Strażnica WOP Łazy

Strażnica WOP Łazy

Strażnica WOP Iwęcino

Historia
Państwo	Polska
Sformowanie	1945
Organizacja
Dyslokacja	Iwięcino, Łazy
Formacja	Wojska Ochrony Pogranicza
Podległość	17 komenda odcinka 15 Brygada WOP

Strażnica WOP Iwęcino-Łazy – podstawowy pododdział graniczny Wojsk Ochrony Pogranicza pełniący służbę ochronną na granicy morskiej.

Strażnica została sformowana w 1945 w strukturze 17 komendy odcinka Koszalin jako 84 strażnica WOP^[1] [Ewentin (Eventin-Iwencino)]^[2] o stanie 56 żołnierzy. Kierownictwo strażnicy stanowili: komendant strażnicy, zastępca komendanta do spraw polityczno-wychowawczych i zastępca do spraw zwiadu. Strażnica składała się z dwóch drużyn strzeleckich, drużyny fizylierów, drużyny łączności i gospodarczej. Obsada strażnicy przewidywała także instruktora do tresury psów służbowych oraz instruktora sanitarnego^[3]. Sformowane strażnice morskiego oddziału OP nie przystąpiły bezpośrednio do objęcia ochrony granicy morskiej. Odcinek dawnej granicy polsko-niemieckiej sprzed 1939 od Piaśnicy, aż do lewego styku z 4 Oddziałem OP ochraniany był przez radziecką straż graniczną wydzieloną ze składu wojsk marszałka Rokossowskiego. Pozostały odcinek granicy od rzeki Piaśnica, aż po granicę z ZSRR zabezpieczała Morska Milicja Obywatelska^[4].

Od 15 marca 1954 wprowadzono nową numerację strażnic^[a]. Strażnica WOP Łazy II kategorii otrzymała numer 81^[6] [7].

W 1955 dowódca WOP rozkazał przejść 15 Brygadzie WOP na etat ćwiczebny. Rozwiązane zostały dowództwa i sztaby batalionów. Z dniem 15.11.1955 kierowanie strażnicą przejął sztab brygady^[8].

W 1956 rozpoczęto numerowanie strażnic na poziomie brygady. Strażnica Łazy II kategorii była 8. w 15 Brygadzie Wojsk Ochrony Pogranicza^[9].

W 1958 odtworzono dowództwo 152 batalionu WOP i podporządkowano mu między innymi strażnicę WOP Łazy^[10]. W 1964 strażnica WOP Łazy była strażnicą ćwiczebną^[11].

Dopiero w kwietniu 1946 strażnica zaczęła przyjmować pod ochronę wybrzeże morskie. W czerwcu 1946, wobec sprzeciwu dowódców radzieckich, nie została jeszcze wpuszczona na swój odcinek^[12].

Strażnice sąsiednie:

83 strażnica WOP Mielno ⇔ 85 strażnica WOP Darłowo − 1946

• ppor. Włodzimierz Wieruszewski (był 10.1946)^[b].

• Henryk Dominiczak: Zarys historii Wojsk Ochrony Pogranicza 1945-1985. Warszawa: Wojskowa drukarnia w Łodzi, 1985.
• Jerzy Prochwicz: Wojska Ochrony Pogranicza 1945-1965. Piotrków Trybunalski: Naukowe Wydawnictwo Piotrkowskie, 2011. ISBN 978-83-7726-027-2.
• Andrzej Skorek. Zabezpieczenie wybrzeża środkowego po II wojnie światowej. „Biuletyn Centralnego Ośrodka Straży Granicznej”. 1/97, 1997. Koszalin: Centralny Ośrodek Straży Granicznej. ISSN 1429-2505. 
• Archiwum SGr., zespół archiwalny DWOP, sygn. 1842/7. Historia Bałtyckiej Brygady Wojsk Ochrony Pogranicza 1945–1960. Koszalin 1961.
• ASGr., Historia Kaszubskiej Brygady Wojsk Ochrony Pogranicza. Gdańsk 1965.
• Archiwum Straży Granicznej. Rozkazy personalne dowódcy Wojsk Ochrony Pogranicza.
• Archiwum SGr., DWOP, sygn. 217/143, Wykazy dyslokacyjne Wojsk Ochrony Pogranicza 1946. Wykaz strażnic i miejsc ich rozlokowania adresowany do Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego i Ministerstwa Spraw Zagranicznych z 4 maja 1946.
• Archiwum SGr., zespół archiwalny DWOP, sygn. 1284/200, Struktury organizacyjno-dyslokacyjne. Dyslokacja jednostek Wojsk Ochrony Pogranicza z 8 kwietnia 1954.
• Archiwum SGr., zespół archiwalny DWOP, sygn. 1284/200, Struktury organizacyjno-dyslokacyjne. Wykaz dyslokacyjny etatowych oddziałów i pododdziałów Wojsk Ochrony Pogranicza z 18 maja 1957.
• Archiwum SGr., zespół archiwalny DWOP, sygn. 1400/3, k. 590–620; Rozkazy zarządzenia i wytyczne w zakresie wszelkiego rodzaju zaopatrzenia. Wykaz dyslokacyjny jednostek i pododdziałów WOP na dzień 1 stycznia 1964.