กีฬาในโอลิมปิก

กีฬาในโอลิมปิก (อังกฤษ: Olympic Sports) เป็นชนิดกีฬาที่มีการแข่งขันในโอลิมปิกฤดูร้อนและโอลิมปิกฤดูหนาว ในโอลิมปิกฤดูร้อน 2020 มีชนิดกีฬารวมทั้งหมด 33 ชนิด^[1] โอลิมปิกฤดูหนาว 2022 มีชนิดกีฬาทั้งหมด 7 ชนิด^[2]^[3] กีฬาโอลิมปิกแต่ละประเภท มีตัวแทนจากองค์กรปกครองระหว่างประเทศ เรียกว่า สหพันธ์นานาชาติ (IF)^[4]

คณะกรรมการโอลิมปิกสากล (IOC) กำหนดลำดับชั้นของกีฬา สาขา และรายการ^[4] ตามลำดับชั้นนี้ ชนิดกีฬาโอลิมปิกแต่ละประเภทสามารถแบ่งย่อยออกเป็นหลายสาขา ซึ่งมักถูกเข้าใจผิดว่าเป็นกีฬาที่แตกต่างกัน ตัวอย่างได้แก่ ว่ายน้ำ และ โปโลน้ำ ซึ่งในแบบแผนโอลิมปิกถือเป็น "สาขา" ของ "กีฬาทางน้ำ" (เป็นตัวแทนโดยกีฬาทางน้ำโลก)^[5] และ สเกตลีลา และ สเกตความเร็ว ซึ่งเป็น "สาขา" ของกีฬา "สเกตน้ำแข็ง" (เป็นตัวแทนโดยสหภาพสเกตระหว่างประเทศ)^[6] ในทางกลับกัน สาขาจะแบ่งย่อยออกเป็นรายการ ซึ่งจะมีการมอบเหรียญรางวัลโอลิมปิก^[4] จำนวนและประเภทของรายการอาจเปลี่ยนแปลงเล็กน้อยจากโอลิมปิกครั้งหนึ่งไปยังอีกครั้งหนึ่ง

โอลิมปิกฤดูร้อน

รายการฤดูร้อนในปัจจุบันและที่ยกเลิกไปแล้ว

กีฬา (หรือสาขาของกีฬา) ต่อไปนี้ประกอบขึ้นเป็นโปรแกรมอย่างเป็นทางการของการแข่งขันกีฬาโอลิมปิกฤดูร้อนในปัจจุบันและที่ยกเลิกแล้ว และแสดงรายการตามตัวอักษรตามชื่อที่ใช้โดยไอโอซี กีฬาที่ยกเลิกก่อนหน้านี้ที่เคยเป็นส่วนหนึ่งของโปรแกรมกีฬาโอลิมปิกฤดูร้อนในฐานะกีฬาอย่างเป็นทางการ แต่ไม่ได้อยู่ในโปรแกรมปัจจุบันอีกต่อไป ตัวเลขในแต่ละเซลล์ระบุจำนวนของรายการแข่งขันสำหรับแต่ละชนิดกีฬาที่แข่งขันในครั้งนั้น ๆ อักษรจุด (•) หมายถึงกีฬาที่มีการแข่งขันเป็นกีฬาสาธิต

8 ใน 32 ชนิดกีฬาในโอลิมปิกฤดูร้อน 2024 ประกอบด้วยหลายสาขา แต่ละสาขามีรหัสระบุ 3 ตัวอักษรที่ไม่ซ้ำกัน^[7]^[8] สาขาจากกีฬาประเภทเดียวกันจะถูกจัดกลุ่ม ภายใต้สีเดียวกัน ได้แก่

กีฬาทางน้ำ – บาสเกตบอล – แคนู/คายัค – จักรยาน – ยิมนาสติก – วอลเลย์บอล – ขี่ม้า – มวยปล้ำ – เบสบอลและซอฟต์บอล – คาราเต้

กีฬา (สาขา)		องค์กร	96	00	04	06	08	12	20	24	28	32	36	48	52	56	60	64	68	72	76	80	84	88	92	96	00	04	08	12	16	20	24	28	32

กีฬาฤดูร้อนปัจจุบัน

ระบำใต้น้ำ	SWA	WA																					2	2	2	1	2	2	2	2	2	2	2
กระโดดน้ำ	DIV				2	1	2	4	5	5	4	4	4	4	4	4	4	4	4	4	4	4	4	4	4	4	8	8	8	8	8	8	8
ว่ายน้ำมาราธอน	OWS																												2	2	2	2	2
ว่ายน้ำ	SWM		4	7	9	4	6	9	10	11	11	11	11	11	11	13	15	18	29	29	26	26	29	31	31	32	32	32	32	32	32	35	35
โปโลน้ำ	WPO			1	•		1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	2	2	2	2	2	2	2

บาสเกตบอล 3x3	BK3	FIBA																														2	2
บาสเกตบอล	BKB	FIBA			•					•			1	1	1	1	1	1	1	1	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2

เรือแคนูสปรินท์	CSP	ICF								•			9	9	9	9	7	7	7	7	11	11	12	12	12	12	12	12	12	12	12	12	10
เรือแคนูสลาลอม	CSL	ICF																		4					4	4	4	4	4	4	4	4	6

จักรยานบีเอ็มเอ็กซ์ฟรีสไตล์	BMF	UCI																														2	2
จักรยานบีเอ็มเอ็กซ์เรซซิง	BMX																												2	2	2	2	2
จักรยานเสือภูเขา	MTB																									2	2	2	2	2	2	2	2
จักรยานถนน	CRD		1			1		2	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2	3	3	3	4	4	4	4	4	4	4	4
จักรยานลู่	CTR		5	3	7	5	7		4	4	4	4	4	4	4	4	4	5	5	5	4	4	5	6	7	8	12	12	10	10	10	12	12

ยิมนาสติกศิลป์	GAR	FIG	8	1	11	4	2	4	4	9	8	11	9	9	15	15	14	14	14	14	14	14	14	14	14	14	14	14	14	14	14	14	14
ยิมนาสติกลีลา	GRY																						1	1	1	2	2	2	2	2	2	2	2
ยิมนาสติกแทรมโพลีน	GTR																										2	2	2	2	2	2	2

วอลเลยืบอล - ชายหาด	VBV	FIVB																							•	2	2	2	2	2	2	2	2
วอลเลย์บอล - ในร่ม	VVO	FIVB								•								2	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2

ขี่ม้า - ศิลปะการบังคับม้า	EDR	FEI						1	1	1	2	2	2	2	2	2	1	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2
ขี่ม้า - อีเวนติง	EVE							2	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2
ขี่ม้า - กระโดดข้ามสิ่งกีดขวาง	EJP			3				2	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2

มวยปล้ำ - ฟรีสไตล์	WRE	UWW			7		5		5	7	7	7	7	8	8	8	8	8	8	10	10	10	10	10	10	10	8	11	11	11	12	12	12
มวยปล้ำ - เกรโก-โรมัน	WGR*	UWW	1			4	4	5	5	6	6	7	7	8	8	8	8	8	8	10	10	10	10	10	10	10	8	7	7	7	6	6	6

ยิงธนู	ARC	WArch		7	6		3		10											2	2	2	2	4	4	4	4	4	4	4	4	5	5
กรีฑา	ATH	WAthle	12	23	25	21	26	30	29	27	27	29	29	33	33	33	34	36	36	38	37	38	41	42	43	44	46	46	47	47	47	48	48
แบดมินตัน	BDM	BWF																		•				•	4	5	5	5	5	5	5	5	5
มวยสากล	BOX	AIBA			7		5		8	8	8	8	8	8	10	10	10	10	11	11	11	11	12	12	12	12	12	11	11	13	13	13	13
เบรกกิ้ง	BKG	WDSF																															2
ฟันดาบ	FEN	FIE	3	7	5	8	4	5	6	7	7	7	7	7	7	7	8	8	8	8	8	8	8	8	8	10	10	10	10	10	10	12	12
ฮอกกี้	HOC	FIH					1		1		1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2
ฟุตบอล	FBL	FIFA		1	1	1	1	1	1	1	1		1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	2	2	2	2	2	2	2	2
กอล์ฟ	GLF	IGF		2	2																										2	2	2
แฮนด์บอล	HBL	IHF																		1	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2
ยูโด	JUD	IJF																4		6	6	8	8	7	14	14	14	14	14	14	14	15	15
ปัญจกีฬาสมัยใหม่	MPN	UIPM						1	1	1	1	1	1	1	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2	1	2	2	2	2	2	2	2
เรือพาย	ROW	FISA		5	5	6	4	4	5	7	7	7	7	7	7	7	7	7	7	7	14	14	14	14	14	14	14	14	14	14	14	14	14
รักบี้ 7 คน	RU7	WR																													2	2	2
เรือใบ	SAL	ISAF		13			4	4	14	3	3	4	4	5	5	5	5	5	5	6	6	6	7	8	10	10	11	11	11	10	10	10	10
ยิงปืน	SHO	ISSF	5	8		16	15	18	21	10		2	3	4	7	7	6	6	7	8	7	7	11	13	13	15	17	17	15	15	15	15	15
สเกตบอร์ด	SKB	WS^{[s 1]}																														4	4
ปีนหน้าผา	CLB	IFSC																														2	4
โต้คลื่น	SRF	ISA																														2	2
เทเบิลเทนนิส	TTE	ITTF																						4	4	4	4	4	4	4	4	5	5
เทควันโด	TKW	WT																						•	•		8	8	8	8	8	8	8
เทนนิส	TEN	ITF	2	4	2	4	6	8	5	5									•				•	4	4	4	4	4	4	5	5	5	5
ไตรกีฬา	TRI	ITU																									2	2	2	2	2	3	3
ยกน้ำหนัก	WLF	IWF	2		2	2			5	5	5	5	5	6	7	7	7	7	7	9	9	10	10	10	10	10	15	15	15	15	15	14	10

กีฬาฤดูร้อนที่ยกเลิก

เบสบอล	BSB	WBSC^{[s 2]}						•					•		•	•		•					•	•	1	1	1	1	1			1
ซอฟท์บอล	SBL	WBSC^{[s 2]}																								1	1	1	1			1

ขี่ม้า - วอลติง	EVL	FEI							2
ขี่ม้า - ไดรฟ์วิง	EDV	FEI		2

คาราเต้ - คาตะ	KAT*	WKF																														2
คาราเต้ - คูไมต์	KTE	WKF																														6

แฮนด์บอล - ฟิลด์แฮนด์บอล	HBL	IHF											1		•
รักบี้ - รักบี้ยูเนียน	RUG	WR		1			1		1	1

บาสก์ เปโลตา	PEL	FIPV		1						•									•						•
คริกเกต	CKT	ICC		1
โครเก้	CQT	WCF		3
ลาครอส	LAX	FIL			1		1				•	•		•
ฌู เดอ ปาม	JDP*			•			1			•
โปโล	POL	FIP		1			1		1	1			1
แรกเกต	RQT						2
โร้ก	ROQ*				1
ชักกะเย่อ	TOW	TWIF		1	1	1	1	1	1
เรือยนต์	PBT	UIM		•			3

สเกตลีลา	FSK	ISU					4		3	กำหนดการใหม่ระหว่างการแข่งขันฤดูหนาว
ฮอกกี้น้ำแข็ง	IHO	IIHF							1	กำหนดการใหม่ระหว่างการแข่งขันฤดูหนาว

รายการรวม			43	95	94	78	110	102	156	126	109	117	129	136	149	151	150	163	172	195	198	203	221	237	257	271	300	301	302	302	306	339	329
ชนิดกีฬารวม			10	21	17	14	25	18	29	23	20	20	25	23	23	23	23	25	24	28	27	27	29	31	34	37	40	40	42	40	42	50	48
กีฬา (สาขา)		องค์กร	96	00	04	06	08	12	20	24	28	32	36	48	52	56	60	64	68	72	76	80	84	88	92	96	00	04	08	12	16	20	24	28	32

↑ ในขณะที่มีการประกาศให้สเกตบอร์ดเป็นส่วนหนึ่งของการแข่งขันกีฬาฤดูร้อน 2020 กีฬาดังกล่าวอยู่ภายใต้การควบคุมของสหพันธ์สเกตบอร์ดนานาชาติ ต่อมาองค์กรนั้นรวมเข้ากับสหพันธ์กีฬาโรลเลอร์นานาชาติ ในเดือนกันยายน ค.ศ. 2017 เพื่อก่อตั้งเป็นสเกตโลกในปัจจุบัน
↑ สมาพันธ์ซอฟต์บอลเบสบอลโลก ซึ่งปัจจุบันดูแลทั้งเบสบอลและซอฟต์บอล ก่อตั้งขึ้นโดยการควบรวมของอดีตองค์กรปกครองสองแห่งในปี ค.ศ. 2013 ได้แก่ สหพันธ์เบสบอลนานาชาติ และ สหพันธ์ซอฟต์บอลนานาชาติ ดังนั้นในกีฬาโอลิมปิกจนถึงงปี ค.ศ. 2012 เบสบอลและซอฟต์บอลได้ถูกนำเสนอเป็นกีฬาสองชนิดที่แตกต่างกัน

* รหัสสาขาอย่างไม่เป็นทางการของไอโอซีใช้เพื่อแยกแยะชนิดกีฬา

กีฬาสาธิตในฤดูร้อน

โอลิมปิกฤดูหนาว

รายการปัจจุบัน

กีฬา		24	28	32	36	48	52	56	60	64	68	72	76	80	84	88	92	94	98	02	06	10	14	18
ทวิกีฬาฤดูหนาว		1	•		•	•			1	1	2	2	2	3	3	3	6	6	6	8	10	10	11	11
บอบ เสลด	บอบสเล	1	1	2	2	2	2	2		2	2	2	2	2	2	2	2	2	2	3	3	3	3	3
บอบ เสลด	สเกเลตัน		1			1														2	2	2	2	2
เคอร์ลิง		1		•												•	•		2	2	2	2	2	2
ฮอกกี้น้ำแข็ง		1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	2	2	2	2	2	2
ลูช										3	3	3	3	3	3	3	3	3	3	3	3	3	4	4
สเกตลีลา		3	3	3	3	3	3	3	3	3	3	3	4	4	4	4	4	4	4	4	4	4	5	5
วิ่ง สเก็ต	สเกตความเร็วระยะสั้น															•	4	6	6	8	8	8	8	8
วิ่ง สเก็ต	สเกตความเร็ว	5	4	4 •	4	4	4	4	8	8	8	8	9	9	9	10	10	10	10	10	12	12	12	12
สกี	สกีลงเขา				2	6	6	6	6	6	6	6	6	6	6	10	10	10	10	10	10	10	10	10
	สกีข้ามทุ่ง	2	2	2	3	3	4	6	6	7	7	7	7	7	8	8	10	10	10	12	12	12	12	12
	สกีลีลา															•	2 •	4	4	4	4	6	10	10
	สกีนอร์ดิกผสม	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	2	2	2	2	3	3	3	3	3
	สกีกระโดดไกล	1	1	1	1	1	1	1	1	2	2	2	2	2	2	3	3	3	3	3	3	3	4	4
สโนว์บอร์ด																			4	4	6	6	10	10
รวมรายการ		16	14	14	17	22	22	24	27	34	35	35	37	38	39	46	57	61	68	78	84	86	98	98

กีฬาสาธิต

กีฬาที่ยกเลิกการแข่งแล้ว

กีฬา	00	04	06	08	12	20	24	28	32	36	40	60	92
บาสก์เปโลตา	1						•					•	•
คริกเก็ต	1
โครเก็ต	3
เจอเดอปูม	•			1			•
ลาครอส		1		1				•	•		•
โปโล	1			1		1	1			1
แร็กเก็ต				2
โรก		1
รักบี้ / รักบี้ยูเนียน	1			1		1	1
ชักเย่อ	1	1	1	1	1	1
เรือยนต์	•			3

กีฬาสาธิต

โอลิมปิกฤดูร้อน

Ballooning (1900)
Boules (1900)
Finnish baseball (1952)
Surf lifesaving (1900)
Longue paum (1900)
Motorsport (1900)

โอลิมปิกฤดูหนาว

Disabled cross-country skiing (1988)
Military patrol (1928, 1936 and 1948)

สหพันธ์ทางการระหว่างประเทศ

¹ กีฬาทางการในเวิลด์เกมส์
² ยกเลิกจากกีฬาในโอลิมปิก
³ The Olympic Charter no longer forbids motorized sports from being included in the Olympic program, but environmental impact is now considered when deciding whether to adopt new sports making the inclusion of motorized sports unlikely.^[11]
⁴ Skateboarding, a discipline within roller sports, was included at the 2020 Summer Olympics. Inline and roller skating has never been contested.
⁵ Waterski and wakeboard share the same governing body. Cable waterskiing and cable wakeboarding have been proposed as sports that do not rely on motorboats.

อ้างอิง

↑ Bruner, Raisa (24 March 2020). "Everything You Need to Know About the 2020 Summer Olympics". Time magazine. สืบค้นเมื่อ 16 September 2021. The 2020 Summer Olympics will award medals across 339 events, representing 33 different sports.
↑ Merrell, Chloe (17 August 2021). "Beijing 2022: Here's what you need to know about the next Winter Olympic Games". olympics.com. International Olympic Committee. สืบค้นเมื่อ 16 September 2021. A total of 109 medal events across seven Olympic winter sports will be held...
↑ "Olympic Sports". olympic.org. International Olympic Committee. สืบค้นเมื่อ 13 March 2010.
↑ ^4.0 ^4.1 ^4.2 "Olympic Sports, Disciplines & Events". HickokSports.com. 4 February 2005. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 18 April 2007. สืบค้นเมื่อ 18 March 2007.
↑ "Aquatics". olympic.org. International Olympic Committee. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 25 March 2007. สืบค้นเมื่อ 6 April 2007.
↑ "Skating". olympic.org. International Olympic Committee. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 19 February 2007. สืบค้นเมื่อ 6 April 2007.
↑ "IOC ODF Sport Codes" (PDF). เก็บ (PDF)จากแหล่งเดิมเมื่อ 22 August 2017.
↑ "IOC ODF".
↑ "IFAF Earns Recognition by the International Olympic Committee". IFAF.org. สืบค้นเมื่อ 2014-02-20.
↑ "Get Horizontal | Ultimate & WFDF Receive Recognition By IOC !!!!". Gethorizontal.be. 2013-01-24. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2013-06-13. สืบค้นเมื่อ 2014-02-09.
↑ John Grasso; Bill Mallon; Jeroen Heijmans (14 May 2015). Historical Dictionary of the Olympic Movement. Rowman & Littlefield Publishers. p. 379. ISBN 978-1-4422-4860-1.