|
Ch (ทวิอักษร)
 Ch เป็นทวิอักษรที่พบได้ในหลาย ๆ ภาษา ในบางภาษาจะจัดใช้ ch เป็นอักษรเดี่ยว โดยในพจนานุกรมก็จะไม่ได้รวมอยู่ในหมวดเดียวกับอักษร c แต่จะแยกออกไปต่างหาก อักษร ch ใช้แทนเสียงที่แตกต่างกันไปในแต่ละภาษา เสียงผสมเสียดแทรก ปุ่มเหงือกกับเพดานแข็ง ไม่ก้อง
เสียงกัก เพดานอ่อน ไม่ก้อง ธนิตชาวโรมันใช้อักษร ch ในการถอดอักษร χ ของกรีกเมื่อเขียนคำยืมจากภาษากรีก ซึ่งในภาษากรีกโบราณ อักษรดังกล่าวใช้แทนเสียงกัก เพดานอ่อน ไม่ก้อง ธนิต (/kʰ/) ในภาษาซอร์เบียนบน อักษร ch ก็ใช้แทนเสียงนี้เช่นเดียวกัน เสียงเสียดแทรก หลังปุ่มเหงือก ไม่ก้องในภาษาเบรอตาญ ฝรั่งเศส และโปรตุเกส รวมทั้งคำยืมจากภาษาฝรั่งเศสในหลาย ๆ ภาษา อักษร ch จะใช้แทนเสียงเสียดแทรก หลังปุ่มเหงือก ไม่ก้อง (/ʃ/) ในภาษาเบรอตาญยังมีอักษรที่คล้ายกัน คือ c'h ซึ่งใช้แทนเสียงเสียดแทรก เพดานอ่อน ไม่ก้อง (/x/) เสียงกักเสียดแทรก หลังปุ่มเหงือก ไม่ก้องเสียงกัก เพดานอ่อน ไม่ก้องในภาษาอิตาลี อักษร ch ใช้แสดงเสียงกัก เพดานอ่อน ไม่ก้อง (/k/) เมื่ออยู่หน้าพยัญชนะ e และ i ในภาษาอังกฤษ อักษร ch ก็ใช้แทนเสียงดังกล่าวเช่นกัน โดยเฉพาะคำยืมจากภาษากรีกที่ในภาษากรีกเขียนด้วยอักษรไค ในภาษาอินเทอร์ลิงกวา อักษร ch ใช้แทนเสียงเดียวกันในทุกกรณี ส่วนในภาษาเยอรมันจะใช้แทนเสียงนี้ก็ต่อเมื่ออยู่นำหน้าอักษร s และในคำยืมภาษาต่างประเทศเมื่ออยู่ในตำแหน่งหน้าสุดและออกเสียงตามสำเนียงท้องถิ่นของทางใต้ เสียงเสียดแทรก เพดานอ่อน ไม่ก้องเสียงเสียดแทรก เพดานแข็ง ไม่ก้องในภาษาเยอรมัน อักษร ch ใช้แสดงรูปย่อยหน่วยเสียง 2 รูป คือเสียงเสียดแทรก เพดานอ่อน ไม่ก้อง (/x/) เมื่ออยู่ตามหลังสระหลัง (เหมือนในคำว่า Ach) และเสียงเสียดแทรก เพดานแข็ง ไม่ก้อง (/ç/) เมื่ออยู่ในตำแหน่งอื่น ๆ (เหมือนในคำว่า Ich) เสียงกัก เพดานแข็ง ไม่ก้องเสียงเดาะ ฟัน เพดานอ่อน ธนิต ไม่ก้องในภาษาซูลูและภาษาโคซา อักษร ch ใช้แทนเสียงเดาะ ฟัน เพดานอ่อน ธนิต ไม่ก้อง (/kǀʰ/) เสียงกัก เส้นเสียงในภาษาปาเลา อักษร ch ใช้แทนเสียงกัก เส้นเสียง (/ʔ/) เหมือนเสียง อ ในภาษาไทย การถอดอักษรเป็นอักษรโรมันในหลาย ๆ ภาษาที่ไม่ใช้อักษรโรมันในระบบการเขียน ได้ใช้อักษร ch ในการถอดอักษรเป็นอักษรโรมัน ซึ่งใช้แทนหน่วยเสียงที่แตกต่างกัน ภาษาไทยตามระบบการถอดอักษรไทยเป็นอักษรโรมันแบบถ่ายเสียงของราชบัณฑิตยสถาน ได้กำหนดให้ถอดอักษร จ ฉ ช และ ฌ ที่อยู่ในตำแหน่งพยัญชนะต้นเป็นอักษร ch[1] แม้ว่าอักษรแต่ละตัวจะใช้แทนเสียงที่ต่างกัน คืออักษร จ ใช้แทนเสียงกักเสียดแทรก ปุ่มเหงือก-เพดานแข็ง ไม่ก้อง สิถิล (/t͡ɕ/) ส่วนอักษร ฉ ช และ ฌ ใช้แทนเสียงกักเสียดแทรก ปุ่มเหงือก-เพดานแข็ง ไม่ก้อง ธนิต (/t͡ɕʰ/) ก็ตาม อักษรทั้ง 4 ตัวเมื่ออยู่ในตำแหน่งพยัญชนะสะกดให้ถอดเป็น t เหมือนกันหมดตามเสียงอ่านจริง ภาษาเกาหลีตามระบบกระทรวงวัฒนธรรมเกาหลี 2000ของสาธารณรัฐเกาหลี ได้ใช้อักษร ch แทนอักษร ㅊ[2] ซึ่งอักษรดังกล่าวใช้แทนเสียงกักเสียดแทรก ปุ่มเหงือก-เพดานแข็ง ไม่ก้อง ธนิต (/t͡ɕʰ/) ส่วนในสาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนเกาหลี ซึ่งใช้ระบบแมกคูน-ไรซ์ชาวเออร์นั้น อักษร ch ใช้แทนอักษร ㅈ ส่วนอักษร ㅊ จะใช้อักษร ch' ในการถอด[3] ภาษาจีนตามระบบพินอินของสาธารณรัฐประชาชนจีน ได้ใช้อักษร ch แทนเสียงกักเสียดแทรก ปลายลิ้นม้วน ไม่ก้อง ธนิต (/ʈ͡ʂʰ/) ซึ่งตรงกับอักษร ㄔ ในระบบจู้อิน[4] เช่น 茶 (/ʈ͡ʂʰɑ˧˥/) ถอดเป็น chá ภาษาญี่ปุ่นち チ ในภาษาญี่ปุ่น อยู่ในวรรค ท- นิยมถอดรูปเป็น chi รวมทั้งพยางค์ผสมก็จะใช้ ch- ซึ่งออกเสียงอย่าง ช หรือ จ (เหมือนภาษาไทย) ภาษาที่ใช้อักษรซีริลลิกภาษาที่ใช้อักษรอาหรับในหลาย ๆ ภาษาที่รับอักษรอาหรับไปใช้เขียนภาษาของตน ได้สร้างอักษรเพิ่มขึ้นเพื่อให้เพียงพอกับเสียงในภาษา โดยหลาย ๆ ภาษา เช่น ภาษาเปอร์เซีย ภาษาอูรดู ฯลฯ ได้เพิ่มอักษร ﭺ ซึ่งเป็นอักษรที่ไม่มีในภาษาอาหรับแต่เดิม อักษรดังกล่าวนิยมถอดเป็นอักษรโรมันด้วยอักษร ch ในภาษามลายู แม้ว่าจะใช้อักษร ﭺ ก็ตาม แต่เมื่อถอดเป็นอักษรโรมันแล้วกลับใช้อักษร c อ้างอิง
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
