บทความนี้เกี่ยวกับเทศบาลเมือง สำหรับอำเภอ ดูที่
อำเภอปากพนัง
เทศบาลเมืองปากพนัง เป็นเทศบาลเมืองแห่งที่สองของจังหวัดนครศรีธรรมราช ตั้งอยู่ริมแม่น้ำปากพนัง ในอำเภอปากพนัง ในอดีตเป็นศูนย์กลางการค้าข้าวและเครื่องเทศ ปัจจุบันเมืองปากพนังถือว่าเป็นเมืองท่าและเมืองเศรษฐกิจที่สำคัญของจังหวัดนครศรีธรรมราช
ประวัติ
สมัยรัชกาลที่ 5 ได้ทรงพระกรุณาโปรดเกล้า ให้จัดการปกครองท้องที่ให้มีมณฑลเทศาภิบาล ร.ศ. 114 อำเภอปากพนัง มีชื่อว่า "อำเภอเบี้ยซัด" หมายความว่าที่ซึ่งคลื่นซัดเอาเปลือกหอย เบี้ยในสมัยโบราณใช้เงินตรา คือ สื่อกลางในการแลกเปลี่ยนสินค้า มีความทนทานและสวยงาม ซึ่งหาได้ไม่ง่ายนัก ผู้คนจึงนำไปใช้เป็นเงินตราได้มากขึ้น ที่เรียกว่า "ที่เบี้ยซัด" จึงเรียกตามนามมอำเภอว่า "อำเภอเบี้ยซัด"
เมืองปากพนังเป็นเมืองที่มีความเจริญรุ่งเรืองมาตั้งแต่อดีต เพราะสภาพภูมิศาสตร์และท้องถิ่นอำเภอปากพนังเป็นจุดรวมอำเภอใกล้เคียงถือเป็นแหล่งรวมในการขนส่งสินค้าทางเรือ การประมง มีเรือเดินทะเลรับ-ส่งคนโดยสารจากปากพนังไปต่างประเทศถึงรัฐตรังกานู เรือเดินทะเลค้าขายระหว่างปากพนังกับกรุงเทพฯ สินค้าจากอำเภอใกล้เคียงที่จะส่งไปต่างประเทศหรือกรุงเทพฯ จะต้องผ่านปากพนังทั้งสิ้น
ภูมิศาสตร์
เทศบาลเมืองปากพนังห่างจากตัวเมืองนครศรีธรรมราชไปทางทิศตะวันออก ไปตามทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 4013 ประมาณ 35 กิโลเมตร ลักษณะพื้นที่เป็นพื้นที่ราบลุ่มแม่น้ำและพื้นที่ได้รับอิทธิพลจากน้ำขึ้น-น้ำลง มีความลาดชันประมาณร้อยละ 0.2–0.5 และอยู่สูงกว่าระดับน้ำทะเลปานกลางประมาณ 50–80 เซนติเมตร มีแม่น้ำปากพนังไหลผ่านใจกลางเทศบาลเมืองปากพนัง มีความกว้างของแม่น้ำประมาณ 500 เมตร ไหลสู่อ่าวไทยที่อ่าวปากพนัง
เทศบาลเมืองปากพนังมีอาณาเขตติดต่อ ดังนี้
- ทิศเหนือ ติดต่อกับคลองบางศรีจันทร์ คลองบางฉนาก องค์การบริหารส่วนตำบลปากพนังฝั่งตะวันออก
- ทิศใต้ ติดต่อกับคลองบางหญ้า คลองบางสมบูรณ์ เทศบาลตำบลบางพระ และองค์การบริหารส่วนตำบลหูล่อง
- ทิศตะวันออก ติดต่อกับที่ราบลุ่มชายทะเล คลองบางหญ้า องค์การบริหารส่วนตำบลปากพนังฝั่งตะวันออก
- ทิศตะวันตก ติดต่อกับคลองบางทวด ถนนไปบ้านบางลึก องค์การบริหารส่วนตำบลปากพนังฝั่งตะวันตก
ชุมชน
เทศบาลเมืองปากพนัง แบ่งการปกครองออกเป็น 5 ตำบล 22 ชุมชน แบ่งตามตำบลต่าง ๆ ดังนี้
- ตำบลปากพนัง จำนวน 12 ชุมชน
- ตำบลปากพนังฝั่งตะวันออก จำนวน 3 ชุมชน
- ตำบลปากพนังฝั่งตะวันตก จำนวน 4 ชุมชน
- ตำบลบางพระ จำนวน 2 ชุมชน
- ตำบลหูล่อง จำนวน 1 ชุมชน
รายชื่อชุมชนทั้ง 22 ชุมชน มีดังนี้
- ชุมชนรัตนาราม
- ชุมชนต้นหาด
- ชุมชนบางฉนาก
- ชุมชนสนามกีฬา
- ชุมชนประชาวัฒนา
- ชุมชนชายน้ำ
- ชุมชนตลาด
- ชุมชนเสาธงทอง
- ชุมชนพรหมมานนท์
- ชุมชนเขมวงศาราม
- ชุมชนไผ่หั่ว
- ชุมชนรามประดิษฐ์
- ชุมชนแพรกจูด
- ชุมชนสะพานใหม่
- ชุมชนบ้านล่าง
- ชุมชนสระแก้ว
- ชุมชนสินสืบสุข
- ชุมชนคงคาสวัสดิ์
- ชุมชนนาควารี
- ชุมชนวารีสวัสดิ์
- ชุมชนหูล่อง
- ชุมชนศรีสมบูรณ์
สถานศึกษา
- สังกัดเทศบาลเมืองปากพนัง
- ศูนย์พัฒนาเด็กเล็กเทศบาลเมืองปากพนัง
- ศูนย์พัฒนาเด็กเล็กเทศบาลเมืองปากพนังฝั่งตะวันตก
- โรงเรียนเทศบาลปากพนัง 1
- โรงเรียนเทศบาลปากพนัง 2
- โรงเรียนเทศบาลวัดนาควารี
- โรงเรียนเทศบาลวัดรามประดิษฐ์
- โรงเรียนเทศบาลวัดคงคาสวัสดิ์
- โรงเรียนเทศบาลวัดศรีสมบูรณ์
- สังกัดสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน
- โรงเรียนวัดรัตนาราม
- โรงเรียนวัดบางฉนาก
- โรงเรียนบ้านหอยราก
- โรงเรียนปากพนัง
- โรงเรียนสตรีปากพนัง
- สังกัดอื่นๆ
- โรงเรียนอนุบาลพลพันธ์
- โรงเรียนภูมิสถิตวิทยา
- โรงเรียนแพทยกิจพิทยา
- โรงเรียนอนุบาลพรธิรา
- โรงเรียนหลวงครูวิทยา
- โรงเรียนเปรมฤทัยศึกษา
- โรงเรียนอนุบาลกานต์สินี
- วิทยาลัยอาชีวศึกษาปากพนัง
- วิทยาลัยเทคโนโลยีทักษิณอาชีวศึกษา
- กศน.อำเภอปากพนัง
ศาสนสถาน
วัด
จำนวนวัดในเขตเทศบาลเมืองปากพนัง มีทั้งหมด 10 วัด คือ
- วัดรามประดิษฐ์
- วัดนาควารี (หูล่อง)
- วัดคงคาสวัสดิ์
- วัดศรีสมบูรณ์
- วัดรัตนาราม
- วัดนันทาราม
- วัดบางฉนาก
- วัดเสาธงทอง
- วัดเขมวงศาราม
- วัดสระแก้ว
มัสยิด
- มัสยิดดารุลนามีน (บ้านต้นหาด)
- มัสยิดบัดดารุลมุอมินีน (บ้านท้องโกงกาง)
สถานที่สำคัญ
- สถานีตำรวจภูธรปากพนัง
- เรือนจำอำเภอปากพนัง
- ศาลจังหวัดปากพนัง (ศาลจังหวัดประจำอำเภอแห่งแรกของประเทศไทย)
อ้างอิง
แหล่งข้อมูลอื่น