พระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่
พระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ เป็นพระราชพิธีที่ยึดถือปฏิบัติตามประเพณีไทยแต่โบราณ ซึ่งเป็นประเพณีรับขวัญ ให้กับพระราชโอรส พระโอรส, พระราชธิดา พระนัดดา ที่ประสูติใหม่[1] หลักสำคัญพระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่
พระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ พระราชโอรส, พระราชธิดาในรัชกาลที่ 4พระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงพิชิตปรีชากรพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้จัดพระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ในวันที่ 29 พฤศจิกายน พ.ศ. 2398 พระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ พระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้ากรมขุนขัตติยกัลยาพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้จัดพระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ในวันที่ 10 มกราคม พ.ศ. 2399 พระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงพรหมวรานุรักษ์พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้จัดพระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ในวันที่ 18 กันยายน พ.ศ. 2399 พระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาเทวะวงศ์วโรปการพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้จัดพระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ในวันที่ 6 มกราคม พ.ศ. 2402 พระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าบุษบงเบิกบานพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้จัดพระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ในวันที่ 1 เมษายน พ.ศ. 2403 พระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระสมมตอมรพันธุ์พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้จัดพระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ในวันที่ 18 ตุลาคม พ.ศ. 2403 พระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ สมเด็จพระนางเจ้าสุนันทากุมารีรัตน์ พระบรมราชเทวีพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้จัดพระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ในวันที่ 16 ธันวาคม พ.ศ. 2403 พระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหมื่นวิวิธวรรณปรีชาพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้จัดพระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ในวันที่ 20 มกราคม พ.ศ. 2404 พระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ สมเด็จพระปิตุจฉาเจ้า สุขุมาลมารศรี พระอัครราชเทวีพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้จัดพระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ในวันที่ 10 มิถุนายน พ.ศ. 2404 พระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้านารีรัตนาพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้จัดพระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ในวันที่ 18 กันยายน พ.ศ. 2404 พระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหมื่นพงษาดิศรมหิปพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้จัดพระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ในวันที่ 25 กันยายน พ.ศ. 2404 พระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าบรรจบเบญจมาพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้จัดพระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ในวันที่ 11 ธันวาคม พ.ศ. 2404 พระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระนราธิปประพันธ์พงศ์พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้จัดพระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ในวันที่ 25 ธันวาคม พ.ศ. 2404 พระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาดำรงราชานุภาพพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้จัดพระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ในวันที่ 31 กรกฎาคม พ.ศ. 2405 พระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ สมเด็จพระศรีสวรินทิราบรมราชเทวี พระพันวัสสาอัยยิกาเจ้าพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้จัดพระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ในวันที่ 15 ตุลาคม พ.ศ. 2405 พระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมขุนพิทยลาภพฤฒิธาดาพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้จัดพระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ในวันที่ 6 พฤษภาคม พ.ศ. 2406 พระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้ากรมพระยานริศรานุวัดติวงศ์พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้จัดพระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ในวันที่ 12 มิถุนายน พ.ศ. 2406 พระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมขุนมรุพงษ์ศิริพัฒน์พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้จัดพระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ในวันที่ 3 กรกฎาคม พ.ศ. 2406 พระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้ากาญจนากรพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้จัดพระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ในวันที่ 10 กรกฎาคม พ.ศ. 2406 พระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าบุษบันบัวผันพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้จัดพระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ในวันที่ 13 พฤศจิกายน พ.ศ. 2406 พระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ สมเด็จพระศรีพัชรินทราบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวงพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้จัดพระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ในวันที่ 2 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2407 พระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าแขไขดวงพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้จัดพระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ในวันที่ 23 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2407 พระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงทิพยรัตนกิริฏกุลินีพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้จัดพระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ในวันที่ 29 มิถุนายน พ.ศ. 2407 พระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าประดิษฐาสารีพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้จัดพระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ในวันที่ 18 สิงหาคม พ.ศ. 2408 พระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหมื่นมหิศรราชหฤทัยพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้จัดพระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ในวันที่ 7 มีนาคม พ.ศ. 2409 พระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าพวงสร้อยสอางค์พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้จัดพระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ในวันที่ 12 พฤศจิกายน พ.ศ. 2409 พระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ พระราชโอรส, พระราชธิดาในรัชกาลที่ 5พระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าวิจิตรจิรประภา อดุลยาดิเรกรัตน ขัตติยราชกุมารีพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้จัดพระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ในวันที่ 29 พฤษภาคม พ.ศ. 2424 พระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าโกมลเสาวมาลพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้จัดพระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ในวันที่ 20 ตุลาคม พ.ศ. 2430 พระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าศิราภรณ์โสภณ พิมลรัตนวดีพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้จัดพระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ในวันที่ 28 กันยายน พ.ศ. 2431 พระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ สมเด็จพระเชษฐาธิราช เจ้าฟ้าอัษฎางค์เดชาวุธ กรมหลวงนครราชสีมาพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้จัดพระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ ณ พระที่นั่งสุทธาศรีอภิรมย์ พระบรมมหาราชวัง ในวันที่ 14 มิถุนายน พ.ศ. 2432[3] พระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าวิมลนาคนพีสีพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้จัดพระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ในวันที่ 24 พฤศจิกายน พ.ศ. 2432[4] พระราชพิธีสมโภชเดือนและขี้นพระอู่ พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าอัพภันตรีปชาพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้จัดพระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ ณ พระบรมมหาราชวัง ในวันที่ 2 ธันวาคม พ.ศ. 2432 พระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าอดิศัยสุริยาภาพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้จัดพระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ในวันที่ 24 มีนาคม พ.ศ. 2433 พระราชพิธีสมโภชเดือนและขี้นพระอู่ พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าสุจิตราภรณีพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้จัดพระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ ณ พระบรมมหาราชวัง ในวันที่ 8 มีนาคม พ.ศ. 2434[5] พระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าวาปีบุษบากรพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้จัดพระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ ณ พระบรมมหาราชวัง ในวันที่ 6 กันยายน พ.ศ. 2434[6] พระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ สมเด็จพระมหิตลาธิเบศร อดุลยเดชวิกรม พระบรมราชชนกพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้จัดพระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ ณ พระตำหนักสมเด็จพระศรีสวรินทิราบรมราชเทวี พระพันวัสสาอัยยิกาเจ้า พระบรมมหาราชวัง ในวันที่ 2 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2435[7] พระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าอนุสรณ์ศิริประสาธน์พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้จัดพระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ ณ พระบรมมหาราชวัง ในวันที่ 22 มีนาคม พ.ศ. 2435 พระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าลวาดวรองค์พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้จัดพระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ในวันที่ 16 พฤษภาคม พ.ศ. 2435[8] พระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าจุฑาธุชธราดิลก กรมขุนเพ็ชรบูรณ์อินทราไชยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้จัดพระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ ณ พระจุฑาธุชราชฐาน ในวันที่ 10 สิงหาคม พ.ศ. 2435[9] พระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าเหมวดีพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้จัดพระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ในวันที่ 27 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2436[10] พระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัวพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้จัดพระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ในวันที่ 16 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2437[11] พระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ พระราชธิดาในรัชกาลที่ 6พระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ สมเด็จพระเจ้าภคินีเธอ เจ้าฟ้าเพชรรัตนราชสุดา สิริโสภาพัณณวดีพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้จัดพระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ขึ้น ณ พระที่นั่งเทพสถานพิลาศ พระบรมมหาราชวัง ในวันที่ 30 ธันวาคม พ.ศ. 2468[12] พระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ พระราชโอรส, พระราชธิดาในรัชกาลที่ 9พระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ พระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัวพระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตรทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้จัดพระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ขึ้น ณ พระที่นั่งอัมพรสถาน พระราชวังดุสิต ในวันที่ 15 กันยายน พ.ศ. 2495[13] โดยสมเด็จพระวชิรญาณวงศ์ สมเด็จพระสังฆราช ทรงเป็นประธานเจริญพระพุทธมนต์ในเย็นวันที่ 14 กันยายน พ.ศ. 2495 เช้าวันรุ่งขึ้น (15 กันยายน) จึงมีพิธีสงฆ์และพิธีพราหมณ์ในห้องพิธี เริ่มด้วยพอถึงพระฤกษ์ พระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตรทรงจรดพระกรรบิดกริบพระเกศา ทรงเจิม ทรงผูกด้ายพระขวัญ พระสงฆ์สวดชัยมงคลคาถา พราหมณ์ประกอบพิธีลอยกุ้ง ปลาทอง มะพร้าวเงิน มะพร้าวทองลงในพระขันสาคร แล้วพระสงฆ์ถวายอดิเรก ถวายพระพรลา พระมหาราชครูเชิญเสด็จขึ้นพระอู่และเห่กล่อมเปิดศิวาลัยไกรลาศตามประเพณีพิธีของพราหมณ์ พระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตรทรงวางพระราชภัณฑ์ลงในพระอู่ตามพระราชประเพณีแล้ว พระมหาราชครูเชิญสมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอ เจ้าฟ้าวชิราลงกรณฯ ขึ้นพระอู่แล้ว พระบรมวงศานุวงศ์และข้าทูลละอองธุลีพระบาทเวียนเทียนครบรอบตามประเพณี สภาวัฒนธรรมแห่งชาติ ได้จัดขับไม้มโหรีขับกล่อมถวายพระพรในวาระนี้ด้วย ในการนี้มีการถ่ายทอดเสียงในพระราชพิธีทางวิทยุไปทั่วประเทศ โดยสถานีวิทยุกระจายเสียงแห่งประเทศไทย พระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารีพระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตรทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้จัดพระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ขึ้น ณ พระที่นั่งอัมพรสถาน พระราชวังดุสิต ในวันที่ 16 พฤษภาคม พ.ศ. 2498[14] พระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ สมเด็จพระเจ้าน้องนางเธอ เจ้าฟ้าจุฬาภรณวลัยลักษณ์ อัครราชกุมารี กรมพระศรีสวางควัฒน วรขัตติยราชนารีพระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตรทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้จัดพระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ขึ้น ณ พระที่นั่งอัมพรสถาน พระราชวังดุสิต ในวันที่ 23 สิงหาคม พ.ศ. 2500[15] พระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ พระราชโอรส, พระราชธิดาในรัชกาลที่ 10พระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าพัชรกิติยาภา นเรนทิราเทพยวดี กรมหลวงราชสาริณีสิริพัชร มหาวัชรราชธิดาพระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตรทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้จัดพระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ขึ้น ณ พระที่นั่งอัมพรสถาน พระราชวังดุสิต ในวันที่ 11 มกราคม พ.ศ. 2522[16] พระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ สมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอ เจ้าฟ้าทีปังกรรัศมีโชติ มหาวชิโรตตมางกูร สิริวิบูลยราชกุมารพระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตรทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้จัดพระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ขึ้น ณ พระที่นั่งอนันตสมาคม พระราชวังดุสิต ในวันที่ 17 มิถุนายน พ.ศ. 2548[17] เวลา 14:30 น. พระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร และสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง พระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว (ขณะยังทรงเป็นสมเด็จพระบรมโอรสาธิราช เจ้าฟ้ามหาวชิราลงกรณ สยามมกุฎราชกุมาร) สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เสด็จพระราชดำเนินพร้อมด้วย ทูลกระหม่อมหญิงอุบลรัตนราชกัญญา สิริวัฒนาพรรณวดี พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าศรีรัศมิ์ พระวรชายาฯ และ สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าสิริวัณณวรี นารีรัตนราชกัญญา รวมทั้งสมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอ เจ้าฟ้าทีปังกรรัศมีโชติ เสด็จออก ณ ห้องพระราชพิธี พระที่นั่งอนันตสมาคม โดยมีพระบรมวงศานุวงศ์ ข้าราชการชั้นผู้ใหญ่ พระสงฆ์ เฝ้ารับเสด็จ พระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร และพระบรมวงศานุวงศ์ ประทับพัก ณ ที่ซึ่งจัดไว้ โดยมีพยาบาลพระพี่เลี้ยงถวายการปฏิบัติ [18] พอถึงพระฤกษ์ 15:09 น.พระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตรทรงจรดพระกรรบิดกริบพระเกศา ทรงเจิม ทรงผูกด้ายพระขวัญ พระสงฆ์สวดชัยมงคลคาถา พราหมณ์ประกอบพิธีลอยกุ้ง ปลาทอง มะพร้าวเงิน มะพร้าวทองลงในพระขันสาคร แล้วพระสงฆ์ถวายอดิเรก ถวายพระพรลา พระมหาราชครูเชิญเสด็จขึ้นพระอู่และเห่กล่อมเปิดศิวาลัยไกรลาศตามประเพณีพิธีของพราหมณ์ พระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตรทรงวางพระราชภัณฑ์ลงในพระอู่ตามพระราชประเพณีแล้ว พระมหาราชครูเชิญ สมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอ เจ้าฟ้าทีปังกรรัศมีโชติ (ขณะยังทรงเป็นพระเจ้าหลานเธอ พระองค์เจ้าทีปังกรรัศมีโชติ) ขึ้นพระอู่แล้ว พระบรมวงศานุวงศ์และข้าทูลละอองธุลีพระบาทเวียนเทียนครบรอบตามประเพณี อันเป็นเสร็จพิธี ในการนี้มีการถ่ายทอดสดพระราชพิธีทางโทรทัศน์ไปทั่วประเทศ โดยโทรทัศน์รวมการเฉพาะกิจแห่งประเทศไทย พระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ พระราชนัดดาในรัชกาลที่ 9พระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าสิริภาจุฑาภรณ์พระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตรทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้จัดพระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ขึ้น ณ พระตำหนักจิตรลดารโหฐาน พระราชวังดุสิต ในวันที่ 11 พฤศจิกายน พ.ศ. 2525[19] ในการนี้มีการถ่ายทอดเสียงในพระราชพิธีทางวิทยุไปทั่วประเทศ โดยสถานีวิทยุกระจายเสียงแห่งประเทศไทย พระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าอทิตยาทรกิติคุณพระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตรทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้จัดพระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ขึ้น ณ พระที่นั่งมูลสถานบรมอาสน์ หมู่พระที่นั่งจักรีมหาปราสาท พระบรมมหาราชวัง ในวันที่ 12 มิถุนายน พ.ศ. 2527[20] อ้างอิง
|