กิมสวน

กิมสวน (เสียชีวิต ค.ศ. 209) มีชื่อในสำเนียงจีนกลางว่า จิน เสฺวียน (จีน: 金旋; พินอิน: Jīn Xuán; เวด-ไจลส์: Chin Hsüan) มีชื่อรองว่า ยฺเหวียนจี (จีน: 元機; พินอิน: Yuánjī; เวด-ไจลส์: Yüan-chi) เป็นตัวละครในวรรณกรรมอิงประวัติศาสตร์เรื่องสามก๊กที่มีตัวตนจริงในประวัติศาสตร์ในยุคสามก๊ก เป็นขุนศึกในปลายยุคราชวงศ์ฮั่นตะวันออก เป็นเจ้าเมืองบุเหลงซึ่งเป็นหัวเมืองหนึ่งในแคว้นเกงจิ๋ว

กิมสวนสืบเชื้อสายมาจากกิมมี่ตี (金日磾 จินมี่ตี) เป็นชาวเมืองเกงเตียว (京兆郡 จิงเจ้าจฺวิ้น ปัจจุบันอยู่บริเวณเมืองซีอาน มณฑลส่านซี) กิมสวนได้รับตำแหน่งที่ราชสำนักฮั่นแต่งตั้งให้หลายตำแหน่ง ได้แก่ หฺวางหมินชื่อหลาง (黃門侍郎) อี้หลาง (議郎) และจงหลางเจียง (中郎將) ต่อมาได้เป็นเจ้าเมือง (太守 ไท่โฉ่ว) ของเมืองบุเหลง (武陵郡 อู่หลิงจฺวิ้น ปัจจุบันอยู่บริเวณเมืองฉางเต๋อ มณฑลหูหนาน)

หลังจากศึกเซ็กเพ็กใน ค.ศ. 208 ขุนศึกเล่าปี่ได้ส่งทัพโจมตีสี่หัวเมืองทางใต้ของแคว้นเกงจิ๋ว ได้แก่ เตียงสา ฮุยเอี๋ยง เลงเหลง และบุเหลง ในบันทึกซานฝู่เจฺหว่ลู่จู้ (三輔決錄注) ระบุว่ากิมสวนถูกสังหารในการรบ และเมืองบุเหลงถูกยึดเป็นส่วนหนึ่งในอาณาเขตของเล่าปี่ แต่ในจดหมายเหตุสามก๊กบันทึกว่าเจ้าเมืองของทั้งสี่หัวเมืองรวมถึงกิมสวนได้ยอมสวามิภักดิ์ต่อเล่าปี่

กิมสวนมีบุตรชายชื่อ กิมหัน (金禕 จินอี) มีนามรองว่า เต๋ออี (德禕) ในปี ค.ศ. 218 กิมหันเข้าร่วมกับเกียดเป๋ง (吉本 จี๋เปิ่น) เกงจี (耿紀 เกิ่งจี้) อุยหลง (韋晃 เหวย์หฺว่าง) และพรรคพวกคนอื่นๆ ก่อกบฏขึ้นที่เมืองฮูโต๋ (許 สฺวี่ ปัจจุบันคือเมืองสฺวี่ชาง มณฑลเหอหนาน) หวังโค่นล้มอำนาจของขุนศึกโจโฉ และสามารถทำร้ายอองปิด (王必 หวังปี้) ได้รับบาดเจ็บสาหัส แต่ท้ายที่สุดกบฏก็ถูกอองปิดและขุนพลเหยียนควัง (嚴匡) ปราบปรามราบคาบ ผู้ร่วมก่อการทั้งหมดรวมถึงกิมหันถูกจับและนำตัวไปประหารชีวิต

กิมสวนปรากฏเป็นตัวละครในนิยายอิงประวัติศาสตร์เรื่องสามก๊ก ตอนที่ 53 ตรงกับใน สามก๊ก ฉบับเจ้าพระยาพระคลัง (หน) ตอนที่ 44 โดยเป็นเจ้าเมืองบุเหลง

หลังจากศึกเซ็กเพ็ก เล่าปี่คิดจะขยายอาณาเขต จึงให้ขุนพลของตนยกทัพไปตีหัวเมืองใหญ่ในแคว้นเกงจิ๋ว โดยให้เตียวหุยไปตีแคว้นบุเหลง เมื่อกิมสวนรู้ข่าวจึงปรึกษากับที่ปรึกษาและขุนพลของตนว่าจะไปรบกับเตียวหุย แต่ขงจีคัดค้านและแนะนำให้กิมสวนสวามิภักดิ์ต่อเล่าปี่ กิมสวนโกรธจึงให้ทหารนำตัวไปประหาร แต่ขุนนางทั้งหลายร้องขอชีวิตให้ขงจี กิมสวนจึงให้ไว้ชีวิต แล้วนำทัพประจันหน้ากับเตียวหุย เตียวหุยได้ตะโกนเสียงดังก้อง จนทหารกิมสวนตกใจกลัวถอยทัพกลับ เมื่อมาถึงหน้าประตูเมือง กิมสวนร้องเรียกให้ทหารเปิดประตูเมือง ขงจีจึงได้บอกกิมสวนจากบนเชิงเทินว่า ได้ยึดเมืองนี้แล้ว แล้วตนจะสวามิภักดิ์ต่อเล่าปี่ แล้วก็ยิงเกาทัณฑ์ถูกหน้าผากของกิมสวนเสียชีวิต แล้วเปิดประตูเมืองยอมสวามิภักดิ์ต่อเล่าปี่ เล่าปี่แต่งตั้งให้ขงจีเป็นเจ้าเมืองบุเหลงแทนกิมสวน ^{[1] [2]}

• ตันซิ่ว. จดหมายเหตุสามก๊ก (ซันกั๋วจื้อ).
• ล่อกวนตง. สามก๊ก (ซันกั๋วเหยี่ยนอี้).
• เผยซงจือ. อรรถาธิบายจดหมายเหตุสามก๊ก.
• เจ้าพระยาพระคลัง (หน). สามก๊ก ฉบับเจ้าพระยาพระคลัง (หน)

• สามก๊ก
• ยุคสามก๊ก
• รายชื่อบุคคลในยุคสามก๊ก

บทความสามก๊กนี้ยังเป็นโครง คุณสามารถช่วยวิกิพีเดียได้โดยการเพิ่มเติมข้อมูล ดูเพิ่มที่วิกิพีเดีย:โครงการวิกิสามก๊ก

• ด
• ค
• ก