เขต 2
• สำนักงานเทศบาลตำบลโชคชัย
• กองกำกับการตรวจคนเข้าเมืองจังหวัดนครราชสีมา
• ศูนย์วิจัยหม่อนไหมนครราชสีมา

• 1. ขุนอภัยอนุรักษ์เขต 2446-2450
• 2. หลวงตุลาโกศล 2450-2452
• 3. หลวงนครจันทึก 2452-2453
• 4. ขุนอภัยโยธา 2453-2456
• 5. หลวงบริบาลนิคมเขต 2456-2460
• 6. หลวงสมรรถบริหาร 2461-2470
• 7. พระวารินวีระศักด์ 2470-2471
• 8. หลวงระงับประจันตคาม 2471-2471
• 9. ขุนอำนาจอำนวยกิจ 2471-2478
• 10 ขุนนัยประศาสน์ 2478-2481
• 11 นายชำนาย กระบวน 2481-2481
• 12. ขุนปาลรัตน์ภิรมย์ 2481-2481
• 13. นายแม้น ศรีรัฐ 2481-2481
• 14. ขุนอำนาจ 2481-2483
• 15. นายชม วัลลิภากร 2483-2491
• 16. นายชาญ นิธิประภา 2491-2492
• 17. ร.ต.ท.จารึก จตุรภุช 2492-2493
• 18. นายไสว ไชยครุฑ 2493-2497
• 19. นายเลิศ พุกะนิดต์ 2497-2499
• 20. นายพยุง อิ่มสุวรรณ์ 2499-2501
• 21. นายเลิศ พุกะนิดต์ 2501-2502
• 22. นายสนอง สุนทรเนตร 2502-2504
• 23. นายอนันต์ อนันตกูล 2504-2505
• 24. ร.ต.ต.คลี่ วัลลิภากร 2505-2512
• 25. นายมนูญ สุวรรณสัมฤทธิ์ 2512-2514
• 26. นายสำรวย อภิบาลศรี 2514-2519
• 27. นายประจวบ นิยมทอง 2519-2521
• 28. นายทัศน์ ครณรัมย์ 2521-2522
• 29. นายสงวน เกิดโมลี 2523-2527
• 30. นายโยธิน เมธชนัน 2527-2531
• 31. นายปราโมทย์ สุวรรณศรี 2531-2533
• 32. นายอาทร กรึงไกร 2533-2537
• 33. นายวันชัย ฤกษ์อร่าม 2537-2540
• 34. นายปองชัย จุลเนตร 2540-2544
• 35. นายธีรวุฒิ ศิริวรรณ 2544-15 ธ.ค.2545
• 36. นายประหยัด เจริญศรี 7 ก.ค.2546-25 ธ.ค.2548
• 37. นายชนสิทธิ์ ธนาสนะ 26 ธ.ค.2548-7 ม.ค.2550
• 38. นายสุวิทย์ คำดี 8 ม.ค.2550-23 พ.ย.2551
• 39. นายศักดิ์สิทธิ์ สกุลลิขเรศสีมา 24 พ.ย.2551- 21 ก.พ.2553
• 40. นายชูศักดิ์ ชุนเกาะ 22 ก.พ.2553 - 12 ธ.ค.2554
• 41. นายอภิสิทธิ์ ธีรภูวฤทธิ์ 13 ธ.ค.2554 - 11 มี.ค.2556
• 42. นายโชติพัฒน์ สิชฌรังษี 11 มี.ค.2556 - 25 ม.ค.2558
• 43. นายกำพล สิริรัตตนนท์ 26 ม.ค.2558 - 24 ม.ค.2559
• 44. นายยงยุทธ จรเสมอ 25 ม.ค.2559 - 30 ก.ย.2560
• 45. นายบัลลังก์ ไวทย์ศิริ 16 ต.ค.2560 - ปัจจุบัน

• โรงพยาบาลชุมชน ขนาด 60 เตียง จำนวน 1 แห่ง

ศูนย์สุขภาพชุมชนดอนไพล (ศสช.) จำนวน 1 แห่ง

• สำนักงานสาธารณสุขอำเภอ จำนวน 1 แห่ง

สถานีอนามัย/โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล (รพ.สต.)จำนวน 11 แห่ง

• สถานพยาบาลของเอกชน จำนวน 25 แห่ง

• ร้านขายยาแผนปัจจุบัน จำนวน 7 แห่ง

จากสภาพภูมิศาสตร์ของอำเภอโชคชัยเป็นที่ราบลุ่มและลาดเอียงสู่ลำน้ำมูลที่ไหลผ่านกลางพื้นที่จากทิศใต้ – เหนือ ทำให้อำเภอโชคชัยมีพื้นที่เหมาะแก่การเกษตรกรรม ทำนาข้าว ประกอบกับมีเขื่อนระบายน้ำเข้ามาในพื้นที่ 3 เขื่อน จึงสามารถทำนาได้ 2 ครั้ง/ปี เพิ่มรายได้และฐานะทางเศรษฐกิจความเป็นอยู่เป็นอย่างดี นอกจากนี้พื้นที่เป็นจุดเชื่อมต่อภาคตะวันออกเฉียงเหนือตอนล่าง มีโรงงานอุตสาหกรรมขนาดใหญ่หลายแห่งมาตั้งในพื้นที่ ทำให้ประชาชนมีอาชีพ มีรายได้ ไม่อพยพย้ายถิ่นฐาน

• อำเภอโชคชัยมีพื้นที่การเกษตรทั้งสิ้น 166,350 ไร่ ครอบครัวเกษตรกร จำนวน 9,444 ครอบครัว

การปศุสัตว์

การอุตสาหกรรม

• ตลาดเครื่องปั้นดินเผาด่านเกวียน
• หมู่บ้านเครื่องปั้นดินเผาด่านเกวียน
• สวนมะนาวด่านเกวียน
• ศูนย์หัตถกรรมทองเหลืองบ้านบิง
• ปราสาทพะโค
• ปราสาทสระเพลง
• ปราสาทบ้านปรางค์ ตำบลพลับพลา
• ปราสาทบึงไทย(เศษชิ้นส่วนปราสาทที่วัดบึงไทย)
• วัดด่านเกวียน
• วัดโบสถ์คงคาล้อม
• วัดนอก
• วัดใหม่สระปทุม
• วัดศีพุทราราม
• วัดบิง
• บึงกระโทก
• บึงพระ
• ไทรทองเทพนิมิตร
• หมู่บ้านหินทราย บ้านหนองโสน
• ตลาดไนท์พาซ่า
• บริษัท สยามโกลบอลเฮ้าส์ จำกัดสาขาโชคชัย

• โรงเรียนโชคชัยสามัคคี
• โรงเรียนด่านเกวียนวิทยา
• โรงเรียนดอนไพลพิทยาคม

• มหาวิทยาลัยรามคำแหง (วิทยบริการเฉลิมพระเกียรติจังหวัดนครราชสีมา)
• วิทยาลัยพิชญบัณฑิต นครราชสีมา

• วิทยาลัยเทคนิคสุรนารี

บทความเขตการปกครองของประเทศไทยนี้ยังเป็นโครง คุณสามารถช่วยวิกิพีเดียได้โดยการเพิ่มเติมข้อมูล

• ด
• ค
• ก