อิสระพงศ์ หนุนภักดี

พลเอก อิสระพงศ์ หนุนภักดี ม.ป.ช., ม.ว.ม., ท.จ., อ.ร.
อิสระพงศ์ หนุนภักดีในปีพ.ศ. 2501
รัฐมนตรีว่าการกระทรวงมหาดไทย
ดำรงตำแหน่ง 6 มีนาคม พ.ศ. 2534 – 22 มีนาคม พ.ศ. 2535
นายกรัฐมนตรี	อานันท์ ปันยารชุน
ก่อนหน้า	พลตำรวจเอก ประมาณ อดิเรกสาร
ถัดไป	พลอากาศเอก อนันต์ กลินทะ
ผู้บัญชาการทหารบก
ดำรงตำแหน่ง 7 เมษายน พ.ศ. 2535 – 31 กรกฎาคม พ.ศ. 2535
ก่อนหน้า	พลเอก สุจินดา คราประยูร
ถัดไป	พลเอก วิมล วงศ์วานิช
ข้อมูลส่วนบุคคล
เกิด	20 พฤศจิกายน พ.ศ. 2476 จังหวัดพระนคร ประเทศสยาม
เสียชีวิต	17 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2560 (83 ปี) โรงพยาบาลพระมงกุฎเกล้า กรุงเทพมหานคร ประเทศไทย
ศาสนา	พุทธ
คู่สมรส	คุณหญิง แพทย์หญิงสุมนา หนุนภักดี
ศิษย์เก่า	โรงเรียนนายร้อยพระจุลจอมเกล้า
ยศที่ได้รับการแต่งตั้ง
รับใช้	ไทย
สังกัด	กองทัพบกไทย
ยศ	พลเอก พลตำรวจเอก[1]
บังคับบัญชา	กองทัพบกไทย

พลเอก อิสระพงศ์ หนุนภักดี หรือที่รู้จักกันดีในชื่อ บิ๊กตุ๋ย (20 พฤศจิกายน พ.ศ. 2476 – 17 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2560) เป็นอดีตนายทหารบกและนักการเมืองชาวไทย อดีตผู้บัญชาการทหารบก อดีตรัฐมนตรีว่าการกระทรวงมหาดไทยและอดีตเลขาธิการคณะรักษาความสงบเรียบร้อยแห่งชาติ

พล.อ. อิสระพงศ์ เป็นบุตรชายของ พล.ต.ท. ฉัตร อดีตผู้บัญชาการตำรวจภูธร และนางประยง หนุนภักดี จบการศึกษาระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 จากโรงเรียนอำนวยศิลป์, โรงเรียนนายร้อยพระจุลจอมเกล้า รุ่นที่ 5 (จปร.5), หลักสูตรทหารร่มและการรบพิเศษ รุ่นที่ 12, โรงเรียนเสนาธิการทหารบกและวิทยาลัยป้องกันราชอาณาจักร รุ่นที่ 29 มีบุตรชายได้แก่ พล.อ. ทรงวิทย์ หนุนภักดี ผู้บัญชาการทหารสูงสุด

รับราชการครั้งแรกในปี พ.ศ. 2501 ในตำแหน่งผู้บังคับหมวดปืนเล็ก กองพันที่ 3 กรมทหารราบที่ 1 มหาดเล็กรักษาพระองค์ จากนั้นได้เจริญก้าวหน้าในหน้าที่เป็นลำดับ จนได้รับแต่งตั้งเป็นรองผู้ช่วยทูตทหารบก ประจำสถานเอกอัครราชทูตไทย ณ กรุงลอนดอน ในปี พ.ศ. 2515, ผู้บังคับกรมทหารราบที่ 11 รักษาพระองค์ ในปี พ.ศ. 2522, ผู้บัญชาการกองพลที่ 1 รักษาพระองค์ พ.ศ. 2527, รายนามแม่ทัพภาคที่ 2ในปี พ.ศ. 2529, รองผู้บัญชาการทหารบก ในปี พ.ศ. 2533^[2]

ในการรัฐประหาร พ.ศ. 2534 พล.อ.อิสระพงศ์นับเป็นหนึ่งในบุคคลที่มีบทบาทสำคัญ ด้วยการเป็นรองผู้บัญชาการทหารบก และมีตำแหน่งเป็นเลขาธิการคณะรักษาความสงบเรียบร้อยแห่งชาติ (รสช.) อันมี พล.อ. สุนทร คงสมพงษ์ ผู้บัญชาการทหารสูงสุดเป็นประธานด้วย

ซึ่งหลังจากนี้ พล.อ. อิสระพงศ์ได้รับแต่งตั้งให้ดำรงตำแหน่งรัฐมนตรีว่าการกระทรวงมหาดไทยในรัฐบาลที่มีนายอานันท์ ปันยารชุน เป็นนายกรัฐมนตรี^[3] (และได้รับพระราชทานยศเป็น พลตำรวจเอก เป็นกรณีพิเศษอีกด้วยเมื่อวันที่ 10 กรกฎาคม พ.ศ. 2534^[4] ) จากนั้นจึงได้รับตำแหน่งผู้บัญชาการทหารบก ต่อจาก พล.อ. สุจินดา คราประยูร ที่ได้รับโปรดเกล้าฯให้ดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรี จึงถูกมองว่าทั้งหมดนี้เป็นการสืบทอดอำนาจของคณะ รสช. ทั้งนี้เนื่องจากความสัมพันธ์ส่วนตัวของ พล.อ. อิสระพงศ์ กับ พล.อ.สุจินดา ถือว่าสนิทสนมกันมาก เพราะเป็นนายทหารที่จบการศึกษาในรุ่นเดียวกัน อีกทั้งคุณหญิงวรรณี คราประยูร ภริยาของ พล.อ. สุจินดา ก็เป็นน้องสาวแท้ ๆ ของ พล.อ. อิสระพงศ์ และลูกพี่ลูกน้อง ของ พล.อ.อิสระพงศ์ คือ พล.ท. ชัยณรงค์ หนุนภักดี (ยศในขณะนั้น) เองก็ได้รับแต่งตั้งให้ดำรงตำแหน่งแม่ทัพภาคที่ 1 ที่มีบทบาทสำคัญในการรักษาความมั่นคงด้วย อีกทั้ง พล.ต. ทวีศักดิ์ หนุนภักดี (ยศในขณะนั้น)ได้รับตำแหน่งผู้บัญชาการหน่วยข่าวกรองทางทหาร (น้องชายของ พล.อ. ชัยณรงค์) มาคุมหน่วยข่าวทหารทั้งหมด ซึ่งทั้งหมดนี้ต่อมาก็ได้บานปลายมาเป็นเหตุการณ์พฤษภาทมิฬ ในปี พ.ศ. 2535 ในที่สุด

พลเอก อิสระพงศ์ หนุนภักดี ได้รับพระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์ ดังนี้

• พ.ศ. 2532 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันเป็นที่เชิดชูยิ่งช้างเผือก ชั้นสูงสุด มหาปรมาภรณ์ช้างเผือก (ม.ป.ช.)^[5]
• พ.ศ. 2530 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันมีเกียรติยศยิ่งมงกุฎไทย ชั้นสูงสุด มหาวชิรมงกุฎ (ม.ว.ม.)^[6]
• พ.ศ. 2535 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์จุลจอมเกล้า ชั้นที่ 2 ทุติยจุลจอมเกล้า (ท.จ.) (ฝ่ายหน้า)^[7]
• พ.ศ. 2533 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันมีศักดิ์รามาธิบดี ชั้นที่ 4 อัศวิน (อ.ร.)^[8]
• พ.ศ. 2534 – เหรียญกล้าหาญ (ร.ก.)^[9]
• พ.ศ. 2504 – เหรียญชัยสมรภูมิ การร่วมรบกับสหประชาชาติ ณ ประเทศเกาหลี (ช.ส.)^[10]
• พ.ศ. 2516 – เหรียญชัยสมรภูมิ การรบ ณ สาธารณรัฐเวียดนาม (ช.ส.) (ประดับเปลวระเบิด)^[11]
• พ.ศ. 2530 – เหรียญพิทักษ์เสรีชน ชั้นที่ 1 (ส.ช.)^[12]
• พ.ศ. 2562 – เหรียญราชการชายแดน (ช.ด.)^[13]
• พ.ศ. 2512 – เหรียญจักรมาลา (ร.จ.ม.)^[14]
• พ.ศ. 2534 – เหรียญลูกเสือสดุดี ชั้นที่ 1^[15]
• พ.ศ. 2534 – เหรียญรัตนาภรณ์ รัชกาลที่ 9 ชั้นที่ 3 (ภ.ป.ร.3)^[16]

•  สหประชาชาติ :
  • พ.ศ. ไม่ปรากฏ - เหรียญสหประชาชาติเกาหลี

•  เวียดนามใต้ :
  • พ.ศ. 2513 - เหรียญเกียรติยศกองทัพเวียดนาม ชั้นที่ 1
  • พ.ศ. 2513 - เหรียญรณรงค์เวียดนาม
•  สหรัฐอเมริกา :
  • พ.ศ. 2513 - เหรียญบรอนซ์สตาร์ ประดับ วี
  • พ.ศ. 2513 - เหรียญคอมเมนเดชัน (ทหารบก)
•  ญี่ปุ่น :
  • พ.ศ. 2535 - เครื่องราชอิสริยาภรณ์มงคลรัตน์ ชั้นที่ 1^[17]

หลังเหตุการณ์พฤษภาทมิฬ พล.อ.อิสระพงศ์ก็ได้ถูกย้ายจากผู้บัญชาการทหารบก เป็นรองปลัดกระทรวงกลาโหม^[18]หลังจากนั้นยุติบทบาททางราชการและบทบาททางการเมืองทั้งหมด โดยมิได้ยุ่งเกี่ยวอีกเลย เหมือนเช่นนายทหารในคณะ รสช.คนอื่น ๆ ^[19] จนกระทั่งถึงแก่อนิจกรรมด้วยโรคประจำตัวเมื่อวันที่ 17 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2560 เวลา 12.00 น. ที่ โรงพยาบาลพระมงกุฎเกล้า ขณะมีอายุได้ 83 ปี มีพิธีพระราชทานเพลิงศพเมื่อวันที่ 4 มิถุนายน พ.ศ. 2560 ณ วัดพระศรีมหาธาตุวรมหาวิหาร เขตบางเขน กรุงเทพมหานคร มีอดีตนายกรัฐมนตรี พลเอก สุจินดา คราประยูร เจ้าร่วมพร้อม คุณหญิงวรรณี คราประยูร และ นายกรัฐมนตรีพลเอก ประยุทธ์ จันทร์โอชา พล.อ.ประวิตร วงษ์สุวรรณ รองนายกรัฐมนตรี และ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงกลาโหม พล.อ.อุดมเดช สีตบุตร รัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงกลาโหม พล.อ.อนุพงษ์ เผ่าจินดา รัฐมนตรีว่าการกระทรวงมหาดไทย พล.ต.ท.ศานิตย์ มหถาวร ผู้บัญชาการตำรวจนครบาล

• รัฐประหารในประเทศไทย พ.ศ. 2534
• คณะรักษาความสงบเรียบร้อยแห่งชาติ
• พฤษภาทมิฬ