|
อักษรม้ง
อักษรม้ง หรือ พ่าเฮ่าม้อง (RPA: Phaj hauj Hmoob [pʰâ hâu m̥ɔ̃́], พ่าเฮ่า: แม่แบบ:Script/Pahawh Hmong [pʰâ hâu m̥ɔ̃́]) ประดิษฐ์เมื่อ พ.ศ. 2502 โดย ชอง ลือ ยัง นักวรรณคดีม้งที่อยู่ทางภาคเหนือของลาวใกล้กับเวียดนาม ชางเชื่อว่าอักษรถูกส่งผ่านมายังเขาจากพระเจ้า เขาพยายามฟื้นฟูวัฒนธรรมม้ง แต่ถูกฝ่ายรัฐบาลลอบฆ่าเพราะหวั่นเกรงอิทธิพลของเขาที่เพิ่มขึ้นเรื่อยๆ เขาออกแบบอักษรสำหรับภาษาขมุด้วยแต่สาบสูญไป อักษรนี้เขียนสระก่อนพยัญชนะแต่ออกเสียงพยัญชนะก่อน มีเสียงวรรณยุกต์ 8 เสียง ชาวม้งที่ใช้อักษรนี้มีน้อย โดยมากเป็นกลุ่มชาตินิยมเพราะอักษรนี้ประดิษฐ์โดยชาวม้งเอง อักษรอื่นที่ใช้เขียนภาษาม้งได้แก่อักษรพอลลาร์ด แม้วในจีน ในประเทศไทยใช้อักษรไทย ในช่วง พ.ศ. 2523 – 2533 มีการประดิษฐ์อักษรอื่นๆอีก เช่น เตาว์ ปาย ตวบ ที่มีลักษณะผสมระหว่างอักษรไทยกับอักษรจีน และอักษรไอโอโล ปัจจุบันชาวม้งส่วนใหญ่เขียนภาษาของตนด้วยอักษรละตินดัดแปลงที่ประดิษฐ์โดย มิชชันนารี วิลเลียม สมอลเลย์ เมื่อ พ.ศ. 2493 ซึ่งการเขียนแบบนี้กำหนดเสียงวรรณยุกต์ด้วยพยัญชนะท้าย อักขรวิธีวิธีเขียนภาษาม้งด้วยอักษรม้ง เขียนจากซ้ายไปขวา แต่อักขรวิธีต่างจากภาษาอื่น ๆ คือ เขียนสระขึ้นก่อน เขียนวรรณยุกต์ แล้วจึงเขียนพยัญชนะต้นตามหลัง ถ้าไม่ใส่พยัญชนะต้น จะถือว่าสะกดด้วย k (ก) และตามปกติจะเว้นวรรคทุกคำหรือพยางค์ นอกจากนี้ อักษรม้งมีตัวเลขและเครื่องหมายวรรคตอนเป็นของตัวเอง สระหนึ่งเสียงมีได้สองรูป ซึ่งมีพื้นเสียงวรรณยุกต์ต่างกัน การเติมเครื่องหมายเสริมบนสระจะทำให้วรรณยุกต์เปลี่ยนไป ในขณะที่พยัญชนะหลายเสียงใช้รูปเดียวกัน การเติมเครื่องหมายเสริมบนพยัญชนะจะทำให้ออกเสียงต่างกัน แต่หากพิจารณาพยัญชนะและสระทั้งหมดที่เติมเครื่องหมายเสริม จะพบว่าไม่ได้เรียงลำดับตามฐานกรณ์แต่อย่างใด ผู้ที่ศึกษาหรือใช้ต้องอาศัยความจำเป็นหลัก ยูนิโคดอักษรม้งถูกเพิ่มเข้าไปในยูนิโคดเมื่อเดือนมิถุนายน ค.ศ. 2014 ในรุ่นที่ 7.0. บล็อกยูนิโคดของพ่าเฮ่าม้องอยู่ที่ U+16B00-U+16B8F: แม่แบบ:Unicode chart Pahawh Hmong ฟอนต์ปัจจุบัน ยูนิโคดพ่าเฮ่าม้งสนับสนุนเฉพาะใน:
อ้างอิง
แหล่งข้อมูลอื่น
|
||||||||||||||||||||||||||||||
