กฤษฎา อรุณวงษ์ ณ อยุธยา

ร้อยเอก กฤษฎา อรุณวงษ์ ณ อยุธยา ม.ป.ช., ม.ว.ม., จ.ภ., ต.อ.จ.
ผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานคร คนที่ 11
ดำรงตำแหน่ง 19 เมษายน 2535 – 18 เมษายน 2539 (3 ปี 364 วัน)
ก่อนหน้า	พลตรี จำลอง ศรีเมือง
ถัดไป	พิจิตต รัตตกุล
ข้อมูลส่วนบุคคล
เกิด	9 มกราคม พ.ศ. 2475 จังหวัดพระนคร​ ประเทศสยาม
เสียชีวิต	12 มกราคม พ.ศ. 2553 (78 ปี) โรงพยาบาลศิริราช กรุงเทพมหานคร ประเทศไทย​
พรรคการเมือง	พลังธรรม (2531–2539) ประชากรไทย (2539–2553)
คู่สมรส	สุชาดา อรุณวงษ์ ณ อยุธยา
บุตร	3 คน
อาชีพ	สถาปนิก อาจารย์ นักธุรกิจ นักกีฬายิงปืน นักแสดง ทหารบก
ยศที่ได้รับการแต่งตั้ง
รับใช้	ไทย
สังกัด	กองทัพบกไทย
ประจำการ	2500 – 2503
ยศ	ร้อยเอก

กฤษฎา อรุณวงษ์ ณ อยุธยา
เกิด	ไทย
สัญชาติ	ไทย
ศิษย์เก่า	สถาบันเทคโนโลยีแมสซาชูเซตส์ (MIT) โรงเรียนอัสสัมชัญ
รางวัล	ศิลปินแห่งชาติ สาขาทัศนศิลป์ (สถาปัตยกรรมร่วมสมัย)
การทำงาน	บริษัท คาซ่า จำกัด
ผลงานสำคัญ	อาคารใหม่สวนอัมพร โบสถ์เซเวียร์ อาคารศูนย์การค้าริเวอร์ซิตี้ (ฟาสาดเดิม) เอ็มบีเคเซ็นเตอร์ อาคารสำนักงานใหญ่การบินไทย ถนนวิภาวดีรังสิต ห้างสรรพสินค้าเซ็นทรัลซิดลม

ศาสตราจารย์กิตติคุณ ร้อยเอก กฤษฎา อรุณวงษ์ ณ อยุธยา (9 มกราคม พ.ศ. 2475 – 12 มกราคม พ.ศ. 2553) เป็นสถาปนิกชาวไทย นักธุรกิจ ผู้ก่อตั้งสำนักงานออกแบบคาซ่า อาจารย์และอดีตคณบดีคณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย (คนที่ 4 พ.ศ. 2517–2521)^[1], นักแสดง นักบินสมัครเล่น อดีตนักกีฬายิงปืนทีมชาติในกีฬาโอลิมปิกฤดูร้อนปี พ.ศ. 2503 และปี พ.ศ. 2507^[2] อดีตผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานคร คนที่ 11 และศิลปินแห่งชาติ สาขาทัศนศิลป์ (สถาปัตยกรรมร่วมสมัย) ปี พ.ศ. 2550

กฤษฎา เป็นสถาปนิกผู้บุกเบิกงานสถาปัตยกรรมสมัยใหม่คนสำคัญของไทย ด้วยผลงานออกแบบที่เป็นที่รู้จักกันดีเช่น เอ็มบีเคเซ็นเตอร์ อาคารศูนย์การค้าริเวอร์ซิตี้ อาคารสำนักงานใหญ่ บริษัท การบินไทย จำกัด (มหาชน) โบสถ์เซเวียร์ เป็นต้น ผลงานของกฤษฎา มักเป็นอาคารเชิงพาณิชย์ขนาดใหญ่และส่วนใหญ่ตั้งอยู่ในกรุงเทพมหานคร

กฤษฎา เกิดเมื่อวันที่ 9 มกราคม พ.ศ. 2475 เป็นบุตรของหม่อมหลวงวงศ์อรุณ อรุณวงษ์ จบการศึกษาระดับมัธยมศึกษาจากโรงเรียนอัสสัมชัญ (อสช 12977) ปริญญาตรีและโททางสถาปัตยกรรมศาสตร์ จากสถาบันเทคโนโลยีแมสซาชูเซตส์ (MIT) ประเทศสหรัฐอเมริกา ในปี พ.ศ. 2498, 2499 ได้รับทุนจากรัฐบาลฝรั่งเศส ไปศึกษาด้านสถาปัตยกรรมที่ โรงเรียนวิจิตรศิลป์เอกอลเดโบซาร์ และดูงานสถาปัตยกรรม เป็นเวลา 6 เดือน ในปี พ.ศ. 2503^[3] กฤษฎา สมรสกับ สุชาดา อรุณวงษ์ ณ อยุธยา มีบุตรด้วยกัน 3 คน เป็นชาย 2 คน หญิง 1 คน

กฤษฎา เคยรับราชการที่กรมยุทธโยธาทหารบกหลังสำเร็จการศึกษา จนถึงยศร้อยเอก แล้วจึงโอนมาเป็นอาจารย์สอนวิชาสถาปัตยกรรมศาสตร์ที่จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย (2503–2532) และมหาวิทยาลัยศิลปากร เป็นอดีตนายกสมาคมสถาปนิกสยาม (อาษา) , อดีตอุปนายกของสภาสถาปนิกเอเซีย (ARCASIA) , อดีตรองผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานคร ฝ่ายโยธา (พ.ศ. 2533–2535) และผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานคร (19 เมษายน 2535 – 18 เมษายน 2539) โดยการสนับสนุนของ พล.ต.จำลอง ศรีเมือง อดีตผู้ว่าฯ คนก่อน ได้รับมอบปริญญา สถาปัตยกรรมศาสตร์ดุษฎีบัณฑิตกิตติมศักดิ์ จากมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ได้รับการเชิดชูเกียรติเป็นศิลปินแห่งชาติ สาขาทัศนศิลป์ (สถาปัตยกรรมร่วมสมัย) ประจำปี พ.ศ. 2550 เมื่อวันที่ 17 มกราคม พ.ศ. 2551 จากการเสนอของคณะกรรมการวัฒนธรรมแห่งชาติ (กวช.)^[4]

กฤษฎา เป็นผู้ก่อตั้งบริษัท คาซา (CASA) มีผลงานออกแบบอาคารหลายแห่ง ที่มีชื่อเสียง เช่น อาคารใหม่สวนอัมพร^[5] อาคารสินธร ถนนวิทยุ^[6] อาคารห้างสรรพสินค้าเซ็นทรัล สาขาชิดลม สาขาสีลม^[7] และสาขาหัวหมาก สำนักงานใหญ่ธนาคารกรุงเทพ สาขาสีลม^[4] ตึกไอบีเอ็ม ถนนพหลโยธิน^[6] สำนักงานใหญ่การบินไทย^[6] และเมื่อปี 2539 ได้รับเลือกให้เป็นสถาปนิกดีเด่นของสมาคมสถาปนิกสยามในพระบรมราชูปถัมภ์^[8]

ได้มีพระบรมราชโองการโปรดเกล้าฯ แต่งตั้งร้อยเอก กฤษฎา อรุณวงษ์ ณ อยุธยา เป็นราชบัณฑิตประเภทวิชาสถาปัตยศิลป์ สาขาวิชาสถาปัตยกรรม สํานักศิลปกรรม ตั้งแต่วันที่ 11 มิถุนายน พ.ศ. 2551^[9]

กฤษฎา ถึงแก่กรรมด้วยโรคเส้นเลือดหัวใจโป่งพอง เมื่อวันที่ 12 มกราคม พ.ศ. 2553 ที่โรงพยาบาลศิริราช รวมอายุได้ 78 ปี^[10] มีพิธีพระราชทานเพลิงศพเมื่อวันที่ 25 เมษายน พ.ศ. 2553 ณ วัดมกุฏกษัตริยารามราชวรวิหาร

กฤษฎา เป็นนักบินสมัครเล่น เคยมีผลงานเป็นนักแสดงรับเชิญ ในภาพยนตร์เรื่อง เสือ โจรพันธุ์เสือ (2541) โดยรับบทเป็น พระยาบริรักษ์ประชาราษฎร์ บิดาของ เสือใบ (อำพล ลำพูน) ตัวเอกในเรื่อง และ เรื่องพรางชมพู (2545)^[11] แสดงละครโทรทัศน์เทิดพระเกียรติเรื่อง พ่อ ตอน ชีวิตที่พอเพียง (2542) และแสดงละครเวที

กฤษฎา ได้เข้ารับราชการในกองทัพไทยในปี พ.ศ. 2500 – 2503 และได้เป็นนักกีฬายิงปืนทีมชาติในกีฬาโอลิมปิกฤดูร้อนปี พ.ศ. 2503 ณ กรุงโรม ประเทศอิตาลี และปี พ.ศ. 2507 ณ กรุงโตเกียว ประเทศญี่ปุ่น^[2]

กฤษฎา ได้รับพระราชทานยศนายกองเอกแห่งกองอาสารักษาดินแดน^[12]

• พ.ศ. 2534 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันเป็นที่เชิดชูยิ่งช้างเผือก ชั้นสูงสุด มหาปรมาภรณ์ช้างเผือก (ม.ป.ช.)^[13]
• พ.ศ. 2529 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันมีเกียรติยศยิ่งมงกุฎไทย ชั้นสูงสุด มหาวชิรมงกุฎ (ม.ว.ม.)^[14]
• พ.ศ. 2551 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันเป็นที่สรรเสริญยิ่งดิเรกคุณาภรณ์ ชั้นที่ 4 จตุตถดิเรกคุณาภรณ์ (จ.ภ.)^[15]
• พ.ศ. 2511 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์จุลจอมเกล้า ชั้นที่ 3 ตติยานุจุลจอมเกล้า (ต.อ.จ.)^[16]
• พ.ศ. 2525 – เหรียญจักรพรรดิมาลา (ร.จ.พ.)^[17]
• พ.ศ. 2536 – เหรียญลูกเสือสดุดี ชั้นที่ 1^[18]
• พ.ศ. 2539 – เหรียญรัตนาภรณ์ รัชกาลที่ 9 ชั้นที่ 3 (ภ.ป.ร.3)^[19]
• พ.ศ. 2525 – เหรียญกาชาดสมนาคุณ ชั้นที่ 1 (เหรียญทอง)

วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อที่เกี่ยวข้องกับ กฤษฎา อรุณวงษ์ ณ อยุธยา

• เว็บไซต์บริษัท CASA เก็บถาวร 2008-02-07 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน

ก่อนหน้า		กฤษฎา อรุณวงษ์ ณ อยุธยา		ถัดไป
พลตรี จำลอง ศรีเมือง		ผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานคร (19 เมษายน พ.ศ. 2535 – 18 เมษายน พ.ศ. 2539)		พิจิตต รัตตกุล