ชุดตัวอักษรอาร์มีเนีย ใช้เขียนภาษาอาร์มีเนีย แมสรอป มัชตอทส์ เป็นผู้ประดิษฐ์ในช่วง พ.ศ. 947–949 ต้นแบบของอักษรอาร์มีเนียมีหลายชนิด เช่น อักษรเปอร์เซียกลาง อักษรซีรีแอก และอักษรฟินิเชีย ในระหว่าง พ.ศ. 2300–2493 มีหนังสือกว่า 2,000 เล่มที่เขียนด้วยภาษาตุรกีและใช้อักษรอาร์มีเนีย และยังใช้เขียนภาษานอกกลุ่มอาร์มีเนีย เช่นภาษาตุรกีออตโตมันด้วย ชุดตัวอักษรนี้มี 2 แบบคือแบบตะวันตกและแบบตะวันออก ทั้ง 2 แบบมีรูปอักษรเหมือนกันแต่การออกเสียงต่างกัน
อักษรอาร์มีเนียตัวเล็ก
|
อักษรอาร์มีเนียตัวใหญ่ |
ชื่ออักษร
|
การออกเสียง
|
ถอดอักษรโรมัน |
ถอดเสียงไทย
|
ค่า
|
ดั้งเดิม
|
ตะวันออก
|
ตะวันตก
|
ดั้งเดิม
|
ตะวันออก
|
ตะวันตก
|
ดั้งเดิม
|
ISO 9985
|
ա
|
Ա |
/ajb/
|
/ajpʰ/
|
/ɑ/
|
a |
อา
|
1
|
բ
|
Բ |
/bɛn/
|
/pʰɛn/
|
/b/
|
/pʰ/ |
b |
บ
|
2
|
գ
|
Գ |
/gim/
|
/kʰim/
|
/ɡ/
|
/kʰ/ |
g |
ก (ก้อง)
|
3
|
դ
|
Դ |
/dɑ/
|
/tʰɑ/
|
/d/
|
/tʰ/ |
d |
ด
|
4
|
ե
|
Ե |
/jɛtʃʰ/
|
/ɛ/, ต้นคำ /jɛ/ |
e |
เย
|
5
|
զ
|
Զ |
/zɑ/
|
/z/ |
z |
ซ (ก้อง)
|
6
|
է
|
Է |
/ɛː/
|
/ɛ/
|
/ɛː/
|
/ɛ/ |
ē
|
เอ
|
7
|
ը
|
Ը |
/ətʰ/
|
/ə/
|
ə
|
ë |
เออ
|
8
|
թ
|
Թ |
/tʰo/
|
/tʰ/
|
tʿ
|
t’ |
ท
|
9
|
ժ
|
Ժ |
/ʒɛː/
|
/ʒɛ/
|
/ʒ/
|
ž
|
ฌ (ส ลิ้นแตะหลังปุ่มเหงือก ก้อง)
|
10
|
ի
|
Ի |
/ini/
|
/i/
|
i |
อี
|
20
|
լ
|
Լ |
/lʏn/
|
/ljun/
|
/lʏn/
|
/l/
|
l |
ล
|
30
|
խ
|
Խ |
/χɛː/
|
/χɛ/
|
/χ/
|
x |
ฅ, ค (กดเพดานลงกั้นลม, ลิ้นแตะลิ้นไก่)
|
40
|
ծ
|
Ծ |
/tsɑ/
|
/dzɑ/
|
/ts/
|
/dz/ |
c
|
ç |
จ (ลิ้นแตะฟันล่าง)
|
50
|
կ
|
Կ |
/kɛn/
|
/gɛn/
|
/k/
|
/ɡ/ |
k |
ก
|
60
|
հ
|
Հ |
/ho/
|
/h/ |
h |
ฮ
|
70
|
ձ
|
Ձ |
/dzɑ/
|
/tsʰɑ/
|
/dz/
|
/tsʰ/ |
j |
จ (ลิ้นแตะฟันล่าง ก้อง)
|
80
|
ղ
|
Ղ |
/ɫɑt/
|
/ʁɑt/
|
/ʁɑd/
|
/ɫ/
|
/ʁ/ |
ł
|
ġ |
ฆ (กดเพดานกั้นลม, ลิ้นแตะลิ้นไก่ ก้อง)
|
90
|
ճ
|
Ճ |
/tʃɛː/
|
/tʃɛ/
|
/dʒɛ/
|
/tʃ/
|
/dʒ/ |
č
|
č̣ |
จ
|
100
|
մ
|
Մ |
/mɛn/
|
/m/
|
m |
ม
|
200
|
յ
|
Յ |
/ji/
|
/hi/
|
/j/
|
/h/, /j/ |
y |
ย
|
300
|
ն
|
Ն |
/nu/
|
/n/, /ŋ/
|
n |
น, ง
|
400
|
շ
|
Շ |
/ʃɑ/
|
/ʃ/
|
š
|
ฌ, ช (ส ลิ้นแตะหลังปุ่มเหงือก)
|
500
|
ո
|
Ո |
/o/
|
/vo/
|
/o/, ต้นคำ /vo/ |
o |
โว
|
600
|
չ
|
Չ |
/tʃʰɑ/
|
/tʃʰ/
|
čʿ
|
č |
ช
|
700
|
պ
|
Պ |
/pɛː/
|
/pɛ/
|
/bɛ/
|
/p/
|
/b/ |
p |
ป
|
800
|
ջ
|
Ջ |
/dʒɛː/
|
/dʒɛ/
|
/tʃʰɛ/
|
/dʒ/
|
/tʃʰ/ |
ǰ
|
จ (ก้อง)
|
900
|
ռ
|
Ռ |
/rɑ/
|
/ɾɑ/
|
/r/
|
/ɾ/ |
ṙ
|
ร
|
1000
|
ս
|
Ս |
/sɛː/
|
/sɛ/
|
/s/
|
s |
ซ
|
2000
|
վ
|
Վ |
/vɛv/
|
/v/
|
v |
ฟ (ก้อง)
|
3000
|
տ
|
Տ |
/tʏn/
|
/tjun/
|
/dʏn/
|
/t/
|
/d/ |
t |
ต
|
4000
|
ր
|
Ր |
/ɹɛː/
|
/ɾɛ/
|
/ɹ/
|
/ɾ/ |
r |
ร (ไม่กระดกลิ้น)
|
5000
|
ց
|
Ց |
/tsʰo/
|
/tsʰ/
|
cʿ
|
c’ |
ช (ลิ้นแตะฟันล่าง)
|
6000
|
ւ֊
|
Ւ |
/hʏn/
|
/w/
|
/v/ |
w |
ว
|
7000
|
փ
|
Փ |
/pʰʏɹ/
|
/pʰjuɾ/
|
/pʰʏɾ/
|
/pʰ/
|
pʿ
|
p’ |
พ
|
8000
|
ք
|
Ք |
/kʰɛː/
|
/kʰɛ/
|
/kʰ/
|
kʿ
|
k’ |
ค
|
9000
|
և
|
-
|
/jev/
|
-
|
/ev/, ต้นคำ /jev/
|
ew
|
เอฟ (ก้อง)
|
-
|
օ
|
Օ |
-
|
/օ/
|
-
|
/o/
|
ō
|
ò |
โอ
|
-
|
ֆ
|
Ֆ |
-
|
/fɛ/
|
-
|
/f/
|
f
|
ฟ
|
-
|
ยูนิโคด
อักษรอาร์มีเนียมีช่วงหลักอยู่ที่ U+0530-U+058F และมีรูปแบบอักษรรวมอีกห้าตัวที่ U+FB13-U+FB17
อ้างอิง
แหล่งข้อมูลอื่น