การเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรไทยเป็นการทั่วไป พ.ศ. 2526

การเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรไทยเป็นการทั่วไป พ.ศ. 2526

← พ.ศ. 2522 18 เมษายน พ.ศ. 2526 พ.ศ. 2529 →
← สภาผู้แทนราษฎรไทย ชุดที่ 13 สภาผู้แทนราษฎรไทย ชุดที่ 14 →
ทั้งหมด 324 ที่นั่งในรัฐสภาไทย ต้องการ 163 ที่นั่งจึงเป็นฝ่ายข้างมาก
ลงทะเบียน	24,224,470
ผู้ใช้สิทธิ	50.76%
First party Second party Third party   ผู้นำ หม่อมราชวงศ์คึกฤทธิ์ ปราโมช ประมาณ อดิเรกสาร พิชัย รัตตกุล พรรค กิจสังคม ชาติไทย ประชาธิปัตย์ เขตของผู้นำ 4 พฤศจิกายน 2517 ส.ส.กรุงเทพมหานคร เขต 9 19 พฤศจิกายน 2517 ส.ส.สระบุรี 3 เมษายน 2525 ส.ส.กรุงเทพมหานคร เขต 4 เลือกตั้งล่าสุด 88 42 35 ที่นั่งที่ชนะ 92 73 56 ที่นั่งเปลี่ยน 4 31 21 คะแนนเสียง 7,103,177 6,315,568 4,144,414 % 26.8% 23.8% 15.6%   Fourth party Fifth party Sixth party   ผู้นำ สมัคร สุนทรเวช พล เริงประเสริฐวิทย์ เกรียงศักดิ์ ชมะนันทน์ พรรค ประชากรไทย สยามประชาธิปไตย ชาติประชาธิปไตย เขตของผู้นำ 9 มีนาคม 2522 ส.ส.กรุงเทพมหานคร เขต 1 22 เมษายน 2522 ส.ส.อุทัยธานี เขต 1 9 สิงหาคม 2525 ส.ส.ร้อยเอ็ด เขต 1 เลือกตั้งล่าสุด 32 29 ไม่ได้ลงเลือกตั้ง ที่นั่งที่ชนะ 36 18 15 ที่นั่งเปลี่ยน 4 11 15 คะแนนเสียง 2,395,795 2,137,780 % 15.6% 9.0%
นายกรัฐมนตรีก่อนการเลือกตั้ง เปรม ติณสูลานนท์ อิสระ ว่าที่นายกรัฐมนตรี เปรม ติณสูลานนท์ อิสระ

การเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรไทยเป็นการทั่วไป พ.ศ. 2526 นับเป็น การเลือกตั้งทั่วไปครั้งที่ 13^[1] ของประเทศไทย การเลือกตั้งครั้งนี้ เกิดจากรัฐบาล โดย พลเอก เปรม ติณสูลานนท์ นายกรัฐมนตรีได้ตราพระราชกฤษฎีกายุบสภา และพระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร ได้ทรงลงพระปรมาภิไธยในวันที่ 18 มีนาคม พ.ศ. 2526 โดยกำหนดให้มีการเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร (ส.ส.) ในวันที่ 18 เมษายน ปีเดียวกัน หรืออีก 1 เดือนต่อมา

สืบเนื่องจากการที่ ส.ส. และสมาชิกวุฒิสภา (ส.ว.) ฝ่ายที่ทางกองทัพสนับสนุนมีความขัดแย้งกันกรณีการแก้ไขรัฐธรรมนูญ ฉบับ รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2521 เพื่อไม่ให้มีการเลือกตั้งแบบรวมเขต รวมเบอร์

เนื่องจากบทเฉพาะกาลของ รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2521 นั้นยังไม่สิ้นสุด ทำให้การลงสมัครรับเลือกตั้งในครั้งนี้ยังมีผู้สมัครอิสระที่ไม่สังกัดพรรคการเมืองอีกด้วย

จนเมื่อบทเฉพาะกาลสิ้นสุดลงในวันที่ 21 เมษายน พ.ศ. 2526 ได้มี สส. เข้าสังกัดพรรคการเมืองทั้งสิ้น ดังนี้

ก่อนบทเฉพาะกาลของรัฐธรรมนูญจะสิ้นสุด ผลการเลือกตั้งชัดเจนแล้วว่า พรรคกิจสังคม ที่มี หม่อมราชวงศ์คึกฤทธิ์ ปราโมช เป็นหัวหน้าพรรค จะทำหน้าที่จัดตั้งรัฐบาล และได้มีการร่วมจัดตั้งรัฐบาลกับ พรรคประชาธิปัตย์, พรรคประชากรไทย, และ พรรคชาติประชาธิปไตย ทว่าขณะเดียวกัน พรรคชาติไทย ที่มี พลตรีประมาณ อดิเรกสาร เป็นหัวหน้าพรรค ก็ได้ประกาศจัดตั้งรัฐบาลแข่งกับพรรคกิจสังคมเช่นเดียวกัน โดยจะร่วมกับพรรคเล็กทั้งหมด และในระหว่างนี้ สส.จาก พรรคประชาไทย และ พรรคสยามประชาธิปไตย ได้ตัดสินใจย้ายเข้ามาสังกัดพรรคชาติไทย ทำให้จำนวน สส. เพิ่มขึ้นมาอีก

เมื่อบทเฉพาะกาลสิ้นสุดลง มีการรวบรวมพรรคเล็กและ สส.ที่ไม่สังกัดพรรคเข้าพรรคต่างๆ ทำให้พรรคชาติไทยที่รวบรวม สส. ได้มากที่สุด จำนวน 108 คน ประกาศจัดตั้งรัฐบาลแข่งกับพรรคกิจสังคม ซึ่งขณะนั้นไม่มีพรรคใดได้เสียงเกินครึ่งหนึ่งของสภาผู้แทนราษฎร ที่มีทั้งหมด 324 เสียง ปรากฏว่า พรรคกิจสังคม, พรรคประชาธิปัตย์ และพรรคประชากรไทย ตกลงกันที่จะสนับสนุน พล.อ.เปรม เป็นนายกรัฐมนตรีต่อ ขณะที่พรรคชาติไทยรวมกันกับพรรคการเมืองอื่น ๆ เป็นฝ่ายค้าน ^[2] ต่อมา พล.อ.เปรม ติณสูลานนท์ ได้รับพระบรมราชโองการโปรดเกล้าฯ ให้ดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรี นับเป็นสมัยที่ 2 ในวันที่ 30 เมษายน ปีเดียวกัน การจัดตั้งคณะรัฐมนตรี คณะรัฐมนตรีประกอบด้วยรัฐมนตรีต่าง ๆ 44 คน นับเป็นคณะรัฐมนตรีคณะที่ 43 และได้เข้าทำการปฏิญาณตนหน้าพระพักตร์เพื่อเข้ารับตำแหน่งในวันที่ 9 พฤษภาคม ปีเดียวกัน^[3]